Thời điểm Microsoft ngừng hỗ trợ cho Windows 10 đang đến rất gần, nhưng điều đó không có nghĩa là máy tính của bạn cũng phải “ra đi” theo. Nếu bạn đang sở hữu một chiếc PC chạy Windows 10 và lo lắng về tương lai, có rất nhiều lựa chọn để kéo dài vòng đời cho thiết bị của mình, biến nó thành một công cụ hữu ích thay vì vứt bỏ. Bài viết này sẽ đi sâu vào các giải pháp toàn diện, từ việc tiếp tục sử dụng Windows 10 với hỗ trợ bên ngoài cho đến việc chuyển đổi sang các hệ điều hành khác hoặc tái mục đích sử dụng phần cứng cũ.
1. Tiếp Tục Với Hỗ Trợ Bên Thứ Ba
Một số công ty, điển hình như 0patch, đã thông báo rằng họ sẽ phát hành các bản vá bảo mật độc lập cho Windows 10 sau ngày hệ điều hành này kết thúc hỗ trợ chính thức. Nếu thông tin này chính xác, bạn có thể tiếp tục sử dụng Windows 10 mà không cần cập nhật bảo mật từ Microsoft, mặc dù giải pháp này sẽ đòi hỏi một khoản phí dưới dạng gói đăng ký.
Máy tính xách tay chạy Windows 10 cùng đĩa cài đặt và USB
Tuy nhiên, lựa chọn này phụ thuộc hoàn toàn vào việc các công ty bên ngoài có đầu tư thời gian, tiền bạc và tài nguyên để phát triển các bản vá bảo mật cho Windows 10 hay không. Chúng ta không thể biết trước lịch trình cập nhật sẽ như thế nào, hay liệu các lỗi chưa được vá có được xử lý khẩn cấp như Microsoft từng làm hay không. Dù vậy, khi Microsoft ngừng hoàn toàn hỗ trợ cho Windows 10, đây có thể là lựa chọn duy nhất nếu bạn nhất quyết muốn giữ lại hệ điều hành này.
Việc sử dụng Windows 10 mà không có các bản vá bảo mật trong tương lai chỉ khả thi trên các máy tính “air-gapped” – những thiết bị không bao giờ kết nối internet. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không thực tế cho mục đích sử dụng thương mại hay cá nhân thông thường, trừ khi bạn đang thiết lập một môi trường kiểm thử trong phòng thí nghiệm của mình.
2. Cưỡng Chế Cài Đặt Windows 11
Lựa chọn hợp lý tiếp theo là nâng cấp lên Windows 11. Nếu PC của bạn đáp ứng các yêu cầu phần cứng khắt khe của Windows 11, quá trình này sẽ rất đơn giản. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu máy tính của bạn không có phần cứng cần thiết, đặc biệt là bộ xử lý tương thích TPM 2.0?
Câu trả lời khá đơn giản: bạn vẫn có thể cài đặt Windows 11.
Laptop hiển thị logo Windows 11 và biểu tượng USB với logo Rufus để cài đặt
Có nhiều cách để bỏ qua các yêu cầu phần cứng tối thiểu của Windows 11. Tuy nhiên, việc Microsoft liên tục siết chặt các yêu cầu phần cứng và đóng các lỗ hổng cho phép cài đặt Windows 11 theo cách không chính thống khiến chúng ta không thể nói trước liệu đây có còn là một lựa chọn khả thi trong tương lai gần hay không. Một tùy chọn khác là sử dụng Tiny11, một phiên bản Windows 11 đã được lược bỏ bớt các phần mềm rác và không yêu cầu phần cứng cao.
Ngay cả khi bạn thành công trong việc cài đặt và chạy Windows 11 trên phần cứng không được hỗ trợ, hành trình phía trước vẫn có thể đầy thách thức. Các PC không được hỗ trợ có khả năng sẽ không nhận được các bản cập nhật Windows trong tương lai từ Microsoft, bao gồm cả các bản vá bảo mật quan trọng để giữ an toàn cho máy tính của bạn.
Điều này đặt bạn vào tình thế tương tự như việc tiếp tục sử dụng Windows 10 – thiếu các bản cập nhật bảo mật. Tuy nhiên, các giải pháp bỏ qua yêu cầu phần cứng cũng có thể được áp dụng để cài đặt các bản cập nhật trên hệ thống Windows 11. Dù có phần phiền toái, nhưng đây là một lựa chọn rẻ hơn nhiều so với việc vứt bỏ chiếc máy tính vẫn hoạt động tốt của bạn hoặc bán đi với giá thấp.
