Khi nhắc đến phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên nghiệp, Adobe Photoshop luôn là cái tên đầu tiên xuất hiện trong tâm trí nhiều người. Tuy nhiên, GIMP (GNU Image Manipulation Program) lại nổi lên như một giải pháp thay thế miễn phí đầy hứa hẹn. Với mong muốn thử thách bản thân và khám phá một lựa chọn mã nguồn mở, tôi đã dành thời gian trải nghiệm GIMP. Mặc dù GIMP có những ưu điểm riêng, sau một thời gian sử dụng, tôi vẫn không thể thoát khỏi sự hấp dẫn của Photoshop. Dưới đây là 5 lý do chính khiến Adobe Photoshop vẫn giữ vững vị thế là công cụ tối ưu cho các tác vụ chỉnh sửa và thiết kế hình ảnh, đặc biệt đối với những người dùng có yêu cầu cao về hiệu suất và tính năng.
1. Giao Diện Thân Thiện và Dễ Học Hơn
Thử thách đầu tiên mà bạn sẽ gặp phải khi bắt đầu với GIMP chính là đường cong học tập, và nó bắt đầu từ việc làm quen với giao diện người dùng. Mặc dù giao diện của GIMP không hề tệ và hoàn toàn có thể sử dụng hiệu quả một khi bạn đã nắm vững, nhưng quá trình làm quen ban đầu có thể khá khó khăn. Việc bố trí công cụ và thậm chí cả tên gọi đều khác biệt hoàn toàn. Ví dụ, công cụ Magic Wand, gần như ai cũng dùng trong Photoshop, lại được gọi là Foreground Select Tool trong GIMP. Đối với người mới bắt đầu hoặc thậm chí là những người đã thành thạo Photoshop, việc này sẽ đòi hỏi ít nhất một hướng dẫn hoặc kha khá thời gian thử và sai để làm quen.
Giao diện Photoshop 2025 trên Windows 11 trực quan
Mặc định, GIMP sử dụng thiết lập đa cửa sổ, khiến việc điều hướng cơ bản trở nên khó khăn. Bạn có thể tùy chỉnh giao diện người dùng và chuyển sang chế độ một cửa sổ, nhưng điều đó lại làm cho các menu trở nên dày đặc và chứa đầy các công cụ được đặt tên khác với những gì bạn thấy trong Photoshop. Nếu bạn đang chuyển đổi từ Photoshop, “phản xạ cơ bắp” của bạn sẽ trở nên vô dụng.
Ngược lại, giao diện người dùng của Photoshop bóng bẩy hơn, dễ tùy chỉnh và thân thiện với cả người mới bắt đầu lẫn các chuyên gia. Các thanh công cụ có tính ngữ cảnh, và mọi thứ đều được dán nhãn rõ ràng, giúp bạn tốn ít thời gian tìm kiếm công cụ và có nhiều thời gian hơn để làm việc với hình ảnh của mình. Có vô số hướng dẫn dành cho Photoshop, bất kể trình độ kỹ năng của bạn là gì. Đây là một công cụ tiêu chuẩn trong ngành, và vì có nhiều chuyên gia sử dụng Photoshop hơn GIMP, số lượng và chất lượng các hướng dẫn cũng cao hơn đáng kể. Mặc dù cũng có những hướng dẫn GIMP xuất sắc, nhưng đường cong học tập ban đầu của nó dốc hơn nhiều so với Photoshop. Điều này không có nghĩa GIMP là một phần mềm tệ. Thực tế, có những lĩnh vực chính mà GIMP vượt trội hơn Photoshop, bao gồm khả năng tùy biến giao diện. Tuy nhiên, nó đòi hỏi nhiều công sức hơn để thực hiện cùng một tác vụ mà Photoshop có thể làm.
