Chiếc điện thoại thông minh trên tay bạn ngày nay không chỉ là một công cụ liên lạc. Nó đã âm thầm tiếp quản và thực hiện công việc của vô số thiết bị khác, trở thành một trung tâm đa năng mà bạn có thể không cần đến bất kỳ danh mục thiết bị nào mà nó đã thay thế. Sự tiện lợi, tích hợp và khả năng xử lý mạnh mẽ đã biến smartphone thành một thiết bị không thể thiếu, định hình lại cách chúng ta tương tác với công nghệ hàng ngày. Từ những chiếc máy ảnh nhỏ gọn đến thiết bị định vị phức tạp, smartphone đã chứng minh khả năng thay thế ấn tượng của mình, mang lại một trải nghiệm công nghệ hợp nhất và tiện lợi hơn bao giờ hết.
10. Máy Ảnh Point-and-Shoot
Đối với nhiều người, máy ảnh point-and-shoot (ngắm và chụp) là trải nghiệm đầu tiên của họ với nhiếp ảnh kỹ thuật số. Giờ đây, điện thoại của bạn có thể làm được tất cả – và với nhiếp ảnh điện toán cùng khả năng chỉnh sửa hỗ trợ bởi AI, nó thậm chí còn làm tốt hơn cho người dùng thông thường. Bước ngoặt thực sự chính là sự tiện lợi: smartphone mang đến một chiếc máy ảnh luôn bên bạn, không yêu cầu thay đổi thẻ nhớ hay pin. Mặc dù camera điện thoại đời đầu từng bị coi là tệ hại so với một chiếc point-and-shoot khiêm tốn, chúng cuối cùng đã đạt đến một điểm mà chất lượng hình ảnh trở nên “đủ tốt” cho Instagram, Facebook, hoặc một album gia đình nhanh chóng. Và một khi ngưỡng đó được vượt qua, hầu hết mọi người không còn thấy cần phải mang theo một thiết bị thứ hai để chụp ảnh, đặc biệt khi điện thoại cũng có thể nhắn tin, lướt web, xem video và làm hầu hết mọi thứ khác.
Người du lịch đang sử dụng máy ảnh truyền thống, một biểu tượng của thiết bị chụp ảnh chuyên dụng trước khi smartphone trở thành lựa chọn chính cho nhiều người dùng.
Điều bất ngờ là máy ảnh point-and-shoot đang dần quay trở lại. Một số lượng đáng ngạc nhiên người dùng, đặc biệt là giới trẻ, dường như bị thu hút bởi sự đơn giản của một chiếc máy ảnh chỉ để chụp ảnh. Và tôi hiểu điều đó: nó mang lại trải nghiệm không bị phân tâm – chỉ có bạn, máy ảnh và khoảnh khắc trước mắt.
9. Máy Tính Bỏ Túi
Tôi vẫn nhớ chiếc máy tính TI-35 cũ của mình. Nó nhỏ gọn, có chức năng khoa học và vào thời điểm đó, nó khiến tôi cảm thấy mình có thể giải quyết mọi thứ trừ các phương trình hạt nhân. Ở trường, nó là một biểu tượng của sự chuẩn bị sẵn sàng, và màn hình LED nhỏ màu xanh lá cây của nó mang lại cảm giác công nghệ cao đến khó tin.
Máy tính bảng iPad hiển thị ứng dụng máy tính, cùng với Apple Pencil và AirPods, minh họa cách các thiết bị số hóa thay thế máy tính bỏ túi vật lý.
Nhưng ngày nay, chức năng tương tự lại nằm gọn trong ứng dụng máy tính trên điện thoại thông minh của bạn, cùng với một bộ công cụ khoa học đầy đủ, công cụ vẽ đồ thị và thậm chí cả các công cụ giải toán biểu tượng. Trớ trêu thay, máy tính bỏ túi từng là kẻ tiên phong, thay thế thước loga và mở ra một làn sóng toán học dễ tiếp cận mới. Nhưng giờ đây, chúng lại bị chính smartphone thay thế. Lý do duy nhất mà máy tính bỏ túi vẫn tồn tại trong các lớp học là vì điện thoại bị cấm trong các kỳ thi. Nếu không, tôi không thấy ai còn mang theo một chiếc máy tính độc lập khi điện thoại của họ có thể thực hiện phép tính tương tự – và hơn thế nữa.
