Bạn có bao giờ cảm thấy mình dành hàng giờ để học, nhưng kiến thức cứ “rơi rụng” đi đâu đó chỉ sau vài ngày? Nếu bạn đang đấu tranh để ghi nhớ những gì đã học, bạn không hề đơn độc. Trong hành trình tìm kiếm giải pháp cho trí nhớ thất thường của mình, tôi đã thử nghiệm phương pháp lặp lại ngắt quãng (spaced repetition) bằng cách tận dụng tối đa tính năng ChatGPT Tasks. Thay vì phải chuyển đổi giữa nhiều ứng dụng khác nhau, giờ đây tôi hoàn toàn tin tưởng vào ChatGPT để thiết lập lời nhắc và tạo các bài kiểm tra chuyên sâu, giúp quá trình học tập trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn bao giờ hết. Bài viết này sẽ chia sẻ chi tiết cách bạn có thể biến ChatGPT thành trợ lý học tập đắc lực, giúp bạn ghi nhớ kiến thức vượt trội và tối ưu hóa hiệu quả học tập của mình.
ChatGPT Tasks là gì và Hoạt Động Như Thế Nào?
ChatGPT Tasks là một tính năng năng suất tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) ngay trong giao diện chatbot của ChatGPT. Với tính năng này, bạn có thể biến các lời nhắc hoặc cuộc hội thoại thành những tác vụ có thể hành động được mà không cần phải chuyển sang một ứng dụng nhắc nhở nào khác.
Ví dụ, bạn có thể yêu cầu ChatGPT nhắc nhở bạn xem lại một chương sách cụ thể một cách định kỳ. Điều này biến nó thành một công cụ tuyệt vời cho lặp lại ngắt quãng – một kỹ thuật đã được chứng minh giúp tăng cường khả năng ghi nhớ dài hạn. Hãy xem ChatGPT như gia sư riêng của bạn: nó có thể hỗ trợ bạn luyện tập và tạo các bài kiểm tra. Sau đó, bạn có thể thiết lập ChatGPT Tasks để duy trì lịch trình học tập của mình một cách có tổ chức.
Để bắt đầu, hãy mở một cuộc trò chuyện mới và chọn mô hình ChatGPT-4o với scheduled tasks từ menu thả xuống. Hoặc, bạn có thể nhấp vào biểu tượng Hồ sơ cá nhân và chọn Tasks.
Giao diện tính năng ChatGPT Tasks hiển thị lịch trình và lời nhắc
Tính năng ChatGPT Tasks hiện có sẵn cho các gói Plus, Pro và Teams. Một hạn chế đáng tiếc là nó không cho phép bạn đính kèm tệp trực tiếp vào tác vụ, điều này sẽ rất hữu ích nếu bạn muốn tải tài liệu học tập lên. Ngoài ra, tính năng này vẫn đang trong giai đoạn beta, vì vậy bạn có thể đôi khi gặp phải một số lỗi hoặc trục trặc nhỏ trong quá trình sử dụng.
Xây Dựng Kế Hoạch Học Tập Có Cấu Trúc Toàn Diện với ChatGPT
Học tập với ChatGPT như một trợ lý đòi hỏi một chút lập kế hoạch và tổ chức. Dưới đây là các phần khác nhau mà tôi đã sử dụng cho mục tiêu học tập của riêng mình, giúp tối ưu hóa quá trình học và ghi nhớ kiến thức hiệu quả.
Bước 1: Chia Nhỏ Chủ Đề Thành Các Phần Dễ Quản Lý
Một kế hoạch học tập được cấu trúc tốt đã là một nửa thành công. Bắt đầu bằng cách phác thảo các mục tiêu học tập của bạn. Nếu bạn có một thời hạn cụ thể, hãy chọn những lĩnh vực quan trọng nhất để tập trung.
Chẳng hạn, tôi đang đọc một cuốn sách chuyên sâu về chỉnh sửa. Không có áp lực về thời gian, việc tiếp cận từng chương là hợp lý. Nếu bạn đang học một môn như kinh tế học, bạn có thể tập trung vào các chủ đề riêng biệt. Hoặc, hãy thử áp dụng nguyên tắc Pareto với prompt này:
Liệt kê 20% chủ đề [môn học] quan trọng nhất tôi nên ưu tiên.
Bước 2: Tải Lên Ghi Chú và Tài Liệu Học Tập
Tính năng ChatGPT Project ở thanh bên là nơi lý tưởng để tổng hợp các ghi chú của bạn từ sách hoặc tài liệu học tập.