3. Chuyển Sang Hệ Điều Hành Linux
Nếu bạn không ngại rời xa môi trường Windows, việc cài đặt Linux lên các PC cũ là một trong những cách tốt nhất để tái chế một chiếc máy tính đã lỗi thời. Các bản phân phối Linux thường nhẹ hơn Windows, giúp máy tính của bạn dễ dàng vận hành hệ điều hành mới hơn.
Màn hình desktop Linux Mint trên laptop ThinkPad cùng chuột và USB
Tuy nhiên, với hàng chục lựa chọn khác nhau, việc chọn đúng bản phân phối Linux có thể gây bối rối. Có ít nhất 10 bản phân phối Linux nhẹ mà bạn có thể cài đặt trên một chiếc PC cũ để bắt đầu, nhưng ngay cả những bản tiêu chuẩn như Ubuntu, Arch Linux hay Linux Mint cũng sẽ hoạt động tốt nếu máy tính của bạn trước đây chạy Windows 10 mà không gặp vấn đề gì.
Và nếu bạn lo lắng về việc Linux quá phức tạp, đừng bận tâm. Các bản phân phối Linux hiện đại đã có giao diện đồ họa tuyệt vời, có thể tùy chỉnh và các công cụ hệ thống sẽ khiến bạn cảm thấy như đang ở nhà. Trên thực tế, có một số tính năng mà Windows nên học hỏi từ Linux để cải thiện trải nghiệm người dùng. Chuyển đổi sang Linux có thể mang lại nhiều lợi ích nếu bạn sẵn sàng thử sức. Hệ điều hành này đã tiến rất xa từ nguồn gốc dựa trên dòng lệnh và hiện là một lựa chọn thay thế Windows rất mạnh mẽ, đặc biệt nếu bạn muốn “hồi sinh” chiếc PC cũ của mình.
4. Tái Sử Dụng Làm Máy Chủ NAS Hoặc Media Server
Cuối cùng, nhưng không kém phần quan trọng, có những cách sử dụng khác cho máy tính của bạn nếu nó không còn là thiết bị chính hàng ngày. Nếu bạn đã nâng cấp lên một chiếc máy tính mới hỗ trợ Windows 11, bạn hoàn toàn có thể biến chiếc máy tính cũ của mình thành một máy chủ NAS (Network Attached Storage) hoặc máy chủ đa phương tiện gia đình chỉ với vài thiết lập nhanh chóng.
Hệ thống NAS Ugreen DXP4800 Plus với các khay ổ đĩa
Việc chạy máy chủ NAS của riêng bạn giúp bạn không còn phải phụ thuộc vào các nhà cung cấp dịch vụ đám mây như Google Drive và mang lại dung lượng lưu trữ lớn hơn đáng kể. Hãy xem nó như đám mây riêng tư của bạn. Nó có thể chứa bao nhiêu dữ liệu tùy thích và nếu bạn lo lắng về bảo mật, bạn sẽ hoàn toàn kiểm soát dữ liệu của mình.
Thiết lập một hệ thống NAS cũng không quá khó khăn. Các giải pháp NAS miễn phí như OpenMediaVault, TrueNAS Core và Unraid là những lựa chọn tuyệt vời cho một hệ thống NAS tự làm. Nếu bạn cần trợ giúp trong việc quyết định, hãy tìm hiểu các so sánh chi tiết về ba giải pháp này trên Thuthuatmoi.net.
Bạn cũng có thể biến chiếc máy tính cũ của mình thành một máy chủ media Plex, hoạt động như một trung tâm cho các dịch vụ phát trực tuyến và bất kỳ nội dung lưu trữ cục bộ nào bạn có. Việc thiết lập Plex một cách chuyên nghiệp không hề khó, vì vậy bạn sẽ có thể bắt đầu sử dụng ngay lập tức.
Microsoft có thể buộc bạn phải chia tay với Windows 10 bằng cách ngừng hỗ trợ cho hệ điều hành này, nhưng bạn không nhất thiết phải từ bỏ phần cứng của mình ngay lập tức. Tùy thuộc vào việc bạn muốn tiếp tục sử dụng Windows 10 hay chuyển sang một hệ điều hành khác, luôn có những lựa chọn giúp chiếc PC cũ của bạn thoát khỏi cảnh bị loại bỏ. Hãy lựa chọn giải pháp phù hợp nhất với nhu cầu và kiến thức của bạn để tận dụng tối đa chiếc máy tính cũ. Chia sẻ suy nghĩ và kinh nghiệm của bạn về các giải pháp này trong phần bình luận bên dưới nhé!