8. Thiết Bị GPS Chuyên Dụng
Các thiết bị GPS chuyên dụng như Garmin và TomTom từng là bước đột phá vào thời của chúng, mang đến một giải pháp thay thế tinh tế cho những tấm bản đồ giấy gập. Nhưng smartphone đã định nghĩa lại khái niệm định vị trông như thế nào. Các ứng dụng định vị như Google Maps và các lựa chọn thay thế cung cấp nhiều hơn là chỉ dẫn từng chặng. Chúng cung cấp thông tin cập nhật giao thông trực tiếp, tự động định tuyến lại thông minh và thậm chí đồng bộ hóa với danh bạ và lịch của bạn để lập kế hoạch chuyến đi liền mạch. Chưa kể đến việc với các công cụ tìm kiếm tích hợp, điện thoại của bạn còn đóng vai trò như một hướng dẫn viên địa phương, giúp bạn tìm trạm xăng, nhà hàng và điểm tham quan khi đang di chuyển.
Thiết bị GPS chuyên dụng trên tàu thuyền, điển hình cho các lĩnh vực mà định vị GPS độc lập vẫn không thể thay thế, như hàng hải và câu cá.
Mặc dù vẫn còn chỗ cho các thiết bị GPS cao cấp trong số những người lái xe tải, thủy thủ và những nhà thám hiểm cần các tính năng siêu đặc thù, nhưng đối với hầu hết chúng ta, smartphone đã chiến thắng. Và đây thậm chí không phải là một cuộc cạnh tranh công bằng.
7. Máy Nghe Nhạc MP3
Tôi vẫn còn nhớ cảm giác tự hào khi cầm chiếc máy nghe nhạc MP3 đầu tiên của mình. Đó là một chiếc Creative Zen cồng kềnh với màn hình nhỏ xíu và chỉ đủ chỗ cho vài chục bài hát. Tôi đã tải lên đó đủ thứ, từ những bài hát về mối tình trung học đến những khám phá B-side kỳ lạ mà tôi tin rằng không ai khác biết.
Một chiếc iPod Classic màu đen đang được cầm trên tay, biểu tượng của kỷ nguyên máy nghe nhạc MP3 chuyên dụng trước khi các dịch vụ streaming nhạc trên smartphone phổ biến.
Tuy nhiên, một khi smartphone xuất hiện với các ứng dụng phát nhạc trực tuyến như Spotify, Apple Music và YouTube Music, ý tưởng “sở hữu” các file MP3 bắt đầu trở nên hơi lỗi thời; thậm chí là không cần thiết. Khả năng truy cập nhanh chóng đã thay thế quyền sở hữu. Ngay cả khi chúng ta lưu trữ (tải xuống) nhạc, MP3 không còn luôn là định dạng được lựa chọn nữa. Các định dạng hiệu quả cao hoặc lossless khác như AAC, FLAC đã chiếm ưu thế, mang lại chất lượng và khả năng nén tốt hơn.
6. Đồng Hồ Báo Thức
Có một điều gì đó thật lạ lùng và dễ chịu về ánh sáng đỏ dịu nhẹ của một chiếc đồng hồ báo thức kỹ thuật số trên tủ đầu giường. Tôi lớn lên với một chiếc có các nút vật lý mà bạn phải nhấn xuống một cách dứt khoát, và một thanh báo lại (snooze bar) giống như một sợi dây cứu sinh vào buổi sáng đi học.
Đồng hồ báo thức kỹ thuật số với ánh sáng đỏ đặc trưng, một vật dụng quen thuộc trên tủ đầu giường đã dần bị thay thế bởi chức năng báo thức đa dạng trên điện thoại thông minh.
