Bạn đang chi trả cho một gói internet tốc độ cao, nhưng lại có cảm giác như đang quay về thời kỳ dial-up? Nếu kết nối mạng của bạn đột ngột trở nên ì ạch mà không rõ lý do, rất có thể internet đang bị bóp băng thông (hay còn gọi là throttling)—và có một số cách để bạn kiểm tra và giải quyết vấn đề này.
Bóp Băng Thông (Internet Throttling) Là Gì Và Tại Sao Xảy Ra?
Bóp băng thông internet là khi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) cố tình làm chậm kết nối của bạn. Các ISP thường thực hiện điều này để quản lý tình trạng tắc nghẽn mạng, áp dụng các giới hạn dữ liệu (data caps), hoặc kiểm soát quyền truy cập vào một số trang web và dịch vụ cụ thể—ngay cả khi họ quảng cáo gói “dữ liệu không giới hạn”.
Nếu bạn nhận thấy internet của mình chậm lại đáng kể trong quá trình thực hiện các hoạt động nhất định như phát trực tuyến (streaming), tải xuống (downloading) hoặc chơi game—đặc biệt vào những giờ cao điểm, bóp băng thông có thể là nguyên nhân chính. Vấn đề này đã trở nên phổ biến đến mức Netflix thậm chí đã ra mắt công cụ FAST.com để giúp người dùng kiểm tra tốc độ phát trực tuyến của họ.
Giao diện công cụ kiểm tra tốc độ internet FAST.com hiển thị kết quả đo tốc độ mạng
Mặc dù ISP có thể bóp băng thông internet của bạn vì nhiều lý do, hai nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm vượt quá giới hạn gói dữ liệu và tắc nghẽn mạng.
Các Cách Kiểm Tra Xem Internet Có Bị Bóp Băng Thông Không
Các gói internet không phải lúc nào cũng giống nhau—một số gói có giới hạn dữ liệu để ngăn bạn vượt quá băng thông hàng tháng. Ngoài ra, khi một mạng trở nên quá tải do có quá nhiều người cùng lúc cố gắng kết nối, ISP của bạn có thể giới hạn kết nối internet của bạn.
Nếu bạn vẫn đang trong giới hạn dữ liệu của mình mà vẫn gặp phải tình trạng internet ì ạch, dưới đây là một số kỹ thuật để kiểm tra xem có phải ISP đang bóp băng thông hay không.
Kiểm Tra Tốc Độ Internet Trực Tiếp Trên Thiết Bị Của Bạn
Kiểm tra tốc độ internet là cách tốt nhất để xác định xem bạn có đang nhận được tốc độ mà mình đã chi trả hay không. Bạn có thể sử dụng các công cụ kiểm tra tốc độ internet như Google’s Measurement Lab (MLab) để kiểm tra tốc độ mạng hiện tại của mình hoặc kiểm tra xem có bị chặn hay bóp băng thông internet hay không. Lưu ý rằng MLab không có tất cả các thương hiệu Google thông thường như bạn mong đợi vì đây là một tập đoàn đối tác rộng lớn hơn, nhưng đây là một công cụ kiểm tra tốc độ internet hữu ích và chính xác.
Tuy nhiên, bạn không bị giới hạn bởi một công cụ kiểm tra tốc độ internet duy nhất. Bạn cũng nên thử Ookla’s Speedtest để có thêm một đánh giá thứ hai, nhằm đảm bảo rằng bạn không phải chịu một kết nối kém đến một trang web cụ thể.
Vì tốc độ internet có thể dao động trong ngày, bạn có thể chạy nhiều bài kiểm tra và so sánh chúng với gói dữ liệu của mình để tính toán tốc độ trung bình. Nếu tốc độ internet của bạn liên tục giảm mạnh vào giờ cao điểm, điều đó có thể cho thấy kết nối internet của bạn đang bị bóp băng thông. Khi đó, đã đến lúc liên hệ với ISP của bạn.
So Sánh Tốc Độ Internet Tổng Quát Với Tốc Độ Dịch Vụ Phát Trực Tuyến
Đôi khi, một ISP có thể bóp băng thông một số loại lưu lượng truy cập nhất định vào giờ cao điểm. Ví dụ, ISP của bạn có thể cho phép các trang web thông thường tải bình thường nhưng lại giới hạn băng thông của các dịch vụ phát trực tuyến nặng băng thông (điều này rất khó chịu!). Có một vài cách để bạn có thể kiểm tra điều này.
Đầu tiên, hãy chạy một trong các bài kiểm tra tốc độ internet đã đề cập từ MLab hoặc Ookla và ghi lại tốc độ của bạn. Sau đó, truy cập FAST.com của Netflix và chạy bài kiểm tra này, rồi so sánh các tốc độ. Nếu có sự chênh lệch lớn, có thể ISP của bạn đang nhắm mục tiêu vào dữ liệu của Netflix (và các dịch vụ phát trực tuyến khác).