- Chia sẻ các chủ đề hoặc ghi chú với ChatGPT để bạn có thể sử dụng chatbot như một trợ lý giảng dạy về tài liệu đó.
- Đính kèm tệp bằng cách tải trực tiếp lên, thêm từ Google Drive, hoặc kết nối với Microsoft OneDrive.
- Bạn sẽ tìm thấy tất cả các tệp đã tải lên được sắp xếp gọn gàng trong mục Project files.
Tệp đính kèm và ghi chú học tập đã tải lên trong ChatGPT Project Files
Nếu bạn đang sử dụng ghi chú viết tay trên giấy, hãy chụp ảnh bằng ứng dụng ChatGPT trên điện thoại để tận dụng khả năng nhận dạng chữ viết tay của nó. Điều này giúp bạn dễ dàng số hóa và quản lý tài liệu học tập.
Bước 3: Bắt Đầu Hành Trình Học Tập Cùng AI
Bạn có thể sử dụng các chiến thuật học tập khác nhau tùy thuộc vào mục tiêu của mình. Chẳng hạn, tôi thường yêu cầu ChatGPT tóm tắt các chủ đề phức tạp thành các gạch đầu dòng, giúp việc ôn tập sau này dễ dàng hơn nhiều.
ChatGPT cũng có thể gợi ý các câu hỏi theo dõi. Hãy chủ động tương tác bằng cách đặt những câu hỏi cụ thể, nhắm mục tiêu vào tài liệu học tập của bạn. Tất cả các quy tắc thông thường về cách tạo prompt tốt đều được áp dụng. Để nhận được phản hồi chất lượng hơn, hãy yêu cầu ChatGPT đóng vai một chuyên gia trong lĩnh vực bạn đang nghiên cứu. Điều này giúp ChatGPT tạo ra nội dung có độ sâu và chuyên môn cao hơn.
Ghi chú và tóm tắt sách được tạo bởi ChatGPT giúp việc học dễ dàng hơn
Tận Dụng ChatGPT Tasks để Thiết Lập Thông Báo Nhắc Nhở Ôn Tập
Tính năng beta của ChatGPT Tasks không cho phép lên lịch nhắc nhở với tài liệu học tập dưới dạng tệp đính kèm. Do đó, các ghi chú học tập, bài tập và câu đố của bạn sẽ nằm trong một luồng trò chuyện ChatGPT riêng biệt, và ChatGPT Tasks sẽ chỉ được sử dụng để gửi lời nhắc.
Thật không may, việc sử dụng một prompt duy nhất để thiết lập toàn bộ hệ thống ôn tập theo phương pháp lặp lại ngắt quãng không hoạt động hiệu quả đối với tôi. Có vẻ như (ít nhất là hiện tại) ChatGPT Tasks chỉ hiểu các prompt rõ ràng và chính xác. Ví dụ: “Nhắc tôi về [sự kiện] vào [ngày].”
Để khắc phục điều này, tôi đã thiết lập một lời nhắc cho ngày đầu tiên (như bạn có thể thấy trong ảnh chụp màn hình). Sau đó, tôi mở tác vụ (nhấp vào dấu ba chấm dọc > Chỉnh sửa). Hộp thoại Tác vụ cho phép thiết lập lịch trình tùy chỉnh với một prompt khác, nơi tôi chỉ định các ngày tương lai cho các buổi ôn tập:
Do this on February 7, February 9, February 13, February 20, and March 6.
Tùy chỉnh lịch trình ôn tập lặp lại ngắt quãng trong cài đặt ChatGPT Tasks
Lịch trình ôn tập theo phương pháp lặp lại ngắt quãng đã được thiết lập trong ChatGPT Tasks
Các Ý Tưởng Ứng Dụng Khác cho Lời Nhắc Học Tập
ChatGPT Tasks sẽ gửi thông báo đẩy đến ứng dụng ChatGPT trên điện thoại di động của bạn và/hoặc qua email. Bạn có thể tùy chỉnh lựa chọn này trong phần Cài đặt (Notifications). Hãy thử các ý tưởng sau:
- Sử dụng ChatGPT Tasks để thiết lập lời nhắc cho các bài học hàng ngày về các chủ đề khó hơn cùng với lặp lại ngắt quãng, ví dụ: “Luyện ngữ pháp tiếng Tây Ban Nha với tôi mỗi sáng lúc 9 giờ.”
- Mở rộng hơn với: “Bạn có thể nhắc tôi vào 9 giờ sáng mỗi ngày về những điểm quan trọng nhất của [chủ đề] và cung cấp một bài tập để tôi hiểu rõ hơn không?”