Nhưng một khi smartphone bước vào phòng ngủ, đồng hồ báo thức đã âm thầm bị đẩy sang một bên. Giờ đây, điện thoại của bạn đóng vai trò là đồng hồ báo thức, thiết bị theo dõi giấc ngủ, máy tạo tiếng ồn trắng và hệ thống giải trí đầu giường, tất cả gói gọn trong một. Bạn có thể đặt nhiều báo thức, tùy chỉnh khoảng thời gian báo lại, chọn từ hàng trăm âm thanh đánh thức, và điện thoại của bạn thậm chí còn tự động cập nhật giờ mùa hè (daylight saving time). Thật khó để tranh cãi với mức độ tiện lợi đó. Tuy nhiên, không phải ai cũng là người hâm mộ. Các nhà nghiên cứu giấc ngủ và những người quan tâm đến sức khỏe có lý khi họ đề nghị loại bỏ hoàn toàn điện thoại khỏi phòng ngủ. Một chiếc đồng hồ báo thức cơ bản không cám dỗ bạn lướt mạng xã hội vào nửa đêm hoặc kiểm tra email công việc trước khi mắt bạn mở hoàn toàn.
5. Đèn Pin
Đối với hầu hết mọi người, đèn flash LED của smartphone đã âm thầm thay thế đèn pin truyền thống. Thật khó để đánh bại sự tiện lợi khi có một nguồn sáng luôn trong túi bạn, sẵn sàng giúp bạn tìm chìa khóa, đối phó với sự cố mất điện đột ngột hoặc nhìn vào gầm ghế mà không cần vội vàng tìm kiếm một thiết bị riêng biệt.
Tuy nhiên, đây là một trong số ít trường hợp mà thiết bị chuyên dụng vẫn thắng thế. Một chiếc đèn pin chuyên dụng mang lại độ sáng cao hơn nhiều, khả năng kiểm soát chùm sáng tốt hơn và thời lượng pin (hoặc pin AA/AAA thông thường) lâu hơn đáng kể. Nó cũng được chế tạo để chịu va đập, điều này quan trọng khi bạn đang ở dưới gầm xe, trong rừng hoặc chuẩn bị cho các trường hợp khẩn cấp. Ngoài ra còn có một yếu tố thực tế lớn: nếu có thứ gì đó có thể rơi xuống bê tông, thì đó nên là một chiếc đèn pin bỏ túi 30 đô la thay vì chiếc điện thoại 1.000 đô la của bạn.
4. Máy Ghi Âm
Đã có lúc, một chiếc máy ghi âm kỹ thuật số bỏ túi là vật không thể thiếu đối với sinh viên, nhà báo hoặc bất kỳ ai đang theo đuổi một lời bài hát hay ý tưởng thoáng qua. Nó đơn giản: chỉ cần nhấn ghi, nói ra suy nghĩ của bạn, và xong.
Ngày nay, tôi không cần suy nghĩ nhiều khi cần ghi lại một ý tưởng podcast, ghi lại một cuộc trò chuyện ngẫu nhiên hoặc lưu một ý tưởng chợt đến. Tôi chỉ cần mở một ứng dụng ghi âm giọng nói. Nhờ micro tích hợp tốt hơn và “phép màu thầm lặng” của công nghệ giảm tiếng ồn AI, âm thanh thường sạch hơn bất cứ thứ gì mà những chiếc máy ghi âm cũ có thể xử lý. Và tôi có thể chỉnh sửa, chuyển đổi giọng nói thành văn bản hoặc chia sẻ tệp mà không cần chuyển đổi ứng dụng. Nhiều ứng dụng hiện nay còn vượt xa chức năng ghi âm đơn giản. Bạn có nhiều tùy chọn định dạng tệp, dấu thời gian, nhãn và tích hợp liền mạch với các công cụ ghi chú và lưu trữ đám mây. Mọi thứ được sắp xếp, có thể tìm kiếm và có sẵn ngay lập tức trên các thiết bị. Thật khó để tưởng tượng việc quay trở lại.
3. Máy Quét Tài Liệu
Tôi từng than vãn mỗi khi nghĩ đến việc quét một thứ gì đó vì nó có nghĩa là phải lôi chiếc máy quét phẳng cồng kềnh ra, khởi chạy phần mềm chậm chạp và cầu nguyện rằng hình ảnh sẽ không bị nghiêng hoặc mờ – tất cả những nỗ lực đó chỉ để số hóa một biên lai hoặc lưu một biểu mẫu đã ký.
Máy quét phẳng (flatbed scanner) truyền thống với bông hoa được đặt lên, minh họa công nghệ quét tài liệu đã từng phổ biến trước khi smartphone ra đời với ứng dụng quét tiện lợi.
