Trí tuệ nhân tạo (AI) đã trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều ứng dụng chỉnh sửa ảnh hiện đại. Từ việc tự động điều chỉnh ánh sáng, màu sắc cho đến loại bỏ vật thể không mong muốn, AI hứa hẹn mang lại sự tiện lợi và hiệu quả vượt trội. Tuy nhiên, với vai trò là một người đam mê nhiếp ảnh và đã dành nhiều năm rèn luyện kỹ năng chỉnh sửa, tôi nhận thấy rằng dù AI có khả năng thực hiện một số tác vụ nhất định, tôi vẫn chưa hoàn toàn tin tưởng nó trong việc thực hiện phần lớn các chỉnh sửa quan trọng. Có những lý do sâu sắc giải thích tại sao AI, dù mạnh mẽ, vẫn chưa thể thay thế hoàn toàn con người trong nghệ thuật chỉnh sửa ảnh.
AI Không Thể Sao Chép Hoàn Toàn Phong Cách Chỉnh Sửa Cá Nhân
Qua nhiều năm thực hành bố cục và hàng ngàn giờ mày mò các phần mềm chỉnh sửa, tôi đã phát triển một phong cách nhiếp ảnh và chỉnh sửa độc đáo của riêng mình. Mặc dù tôi luôn sẵn lòng thử nghiệm những điều mới lạ, AI thường gặp khó khăn trong việc tái tạo cách tôi chỉnh sửa. Các công cụ như Auto Enhance (Tự động tăng cường) đôi khi quá hạn chế, không cho phép tôi đạt được sự tinh tế và đặc trưng mà tôi mong muốn.
Ảnh vintage được chụp và chỉnh sửa mang phong cách cá nhân độc đáo, khó được AI tái tạo
Ngay cả với các phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên biệt về AI, tôi vẫn gặp khó khăn trong việc đạt được kết quả như ý. Trong nhiều trường hợp, tôi thấy việc điều chỉnh thủ công các bức ảnh của mình dễ dàng hơn và mang lại hiệu quả cao hơn. Phần lớn, AI thường giỏi trong việc sửa lỗi kỹ thuật hơn là thêm vào một dấu ấn sáng tạo, mang tính cá nhân.
Nguy Cơ Làm Ảnh Trở Nên Chung Chung và Thiếu Độc Đáo
Trong các lĩnh vực sáng tạo, đặc biệt là nhiếp ảnh và chỉnh sửa ảnh, bạn không thể mong đợi kết quả độc đáo nếu chỉ làm những điều giống như mọi người khác. Mặc dù việc sử dụng AI đã giúp tôi nắm vững các nguyên tắc cơ bản về cách các thanh trượt khác nhau hoạt động cùng nhau, tôi lo ngại rằng việc chỉ chỉnh sửa bằng AI sẽ khiến các bức ảnh của mình trở nên chung chung và dễ bị hòa lẫn vào đám đông.
Việc lạm dụng các trình chỉnh sửa ảnh “một cú nhấp chuột” và các công cụ tương tự có thể hạn chế nghiêm trọng khả năng sáng tạo của bạn. Đây là con đường dễ dàng, nhưng nó cũng có nghĩa là bạn sẽ bị xếp vào nhóm những người chỉnh sửa trung bình và khó tạo được sự khác biệt.
Vấn Đề Về Bảo Mật Dữ Liệu và Quyền Riêng Tư
Việc bảo vệ quyền riêng tư của bạn trong kỷ nguyên AI đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, và điều này cũng đưa những lo ngại về dữ liệu và quyền riêng tư từ các công cụ AI vào tầm ngắm. Việc dựa vào AI để thực hiện phần lớn các chỉnh sửa ảnh khiến tôi cảm thấy bất an, đặc biệt nếu tôi sử dụng một ứng dụng mà tôi không thể hoàn toàn tin tưởng.
