Trong kỷ nguyên số, các công cụ tăng cường ảnh sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành xu hướng, hứa hẹn biến hóa hình ảnh chỉ với một cú nhấp chuột. Sự tiện lợi “một chạm” này đã thu hút đông đảo người dùng, từ những nhiếp ảnh gia không chuyên đến người dùng phổ thông. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài hào nhoáng và khả năng xử lý nhanh chóng, các công cụ chỉnh sửa ảnh AI vẫn còn tồn tại nhiều nhược điểm và hạn chế đáng kể mà người dùng cần nhận thức rõ. Việc hiểu rõ những khía cạnh này sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn sáng suốt, tránh những thất vọng không đáng có và tối ưu hóa quá trình chỉnh sửa ảnh của mình.
1. Thiếu Khả Năng Kiểm Soát Chỉnh Sửa Chi Tiết
Sức hấp dẫn chính của các công cụ chỉnh sửa ảnh AI là sự dễ dàng trong thao tác: chỉ cần tải ảnh lên, nhấn nút, và hình ảnh của bạn sẽ được “tăng cường” ngay lập tức. Mặc dù tiện lợi, nhưng nhược điểm lớn nhất là chúng không cung cấp cho người dùng khả năng tinh chỉnh cá nhân hóa. Bạn sẽ khó lòng điều chỉnh các thông số cụ thể như độ tương phản, độ bão hòa, cân bằng trắng, hoặc các chi tiết nhỏ nếu không hài lòng với bộ lọc hoặc những chỉnh sửa tổng quát mà AI áp dụng.
Giao diện phần mềm chỉnh sửa ảnh AI trên màn hình máy tính hiển thị hình ảnh núi non đang được xử lý, minh họa việc thiếu tùy chỉnh chi tiết.
Điều này đặc biệt hạn chế đối với những ai đã có kinh nghiệm chỉnh sửa ảnh bằng các phần mềm chuyên nghiệp như Adobe Photoshop, Lightroom, hay Capture One. Hơn nữa, nếu bạn có một tầm nhìn độc đáo về cách một bức ảnh nên trông như thế nào, các công cụ tăng cường ảnh AI khó có thể đáp ứng được ý đồ nghệ thuật của bạn. Kết quả cuối cùng hoàn toàn phụ thuộc vào thuật toán AI, chứ không phải sự can thiệp và kiểm soát của người dùng.
2. Phụ Thuộc Vào “Định Nghĩa” Của AI Về Ảnh Đẹp Hơn
Tương tự như các công cụ được hỗ trợ bởi AI khác, các phần mềm chỉnh sửa ảnh AI phụ thuộc vào dữ liệu được huấn luyện sẵn từ internet để xác định thế nào là một bức ảnh đẹp hơn. Đây là một vấn đề đáng lo ngại, bởi lẽ “cái đẹp” mà AI định nghĩa có thể không phải lúc nào cũng phù hợp với sở thích và gu thẩm mỹ cá nhân của bạn.
Hơn nữa, tại thời điểm hiện tại, AI vẫn còn những hạn chế cố hữu, chẳng hạn như hiện tượng “ảo giác” (hallucinations) khi tạo ra nội dung không chính xác hoặc không có thật. Điều này lý giải tại sao bạn không nên hoàn toàn tin tưởng AI trong việc tạo ra nội dung cá nhân hóa. Nếu bạn có một phong cách nghệ thuật hoặc thẩm mỹ riêng, bạn sẽ khó có được kết quả như ý khi phụ thuộc hoàn toàn vào các công cụ tăng cường ảnh AI. Sự thiếu linh hoạt này khiến các bức ảnh trở nên đồng bộ và thiếu đi dấu ấn cá nhân.
3. Xử Lý Quá Mức Và Làm Mất Đi Tính Chân Thực Của Ảnh
Một trong những hạn chế lớn khác của nhiều công cụ tăng cường ảnh AI là khả năng xử lý hình ảnh quá mức. Ví dụ điển hình là chúng thường làm mịn các chi tiết quá mức, khiến kết quả trông nhạt nhẽo và nhân tạo. Việc làm sắc nét quá đà (over-sharpening) hoặc loại bỏ quá nhiều kết cấu (texture) cũng là vấn đề phổ biến, làm cho bức ảnh mất đi vẻ duyên dáng và tính chân thực vốn có.
Thay vì cải thiện, đôi khi các công cụ AI lại khiến hình ảnh trông “giả tạo” hoặc “được tạo bởi AI”, đặc biệt nếu bạn không phải là một chuyên gia chỉnh sửa ảnh. Ngay cả khi bạn chấp nhận điều đó, việc sử dụng AI để chỉnh sửa ảnh selfie và ảnh chân dung cần được cân nhắc kỹ lưỡng, vì chúng có thể làm biến dạng khuôn mặt hoặc làm mất đi các đặc điểm tự nhiên quan trọng. Mục đích của AI là tạo ra một hình ảnh “hoàn hảo” theo thuật toán, nhưng điều đó thường đi kèm với việc hy sinh sự tự nhiên và bản chất gốc của bức ảnh.
