Router do nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) cung cấp thường được xem là giải pháp tiện lợi, được cấu hình sẵn, dễ sử dụng và thường đi kèm với gói cước thuê bao. Tuy nhiên, sau quá trình tìm hiểu sâu rộng, tôi nhận thấy có nhiều lý do khiến việc lựa chọn router của nhà mạng cần được xem xét lại kỹ lưỡng, đặc biệt nếu bạn mong muốn một hệ thống mạng ổn định, bảo mật và có thể tùy chỉnh. Trên thực tế, nhiều chuyên gia công nghệ nhận định rằng những thiết bị này có thể không phải là lựa chọn tối ưu cho nhu cầu sử dụng mạng hiện đại, và việc đầu tư vào một router riêng có thể mang lại nhiều lợi ích vượt trội.
5. Thiếu Cập Nhật Bảo Mật Kịp Thời
Giao diện cập nhật firmware trên router TP-Link, minh họa việc cập nhật bảo mật cần thiết cho thiết bị mạng.
Hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ Internet không tự sản xuất router của mình. Thay vào đó, họ thuê ngoài các nhà sản xuất bên thứ ba sản xuất router theo hình thức “white-label”. Điều này có nghĩa là cùng một nhà sản xuất có thể tạo ra router cho nhiều ISP khác nhau, đồng thời bán các thiết bị mang thương hiệu của riêng họ.
Vấn đề nảy sinh khi một lỗ hổng bảo mật được phát hiện. Nhà sản xuất sẽ có động lực lớn hơn để ưu tiên cập nhật cho các router mang thương hiệu của chính họ – những thiết bị trực tiếp gắn liền với tên tuổi và uy tín của họ. Các router “white-label” được sản xuất cho ISP thường bị xếp vào cuối danh sách ưu tiên. Sự chậm trễ này có thể khiến mạng của bạn dễ bị khai thác lỗ hổng trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng sau khi chúng được phát hiện. Đây không chỉ là rủi ro giả định. Năm 2021, BBC đã đưa tin về một lỗ hổng trong một số router của Sky UK cho phép kẻ tấn công vượt qua xác thực. Mặc dù một bản vá đã được phát hành, việc triển khai chậm chạp đã khiến nhiều khách hàng phải đối mặt với nguy cơ trong thời gian dài.
4. Nhà Cung Cấp Dịch Vụ Duy Trì Quyền Truy Cập Từ Xa
Một điểm đáng báo động khác với router do ISP cung cấp là quyền kiểm soát mà nhà cung cấp dịch vụ của bạn duy trì đối với thiết bị. Hầu hết các router này đều được cấu hình sẵn với quyền truy cập từ xa được bật, nghĩa là ISP của bạn có thể đăng nhập, thực hiện thay đổi hoặc thậm chí đẩy các bản cập nhật mà không cần bạn biết hoặc đồng ý. Mặc dù điều này nghe có vẻ tiện lợi, nhưng nó cũng đặt ra những lo ngại nghiêm trọng về quyền riêng tư và bảo mật.
Ngay cả khi ISP của bạn có ý định tốt nhất, việc truy cập từ xa tạo ra một điểm truy cập tiềm năng khác vào mạng của bạn. Một tin tặc có thể truy cập vào hệ thống của ISP có thể thao túng cài đặt router của bạn, giám sát lưu lượng truy cập của bạn hoặc thậm chí chuyển hướng kết nối của bạn đến các trang web độc hại. Đối với những người coi trọng quyền riêng tư và kiểm soát, mức độ giám sát này là một yếu tố không thể chấp nhận được. Với một router chất lượng từ một thương hiệu uy tín, bạn có toàn quyền quyết định ai được truy cập và trong những trường hợp nào. Với router của ISP, điều đó hoàn toàn không thể.
3. Phần Cứng “Một Khuôn”
Thiết bị router do nhà mạng Verizon cung cấp, thể hiện đặc điểm phần cứng tiêu chuẩn và ít tùy biến.
Router do nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) cung cấp thường là điển hình của phần cứng “một kích thước phù hợp cho tất cả”. Chúng được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu tối thiểu cho người dùng trung bình, điều đó có nghĩa là chúng hiếm khi được trang bị để xử lý các tác vụ đòi hỏi cao hơn.