Một trong những lo ngại chính về quyền riêng tư của AI tạo sinh mà tôi thường nghĩ đến là cách hình ảnh của tôi sẽ được sử dụng. Tôi không muốn hình ảnh của mình được dùng để huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), cũng như không muốn tự đặt mình vào các mối đe dọa bảo mật khi trao đổi chi tiết với một trình chỉnh sửa ảnh AI. Để giảm thiểu rủi ro này, tôi chỉ sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh AI mà tôi tin tưởng, ví dụ như các tính năng AI của Adobe Lightroom. Nếu bạn định sử dụng một công cụ chỉnh sửa AI miễn phí, hãy đảm bảo rằng bạn hiểu rõ các rủi ro và sẵn sàng đối phó với chúng.
AI Thường Sai Lệch Trong Việc Cân Bằng Trắng
Khi mới bắt đầu chụp ảnh, tôi ít quan tâm đến cân bằng trắng. Tuy nhiên, khi có kinh nghiệm hơn, tôi nhận ra tầm quan trọng của việc điều chỉnh thông số này một cách chính xác. Tôi luôn cố gắng cài đặt đúng ngay trên máy ảnh; ví dụ, khi sử dụng máy ảnh mirrorless, tôi có thể điều khiển nhiệt độ Kelvin.
Ví dụ ảnh bị sai cân bằng trắng khi được AI tự động điều chỉnh trong Lightroom
Tôi đã thử sử dụng AI để chỉnh sửa cân bằng trắng, nhưng nó thường xuyên bù trừ quá mức và làm cho bức ảnh trở nên ấm hơn nhiều so với thực tế. Vì lý do này, tôi hầu như luôn tự điều chỉnh cân bằng trắng khi cần thiết. Tôi có thể làm điều này bằng ứng dụng chỉnh sửa ảnh gốc của điện thoại thông minh, và đối với những bức ảnh chuyên nghiệp hơn, tôi sử dụng Lightroom để điều chỉnh sắc thái và nhiệt độ. Việc thành thạo kỹ thuật phân loại màu sắc (color grading) cũng đã giúp tôi đạt được nhiệt độ màu chính xác cho các bức ảnh của mình.
Sử Dụng AI Quá Mức Làm Mất Đi Niềm Vui Chỉnh Sửa Ảnh
Tôi thấy buồn cười khi một số người nói rằng họ ghét chỉnh sửa ảnh, trong khi tôi thực sự rất thích công việc này. Nhiều lần, tôi đã dành cả ngày để chỉnh sửa ảnh mà không hề nhận ra thời gian trôi qua. Tôi nghĩ rằng việc làm những điều mang lại niềm vui cho bạn là rất quan trọng, và vì lý do này, tôi rất cẩn thận khi sử dụng AI trong các bản chỉnh sửa của mình.
Người dùng đang chỉnh sửa ảnh thủ công trong Lightroom Classic, giữ lại niềm vui và sự kiểm soát
Ngay cả khi có thể chỉ cần một cú nhấp chuột để có được bức ảnh chỉnh sửa hoàn hảo (mà thực tế là không thể), tôi vẫn muốn tự mình thực hiện ít nhất một vài điều chỉnh. Hiệu quả là quan trọng, nhưng bạn không nên hy sinh những gì mang lại hạnh phúc cho mình. Để tối đa hóa niềm vui, tôi sử dụng AI để chỉnh sửa những khía cạnh mà tôi không muốn làm thủ công. Ví dụ, tôi không thích tự mình sửa các vết mờ; AI làm khá tốt việc này, nên tôi thấy ổn. Nhưng đối với những thứ như ánh sáng, tôi thường không muốn sử dụng AI.
Khả Năng Chỉnh Sửa Màu Sắc Của AI Còn Hạn Chế
Ngoài việc tôi thích tự mình chỉnh sửa màu sắc trong ảnh, tôi cũng nhận thấy rằng AI không thực sự giỏi trong việc này. Khi tôi sử dụng tính năng Auto Enhance, các bức ảnh thường bị bão hòa màu quá mức, trong khi đôi khi kết quả lại có vẻ khá nhạt nhẽo.