4. Kết Quả Không Đồng Nhất Trên Các Loại Ảnh Khác Nhau
Mặc dù các công cụ tăng cường ảnh AI “một chạm” có thể tạo ra kết quả tốt trong một số trường hợp, nhưng điều này không đúng với tất cả các hình ảnh. Chất lượng đầu ra sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào bố cục, điều kiện ánh sáng và độ phức tạp của từng bức ảnh cụ thể.
Ví dụ, một bức ảnh có chủ thể rõ ràng và được chụp trong điều kiện ánh sáng tốt có thể cho ra kết quả hoàn hảo. Tuy nhiên, đối với một bức ảnh thiếu sáng hoặc có nền phức tạp, các công cụ này có thể làm mịn ảnh quá mức và thậm chí thêm các hiện tượng nhiễu (artifacts), dẫn đến một kết quả kém hấp dẫn và thiếu chi tiết. Sự không nhất quán này có nghĩa là bạn không thể hoàn toàn dựa vào các công cụ AI (dù trả phí hay miễn phí) cho mọi nhu cầu chỉnh sửa của mình. Trong nhiều trường hợp, bạn sẽ cần đến chỉnh sửa ảnh thủ công để đạt được kết quả tốt nhất.
5. Vấn Đề Về Quyền Riêng Tư Dữ Liệu
Hầu hết các công cụ tăng cường ảnh AI đều yêu cầu bạn tải hình ảnh của mình lên các máy chủ đám mây do nhà cung cấp kiểm soát. Điều này đặt ra những lo ngại nghiêm trọng về cách các bức ảnh được lưu trữ, những gì nền tảng có thể làm với dữ liệu đó và thời gian các tệp đã tải lên được giữ lại.
Trừ khi nền tảng tự động xóa ảnh sau khi xử lý, việc lưu trữ chúng có thể dẫn đến các vấn đề về quyền riêng tư như lạm dụng dữ liệu. Các công cụ này cũng có thể sử dụng dữ liệu của bạn để huấn luyện và cải thiện mô hình AI của họ, đôi khi mà không có sự đồng ý rõ ràng. Do đó, trước khi tải bất kỳ hình ảnh nào lên các nền tảng này, việc kiểm tra kỹ chính sách bảo mật là vô cùng quan trọng để đảm bảo dữ liệu cá nhân của bạn được bảo vệ.
6. Quá Phụ Thuộc Có Thể Kìm Hãm Sự Phát Triển Kỹ Năng
Mặc dù các công cụ chỉnh sửa AI đang ngày càng phổ biến, việc học cách chỉnh sửa ảnh vẫn là một kỹ năng đáng giá. Nó đòi hỏi thời gian, thực hành liên tục và quá trình thử nghiệm-sai sót. Sử dụng quá nhiều công cụ tăng cường ảnh AI không chỉ kìm hãm sự phát triển kỹ năng của bạn mà còn làm tăng sự phụ thuộc vào chúng.
Một nhiếp ảnh gia trẻ đang tập trung chỉnh sửa ảnh thủ công trên máy tính, thể hiện quá trình học hỏi và phát triển kỹ năng chỉnh ảnh chuyên nghiệp.
Khi toàn bộ quá trình chỉnh sửa của bạn chỉ là tải ảnh lên ứng dụng hoặc trang web, nhấp vào một nút và chờ đợi kết quả, bạn sẽ không học hỏi được bất cứ điều gì về các nguyên tắc nhiếp ảnh, màu sắc, bố cục, hay kỹ thuật hậu kỳ. Với quy trình chỉnh sửa tự động của mình, các công cụ này không mang lại cho bạn cơ hội để thực sự tìm hiểu và làm chủ nghệ thuật chỉnh sửa hình ảnh. Nếu mục tiêu của bạn là trở thành một người chỉnh sửa ảnh có kỹ năng, tốt nhất nên tránh xa các công cụ tăng cường ảnh AI.
Các công cụ tăng cường ảnh AI có thể rất hữu ích khi bạn cần chỉnh sửa một bức ảnh nhanh chóng và tiện lợi. Tuy nhiên, chúng cũng đi kèm với nhiều nhược điểm và hạn chế mà bạn cần lưu ý. Chỉ nên sử dụng chúng nếu bạn chấp nhận được các vấn đề đi kèm, đồng thời cân nhắc kết hợp với các phương pháp chỉnh sửa thủ công để đạt được kết quả tối ưu nhất. Hãy tìm hiểu kỹ và chọn công cụ phù hợp với mục đích sử dụng cũng như mức độ kiểm soát bạn muốn có với hình ảnh của mình.