2. Sức Mạnh AI và Tính Năng Content-Aware Vượt Trội
Photoshop sở hữu hàng loạt công cụ gần như “thần kỳ”. Bạn muốn xóa một vật thể khỏi hình ảnh? Xong chỉ với một cú nhấp chuột. Muốn AI điền vào các phần trống của hình ảnh? Photoshop thực hiện điều đó một cách dễ dàng. Việc Adobe tập trung vào việc tích hợp các công cụ AI và bộ lọc Neural Filters đã biến Photoshop thành một công cụ vượt trội hơn hẳn GIMP về khía cạnh này.
Tính năng Content-Aware Fill trong Photoshop xử lý ảnh tự động
Đặc biệt, tính năng Content-Aware Fill trong Photoshop hoạt động cực kỳ hiệu quả. Tính năng Generative Fill, được hỗ trợ bởi AI Firefly của Adobe, có thể tạo ra toàn bộ hình ảnh dựa trên một câu lệnh văn bản hoặc nội dung của hình ảnh. Điều này giúp các tác vụ như chỉnh sửa chân dung, thay thế bầu trời, làm mờ hậu cảnh, nâng cấp độ phân giải hình ảnh, và bất kỳ công việc nào yêu cầu xóa hoặc thêm các yếu tố vào hình ảnh trở nên dễ dàng.
Ngược lại, GIMP còn khá thiếu sót trong lĩnh vực này. Mặc dù bạn có thể có khả năng điền nội dung thông minh (content-aware fill), nhưng bạn sẽ phải cài đặt một plugin bên thứ ba như Resynthesizer. Ngay cả khi đó, bạn cũng sẽ không có được độ chính xác, tốc độ và sự hoàn thiện tổng thể mà các tính năng của Photoshop mang lại. Ngoài ra, các công cụ Healing và Cloning của GIMP cũng không hoạt động hiệu quả bằng các công cụ tương tự của Photoshop. Khó có thể mô tả sự khác biệt giữa hai công cụ này, đặc biệt nếu bạn chưa từng sử dụng chúng trực tiếp, nhưng bạn sẽ làm việc dễ dàng hơn nhiều với các công cụ của Photoshop.
3. Hệ Sinh Thái Plugin và Tiện Ích Rộng Lớn Hơn
Cả GIMP và Photoshop đều hỗ trợ các plugin bên ngoài, từ bên thứ ba để cung cấp chức năng bổ sung. Tuy nhiên, lượng người dùng Photoshop rộng lớn hơn có nghĩa là bạn sẽ có nhiều lựa chọn hơn đáng kể, cả miễn phí và trả phí, khi nói đến các tiện ích mở rộng hoặc plugin so với GIMP.
Dù là các plugin được phát triển chuyên nghiệp, bộ cọ (brushes), bảng màu LUTs, các thao tác tự động (actions), hay các mẫu thiết kế (templates), khả năng cao là Photoshop có thứ gì đó dành cho bạn. Adobe thậm chí còn có một thị trường chuyên dụng gọi là Adobe Exchange, cung cấp các plugin và tích hợp cho Photoshop và các chương trình Adobe khác.
Cửa sổ Plugin trong Photoshop với nhiều tùy chọn mở rộng
Hệ sinh thái plugin của GIMP mang tính cộng đồng nhiều hơn. Phải thừa nhận rằng GIMP có khá nhiều tiện ích bổ sung xuất sắc (và miễn phí) mà bạn có thể tải xuống và sử dụng, bao gồm BIMP, Resynthesizer, FX Founder, và nhiều hơn nữa.
Tuy nhiên, quy trình cài đặt các plugin này đòi hỏi bạn phải tự tay di chuyển các tệp vào các thư mục cụ thể và khởi động lại GIMP. Đây là một cách tiếp cận phức tạp hơn so với Photoshop và thường có thể dẫn đến việc cài đặt không chính xác. Ngoài ra, bạn cũng có thể gặp phải các vấn đề tương thích giữa các phiên bản GIMP và thiếu sự hỗ trợ thương mại.