Lý do cho điều này không khó hiểu: các ISP ưu tiên hiệu quả chi phí hơn hiệu suất. Họ đặt hàng số lượng lớn router từ các nhà sản xuất, thường chọn các mẫu cũ hơn hoặc ít mạnh mẽ hơn để tiết kiệm tiền. Điều này dẫn đến việc phần cứng đã lỗi thời ngay cả trước khi nó đến tay người dùng. Chẳng hạn, nhiều router của ISP vẫn sử dụng công nghệ Wi-Fi 5, mặc dù các tiêu chuẩn Wi-Fi mới hơn như Wi-Fi 6 và Wi-Fi 6E hiện đã phổ biến rộng rãi. Sử dụng router của ISP cũng có nghĩa là bạn bị giới hạn bởi bất kỳ tính năng nào mà ISP cho là cần thiết. Bạn muốn kiểm soát phụ huynh nâng cao, hỗ trợ VPN, hoặc khả năng tạo mạng khách với các cài đặt tùy chỉnh? Rất tiếc, bạn sẽ cần một router bên thứ ba để có được những tính năng này.
2. Hạn Chế Tùy Chỉnh
Nếu bạn đã từng cố gắng điều chỉnh các cài đặt trên một router do ISP cung cấp, có lẽ bạn đã gặp phải rào cản. Router của ISP cung cấp rất ít hoặc không có chỗ cho việc tùy chỉnh. Mặc dù điều này có thể không làm phiền người dùng thông thường, nhưng đây là một nhược điểm lớn đối với bất kỳ ai muốn kiểm soát mạng của mình nhiều hơn.
Nhiều router của ISP không cho phép bạn thay đổi các cài đặt cơ bản như máy chủ DNS, điều này có thể có tác động lớn đến tốc độ internet và quyền riêng tư của bạn. Bạn muốn sử dụng một DNS bên thứ ba như Cloudflare hoặc Google DNS để duyệt web nhanh hơn? Với router của ISP, bạn có thể gặp khó khăn. Tương tự, các tính năng như chuyển tiếp cổng (port forwarding), cài đặt Chất lượng dịch vụ (QoS) hoặc thậm chí các tùy chọn bảo mật nâng cao thường bị ẩn hoặc hoàn toàn không khả dụng. Ngược lại, một router bên thứ ba cho phép bạn kiểm soát hoàn toàn mạng của mình. Bạn có thể tùy chỉnh cài đặt để tối ưu hóa hiệu suất, tăng cường bảo mật hoặc thậm chí cài đặt firmware thay thế trên đó.
1. Hỗ Trợ Gặp Khó Khăn Trong Việc Giải Quyết Các Vấn Đề Cụ Thể Của Router
Ngay cả khi bạn sẵn lòng bỏ qua những hạn chế về phần cứng và phần mềm của router do ISP cung cấp, vẫn còn một vấn đề nhức nhối khác đang chờ đợi bạn: hỗ trợ khách hàng. Khi có sự cố xảy ra với router của bạn, bạn thường phải đối phó với đội ngũ hỗ trợ của ISP. Và theo kinh nghiệm, đó hiếm khi là một trải nghiệm dễ chịu.
Vấn đề là các đội hỗ trợ của ISP được đào tạo để xử lý nhiều loại vấn đề, từ tranh chấp hóa đơn đến sự cố mạng. Việc thiếu hỗ trợ chuyên biệt này có thể khiến bạn gặp khó khăn khi bạn cần giúp đỡ nhất. Ngược lại, khi bạn sở hữu router của riêng mình, bạn có thể liên hệ với các đội hỗ trợ của nhà sản xuất, những người hiểu biết sâu sắc hơn nhiều về thiết bị. Hơn nữa, bạn cũng có thể tìm kiếm sự giúp đỡ từ các cộng đồng trực tuyến, diễn đàn hoặc thậm chí các kỹ thuật viên bên thứ ba mà không phải lo lắng về việc làm mất hiệu lực bất kỳ thỏa thuận nào.
Khi nói đến mạng gia đình của bạn, niềm tin là tất cả. Và sau nhiều năm làm việc với các router, tôi đã học được rằng router của ISP không mang lại sự tin cậy đó. Nếu bạn nghiêm túc trong việc bảo vệ quyền riêng tư của mình, tối ưu hóa mạng và đảm bảo kết nối đáng tin cậy, việc thay thế router của ISP là một lựa chọn đáng giá. Đúng, đó là một khoản chi phí ban đầu, nhưng sự an tâm và khả năng kiểm soát tăng thêm hoàn toàn xứng đáng. Bạn thậm chí có thể tiết kiệm được chi phí thuê thiết bị hàng tháng nữa. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về việc sử dụng router của nhà mạng trong phần bình luận bên dưới!