Giờ đây, điện thoại thông minh của bạn có thể quét tài liệu và làm cho chúng trông đẹp mắt. Các ứng dụng quét như Adobe Scan, Microsoft Lens, CamScanner hoặc thậm chí là ứng dụng Ghi chú tích hợp sẵn có thể quét, tự động cắt xén, tăng cường và chuyển đổi hình ảnh sang PDF trong vài giây. Chất lượng thường sắc nét và cân bằng hơn so với những gì tôi từng nhận được từ một máy quét truyền thống. Tất nhiên, các máy quét độc lập vẫn có chỗ đứng trong các thiết lập khối lượng lớn hoặc lưu trữ. Nhưng đối với việc sử dụng hàng ngày, một chiếc điện thoại là quá đủ.
2. Trợ Lý Kỹ Thuật Số Cá Nhân (PDA)
Bạn có nhớ chiếc Palm Pilot với bút stylus và màn hình thang độ xám không? Nó không thể gọi điện hay chụp ảnh, nhưng nó có thể quản lý lịch, ghi chú, lưu trữ danh bạ và thậm chí chơi một trò solitaire pixel hóa không thường xuyên.
Một thiết bị trợ lý kỹ thuật số cá nhân (PDA) kiểu cũ, tiền thân của smartphone hiện đại, với màn hình đơn sắc và bút cảm ứng đặc trưng của kỷ nguyên công nghệ di động.
Theo tiêu chuẩn ngày nay, những chiếc PDA đời đầu đó có vẻ thô sơ, nhưng chúng đã đặt nền móng cho những chiếc smartphone mà chúng ta dựa vào hàng ngày. Mỗi lần vuốt, chạm hoặc khẩu lệnh “Hey Siri” đều có nguồn gốc từ những chiếc điện thoại thông minh nguyên mẫu ban đầu đó. Chúng đã đi bộ để những chiếc smartphone chúng ta có bây giờ có thể chạy nước rút – và chúng ta đã tham gia một cuộc marathon đầy đủ kể từ đó.
1. Thiết Bị Đọc Sách Điện Tử (E-reader)
Danh mục này đòi hỏi một cái nhìn sắc thái hơn vì các thiết bị đọc sách điện tử chuyên dụng, như Kindle, đã không biến mất. Trên thực tế, chúng vẫn giữ vững vị thế của mình. Tuy nhiên, smartphone đã thay thế chức năng đọc sách điện tử cơ bản cho nhiều người đọc bình thường. Khả năng đọc sách, tạp chí và bài viết trên điện thoại của bạn, đặc biệt là với các ứng dụng đọc sách điện tử tốt nhất và các ứng dụng tin tức khác nhau, đã làm cho việc đọc trở nên dễ tiếp cận và tích hợp hơn vào cuộc sống hàng ngày.
Thiết bị đọc sách điện tử Amazon Kindle Paperwhite Signature Edition trên bàn, thể hiện ưu điểm về trải nghiệm đọc sách chuyên sâu với màn hình E-ink và thời lượng pin dài.
Mặc dù vậy, có một điều gì đó đặc biệt không thể phủ nhận về một thiết bị đọc sách điện tử chuyên dụng. Màn hình E-ink mô phỏng giao diện của giấy thật, giúp các buổi đọc kéo dài dễ chịu hơn nhiều cho mắt. Chúng có thể sử dụng hàng tuần chỉ với một lần sạc, hoạt động tuyệt vời dưới ánh nắng trực tiếp và sẽ không làm phiền bạn bằng tiếng chuông, quảng cáo hoặc những phiền nhiễu cám dỗ. Khi bạn muốn thực sự đắm chìm vào một cuốn sách, một chiếc e-reader chuyên dụng vẫn là cách thiền định và tập trung hơn để làm điều đó.
Smartphone đã định hình lại mối quan hệ của chúng ta với công nghệ, thay vì chỉ đơn giản là thay thế từng thiết bị riêng lẻ. Những gì từng yêu cầu cả một túi đầy các tiện ích đơn chức năng giờ đây được xử lý bởi một thiết bị “tất cả trong một” vừa vặn trong túi bạn. Điều này thật tuyệt vời theo nhiều cách, mặc dù nó cũng khiến một số người khao khát quá khứ. Bạn nghĩ sao về sự “thống trị” này của smartphone? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về chủ đề này trong phần bình luận dưới đây!