Màu sắc trong ảnh đã được AI tự động tăng cường trong Lightroom nhưng kết quả không như ý
Tôi đã nhận thấy những hiệu ứng tương tự không chỉ trong Lightroom mà còn ở hầu hết các công cụ chỉnh sửa khác mà tôi sử dụng. Lý thuyết của tôi là các tính năng điều chỉnh tự động của phần mềm chỉnh sửa chỉ giúp bạn tiến gần hơn đến một bức ảnh “đúng kỹ thuật”, nhưng không hơn thế. Phải thừa nhận rằng, tôi cũng có thể đang quá khắt khe vì tôi muốn kiểm soát các bức ảnh của mình chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, tôi vẫn thích thực hiện các điều chỉnh thủ công. Nếu AI trở nên tốt hơn trong việc chỉnh sửa ảnh vào một thời điểm nào đó, tôi sẵn lòng xem xét lại quan điểm của mình.
AI Có Thể Làm Ảnh Trông Giả Tạo và Thiếu Tự Nhiên
Một vấn đề khác mà tôi gặp phải khi quá tin tưởng vào AI là nó đôi khi khiến ảnh của tôi trông giả tạo. Điều này đặc biệt xảy ra khi tôi dựa vào AI để điều chỉnh độ rõ nét (clarity), khử sương mù (dehaze), và kết cấu (texture) trong ảnh của mình. Tôi nhận thấy rằng AI thường đánh giá quá cao mức độ rõ nét cần thiết.
Ảnh thành phố được chỉnh sửa quá mức bởi AI, tạo cảm giác giả tạo và thiếu tự nhiên
Tôi cũng có một cách chỉnh sửa ảnh cụ thể; mặc dù ảnh của tôi có độ tương phản cao, tôi cảm thấy AI đôi khi đã thêm quá nhiều độ tương phản. Vấn đề này trở nên lớn hơn đặc biệt vào những ngày tuyết rơi và tôi cũng gặp rắc rối vào những ngày trời u ám.
Nguy Cơ Khiến Ảnh Trông Quá “Đánh Bóng”
Khi chỉnh sửa ảnh, mục đích không phải là làm cho chúng trở nên hoàn hảo một cách máy móc. Thay vào đó, tôi muốn các bức ảnh của mình gợi lên những cảm xúc mà tôi đã cảm nhận được khi chụp. Tôi muốn nắm bắt được bầu không khí tổng thể vào thời điểm đó.
Ảnh được AI chỉnh sửa trong Lightroom trông quá bóng bẩy, mất đi nét độc đáo tự nhiên
Việc quá phụ thuộc vào AI đôi khi dẫn đến việc hình ảnh của tôi có vẻ quá “đánh bóng” (polished) hoặc thiếu đi sự chân thực. Cá nhân tôi không thích điều này; nó khiến các bức ảnh mất đi sự độc đáo. Ngay cả khi tôi thử tự động tăng cường ảnh, tôi vẫn sẽ tự điều chỉnh ít nhất một vài thanh trượt.
Kết Luận
AI mang lại nhiều lợi thế trong chỉnh sửa ảnh, như khả năng tăng tốc quy trình làm việc và xử lý các tác vụ lặp lại. Tuy nhiên, qua kinh nghiệm của mình, tôi nhận thấy rằng việc phụ thuộc hoàn toàn vào AI để thực hiện phần lớn các điều chỉnh quan trọng là chưa hợp lý. AI thực sự tốt trong việc khắc phục những lỗi nhỏ hoặc loại bỏ các yếu tố không mong muốn trong ảnh. Nhưng đối với những khía cạnh mang tính nghệ thuật như điều chỉnh màu sắc, cân bằng trắng, hay tạo ra phong cách cá nhân độc đáo, AI vẫn còn nhiều hạn chế và chưa thể thay thế hoàn toàn sự tinh tế của bàn tay con người. Hơn nữa, những lo ngại liên quan đến dữ liệu và quyền riêng tư cũng khiến tôi rất kỹ tính trong việc lựa chọn công cụ AI để sử dụng.
Hãy chia sẻ quan điểm của bạn về việc sử dụng AI trong chỉnh sửa ảnh! Bạn có đồng ý với những hạn chế này không, hay bạn đã tìm thấy những cách hiệu quả để AI nâng tầm công việc của mình?