4. Khả Năng Hỗ Trợ Đa Thiết Bị Liên Mạch
Một trong những điểm mạnh lớn nhất của Photoshop là khả năng hỗ trợ đa thiết bị. Bạn có thể chạy Photoshop trên mọi thứ, từ máy trạm Windows hoặc macOS cho đến điện thoại của mình nếu bạn muốn chỉnh sửa ảnh khi đang di chuyển. Điều này cũng cho phép bạn sử dụng các thiết bị đầu vào khác nhau để làm việc trên các phần khác nhau của hình ảnh.
Nếu bạn đang làm việc trên PC và muốn chuyển sang iPad để sử dụng Apple Pencil, Photoshop sẽ chuyển liền mạch các tệp của bạn giữa hai phiên bản. Adobe Creative Cloud cho phép bạn lưu tài liệu của mình trên đám mây và có thể truy cập chúng ngay lập tức trên bất kỳ thiết bị nào có cài đặt Photoshop và đã đăng nhập tài khoản Adobe của bạn.
GIMP bị giới hạn ở Windows, macOS và Linux, không có ứng dụng Android hoặc iOS. Nó cũng thiếu bất kỳ tính năng lưu trữ đám mây nào, có nghĩa là nếu bạn di chuyển giữa các thiết bị hoặc làm việc với người khác trên cùng một tệp, bạn cần phải di chuyển tệp vật lý sang hệ thống khác trước khi bắt đầu làm việc.
5. Tích Hợp Adobe Camera Raw Chuyên Nghiệp
Photoshop hỗ trợ Adobe Camera Raw (ACR) ngay từ đầu. Điều này cung cấp cho các nhiếp ảnh gia các công cụ chỉnh sửa ảnh RAW chuyên nghiệp trực tiếp trong Photoshop – các điều chỉnh không phá hủy về phơi sáng, cân bằng màu, sửa lỗi ống kính, giảm nhiễu nâng cao, và nhiều hơn nữa.
Cài đặt Adobe Camera Raw trong Photoshop
Đây cũng là một trong những lý do lớn nhất khiến tôi không thể gắn bó với GIMP. Phần lớn những gì tôi sử dụng Photoshop hoặc GIMP là để làm việc với những bức ảnh tôi chụp. GIMP không hỗ trợ trực tiếp các tệp RAW và cần phải thông qua một chương trình bên ngoài như RawTherapee.
RawTherapee là một giải pháp thay thế Lightroom xuất sắc, nhưng nó không cung cấp các công cụ thao tác như GIMP hoặc Photoshop. Để làm việc với hình ảnh RAW trong GIMP, tôi phải thông qua RawTherapee trước, chuyển đổi hình ảnh, sau đó mới nhập chúng vào GIMP.
RawTherapee cung cấp khả năng kiểm soát hình ảnh gần như tương tự Adobe Camera Raw, vì vậy tôi không thiếu tính năng trong quy trình làm việc này. Tuy nhiên, việc phải sử dụng hai chương trình chỉ để truy cập các tệp RAW là quá mức cần thiết và tốn thời gian. Photoshop xử lý quy trình làm việc này tốt hơn nhiều, và bạn sẽ có thể làm việc với hình ảnh của mình trong chương trình chỉ trong vài phút sau khi chỉnh sửa bằng Adobe Camera Raw.
Công bằng mà nói với GIMP, việc tích hợp nhiều tính năng như vậy vào một chương trình miễn phí không hề dễ dàng. Nó có thể làm hầu hết mọi thứ mà Photoshop có thể làm, và nó làm điều đó mà không yêu cầu các khoản phí đăng ký cắt cổ – một thực tế mà chúng ta không thể bỏ qua. Tuy nhiên, ít nhất đối với trường hợp sử dụng cụ thể của tôi, Photoshop vẫn là người chiến thắng ở thời điểm hiện tại. Nếu bạn đang cân nhắc giữa hai phần mềm này, hãy xem xét kỹ nhu cầu và mục tiêu của mình để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