Sử Dụng VPN Để Vượt Qua Tình Trạng Bóp Băng Thông Dựa Trên Nội Dung
Giao diện trình duyệt Opera GX với tính năng VPN tích hợp đang được kích hoạt để bảo vệ quyền riêng tư và vượt qua bóp băng thông
Nếu tình trạng bóp băng thông internet của bạn nhắm vào các trang web và ứng dụng cụ thể, bạn có thể sử dụng VPN để vượt qua nó. Một mạng riêng ảo (VPN – virtual private network) cho phép bạn lướt web ẩn danh để ISP không thể theo dõi hoặc giới hạn hoạt động trực tuyến của bạn. Nó cũng cho phép bạn truy cập các trang web bị hạn chế mà nếu không có VPN thì sẽ không thể truy cập được.
Sử dụng VPN, bạn cũng có thể kiểm tra tốc độ kết nối internet của mình, mang lại một kết quả đọc chính xác hơn nhiều. Mặc dù tốc độ internet giảm nhẹ là bình thường khi sử dụng VPN, nhưng sự khác biệt lớn cho thấy tốc độ internet của bạn đang bị cản trở một cách cố ý. Một lần nữa, hãy hoàn thành nhiều bài kiểm tra trong ngày để ghi lại tốc độ trung bình, lưu ý những lần giảm mạnh vào khoảng giờ cao điểm.
Kiểm Tra Xem Vấn Đề Có Phải Do Kết Nối Wi-Fi Không
Một cân nhắc khác là bạn thực sự đang gặp vấn đề về Wi-Fi chứ không phải tình trạng bóp băng thông ISP có chủ đích. Vì cả hai đều dẫn đến tốc độ chậm hơn, giật lag và mất kết nối, có thể khiến bạn cảm thấy kết nối internet của mình đang bị tấn công, trong khi thực tế, bạn có thể chỉ cần khởi động lại bộ định tuyến Wi-Fi của mình.
Cách dễ nhất để kiểm tra là một bài kiểm tra tốc độ nhanh giữa Wi-Fi và Ethernet. Đầu tiên, hãy chạy một bài kiểm tra tốc độ qua Wi-Fi, sau đó làm tương tự khi kết nối với Ethernet. Nếu tốc độ Ethernet nhanh hơn nhiều, đó có thể là vấn đề về Wi-Fi—nhiễu, khoảng cách hoặc thiết bị lỗi thời. Nếu tốc độ chậm cả trên Wi-Fi và Ethernet, và đặc biệt tệ hơn vào giờ cao điểm hoặc trên các dịch vụ cụ thể, bạn có thể đang đối mặt với tình trạng bóp băng thông từ ISP.
Kiểm Tra Dung Lượng Dữ Liệu Hàng Tháng Của Bạn
Cuối cùng, không phải nói điều hiển nhiên, nhưng bạn đã kiểm tra dung lượng dữ liệu hàng tháng của mình chưa? Nếu bạn đã đạt đến giới hạn dung lượng dữ liệu hàng tháng, ISP của bạn có thể đã bóp băng thông internet của bạn cho đến kỳ thanh toán tiếp theo.
Làm Thế Nào Để Ngăn Chặn ISP Bóp Băng Thông Của Bạn
Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng bạn không thể làm được gì nhiều đối với tình trạng bóp băng thông internet của ISP. Dù không dễ dàng, nhưng có một số lựa chọn để ngăn chặn việc giới hạn băng thông.
- Tối ưu hóa sử dụng dữ liệu hoặc nâng cấp gói cước: Nếu vấn đề là do sử dụng quá nhiều dữ liệu, hãy giảm các hoạt động tiêu tốn nhiều dữ liệu. Bạn cũng có thể cài đặt một ứng dụng để giúp theo dõi việc sử dụng dữ liệu của mình. Nếu tiết kiệm băng thông không khả thi, hãy cân nhắc nâng cấp gói internet để tận hưởng dữ liệu tốc độ cao hơn.
- Chuyển sang dịch vụ VPN cao cấp: Sử dụng một dịch vụ VPN cao cấp cung cấp quyền riêng tư dữ liệu hoàn chỉnh và tự do khỏi mọi trường hợp bóp băng thông. Mã hóa lưu lượng truy cập của bạn và định tuyến nó qua máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ VPN sẽ giúp ngăn chặn tình trạng bóp băng thông dựa trên nội dung nhắm vào các trang web và ứng dụng cụ thể.
- Cân nhắc thay đổi Nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP): Nếu tình trạng giới hạn băng thông trở nên dai dẳng và liên tục, bạn cũng có thể thay đổi ISP và chọn một nhà cung cấp dịch vụ phục vụ bạn tốt hơn.
- Liên hệ trực tiếp với Nhà cung cấp dịch vụ: Bạn có thể hỏi trực tiếp ISP của mình xem họ có bóp dữ liệu của bạn hay không. Có thể họ sẽ không trả lời bạn ngay lập tức, nhưng bạn luôn có thể chuyển sang một gói cước tốt hơn.
Bóp băng thông có thể biến gói internet tốc độ cao của bạn thành một trải nghiệm khó chịu, nhưng bạn không phải hoàn toàn bất lực. Cho dù là thay đổi thiết bị, sử dụng các công cụ tốt hơn hay liên hệ với ISP của bạn kèm bằng chứng, đều có những bước đi thực tế mà bạn có thể thực hiện để chống lại. Hãy tiếp tục kiểm tra, tiếp tục theo dõi và đừng chấp nhận ít hơn những gì bạn đã được hứa hẹn.