- ChatGPT Tasks có thể không chỉ là một dịch vụ nhắc nhở đơn thuần. Bạn có thể thiết lập một bài tập học vi mô (microlearning) mỗi ngày. Cung cấp cho nó một chủ đề bạn chọn và yêu cầu ChatGPT tìm kiếm các nguồn chất lượng cao. Ví dụ: “Ngày mai lúc 6:00 PM, hãy cho tôi biết về những phát triển mới nhất trong thị giác máy tính và robot học dựa trên các bài báo nghiên cứu học thuật và các nghiên cứu đã được đánh giá ngang hàng.”
Tôi đã thử nghiệm việc yêu cầu một tác vụ xem các ghi chú học tập đã lưu trong một luồng trò chuyện ChatGPT riêng biệt. Tuy nhiên, điều này không hiệu quả, vì Tasks không có bộ nhớ liên tục giữa các cuộc trò chuyện khác nhau.
Tạo Các Bài Kiểm Tra và Câu Đố để Kích Hoạt Ghi Nhớ Chủ Động (Active Recall)
Một buổi hỏi đáp (Q&A session) với ChatGPT giúp bạn ghi nhớ kiến thức chủ động thay vì chỉ đọc lại mà không tự kiểm tra. Hãy truy cập lại dự án học tập của bạn hoặc mở một luồng trò chuyện mới cho ba bước nhanh chóng sau:
- Cung cấp Tài liệu Học tập: Sao chép và dán các ghi chú bạn muốn tự kiểm tra. Ngoài ra, bạn có thể tải lên hoặc kết nối trực tiếp với nội dung học tập trên Google Drive hoặc Microsoft OneDrive.
- Yêu cầu ChatGPT Tạo Câu hỏi: Soạn các prompt phù hợp để tạo các câu hỏi luyện tập hoặc bài kiểm tra.
- Làm bài kiểm tra và Ôn lại Lỗi sai: Sử dụng các bài kiểm tra này để kiểm tra kiến thức của bạn và yêu cầu ChatGPT cung cấp phản hồi.
ChatGPT có thể trở thành một “chuyên gia ra đề” tuyệt vời. Dưới đây là một prompt từng bước đơn giản mà bạn có thể tùy chỉnh cho chủ đề của mình:
Hãy đóng vai một chuyên gia học tập. Tạo một bài kiểm tra về [chủ đề] với [số lượng] câu hỏi mở. Yêu cầu giải thích chi tiết hoặc giải quyết vấn đề để đảm bảo người học ghi nhớ thông tin. Đưa ra phản hồi nhanh chóng và gợi ý các cách để cải thiện.
Bước 1: Xem xét câu trả lời của [người dùng] và chỉ ra những điểm cần cải thiện.
Bước 2: Tạo câu hỏi mới dựa trên những điểm yếu. Yêu cầu [người dùng] xem lại tài liệu trước khi thử lại.
Bước 3: Lặp lại quá trình này cho đến khi họ tiến bộ. Khi [người dùng] làm tốt, hãy gợi ý một bài ôn tập tổng thể.
Bạn cũng có thể sử dụng các Custom GPT được thiết kế đặc biệt cho phương pháp lặp lại ngắt quãng để tối ưu hơn nữa quá trình học tập của mình.
Dù có hay không có sự hỗ trợ của ChatGPT, việc ôn tập thường xuyên và tự kiểm tra bằng các bài đố luôn là chìa khóa để bạn ghi nhớ nhiều hơn những gì đã quên. ChatGPT Tasks, mặc dù vẫn còn trong giai đoạn thử nghiệm và chỉ như một “cron job” cơ bản để lên lịch các tác vụ tự động, nhưng đã chứng tỏ giá trị to lớn trong việc bổ sung cấu trúc và kỷ luật cho các buổi học có sự hỗ trợ của AI vốn thường khá phân tán.
Với khả năng tạo lịch trình, quản lý ghi chú và đặc biệt là trở thành một “chuyên gia ra đề” theo yêu cầu, ChatGPT đang mở ra một kỷ nguyên mới cho việc học tập tự định hướng. Hãy tận dụng tối đa những công cụ mạnh mẽ này để biến hành trình tiếp thu tri thức trở nên dễ dàng, hiệu quả và bền vững hơn.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn khi sử dụng ChatGPT để học tập hoặc những phương pháp ghi nhớ yêu thích của bạn trong phần bình luận dưới đây!