Trong thời đại công nghệ số, eSIM đã trở thành một lựa chọn phổ biến nhờ sự tiện lợi vượt trội: không cần thẻ SIM vật lý, dễ dàng chuyển đổi nhà mạng, thiết lập nhanh chóng và đặc biệt hữu ích khi đi du lịch nước ngoài. Tuy nhiên, dù mang lại nhiều lợi ích, công nghệ eSIM không hoàn toàn miễn nhiễm với các rủi ro bảo mật. Kẻ tấn công vẫn có thể tìm thấy những kẽ hở để khai thác, đe dọa dữ liệu cá nhân và kết nối di động của bạn. Bài viết này sẽ phân tích 4 cách phổ biến mà eSIM có thể bị tấn công và cách để bạn tự bảo vệ mình.
1. Lừa đảo qua mã QR (QR Code Scams)
Khi thiết lập eSIM, người dùng thường quét một mã QR do nhà mạng cung cấp. Kẻ tấn công lợi dụng quy trình này bằng cách tạo ra các mã QR giả mạo, ngụy trang như công cụ thiết lập hợp pháp. Việc quét một mã QR lừa đảo có thể chuyển hướng thiết bị của bạn đến một hồ sơ eSIM độc hại, cho phép chúng chiếm quyền kiểm soát kết nối di động của bạn. Khi eSIM bị xâm phạm, kẻ tấn công có thể chặn các cuộc gọi, tin nhắn và dữ liệu của bạn, dẫn đến nguy cơ đánh cắp danh tính hoặc gian lận tài chính nghiêm trọng.
Để bảo vệ bản thân khỏi hình thức tấn công này, hãy luôn xác minh mã QR bằng cách kiểm tra thông tin qua các kênh chính thức của nhà mạng. Tuyệt đối tránh quét mã được gửi từ các nguồn không đáng tin cậy hoặc tìm thấy trên các quảng cáo trực tuyến, trang web đáng ngờ. Nếu bạn cảm thấy bất kỳ sự không chắc chắn nào, hãy liên hệ trực tiếp với nhà mạng để xác nhận tính xác thực của mã QR trước khi thực hiện thao tác quét.
Hình ảnh một người phụ nữ đang thanh toán bằng mã QR với cảnh báo lừa đảo. Mã QR lừa đảo có thể được dùng để tấn công eSIM.
2. Tấn công lừa đảo (Phishing) và Kỹ thuật xã hội (Social Engineering)
Các cuộc tấn công lừa đảo (phishing) được thiết kế để lừa bạn tiết lộ thông tin nhạy cảm về eSIM. Chẳng hạn, một cuộc tấn công lừa đảo hoặc kỹ thuật xã hội có thể giả mạo nhà cung cấp dịch vụ di động của bạn thông qua email hoặc tin nhắn văn bản với nội dung thuyết phục, hối thúc bạn tải xuống các hồ sơ eSIM độc hại hoặc xác nhận thông tin cá nhân. Những cuộc tấn công này có thể rất tinh vi, bắt chước logo, thông tin liên hệ và ngôn ngữ chính thức của nhà mạng, đồng thời được gửi từ một địa chỉ email hoặc SMS giả mạo để trông có vẻ hợp pháp.
Mặc dù bạn có thể nghĩ mình không phải lo lắng về các cuộc tấn công lừa đảo kiểu này vì bạn là “người dùng bình thường” không có tài sản ròng lớn, nhưng hãy suy nghĩ lại. Các cuộc tấn công lừa đảo thường mang tính “rải thảm”, tức là kẻ tấn công gửi một lượng lớn tin nhắn lừa đảo và hy vọng sẽ có người sập bẫy. May mắn thay, bạn có thể đối phó với các nỗ lực lừa đảo eSIM giống như bất kỳ cuộc tấn công lừa đảo nào khác: không phản hồi hoặc tương tác với bất kỳ tin nhắn hay cuộc gọi đáng ngờ nào.
3. Mã độc (Malware) và Phần mềm gián điệp (Spyware)
Tương tự như thẻ SIM vật lý thông thường, eSIM cũng có thể bị ảnh hưởng bởi mã độc (malware). Các ứng dụng độc hại có khả năng truy cập thông tin nhạy cảm của eSIM, giám sát các cuộc gọi, tin nhắn và thậm chí theo dõi hoạt động của thiết bị của bạn. Mục tiêu cuối cùng của các cuộc tấn công eSIM thông qua mã độc là giành quyền kiểm soát thông tin liên lạc của eSIM nhằm chặn các mã xác thực, từ đó có thể truy cập vào các tài khoản bảo mật của bạn.
Điều đáng chú ý là mã độc nhắm mục tiêu cụ thể vào eSIM là tương đối hiếm. Vào năm 2019, lỗ hổng Simjacker đã được phát hiện và khai thác trên SIM truyền thống, nhưng hiện tại chưa có cuộc tấn công tương tự nào được biết đến dành cho eSIM. Thay vào đó, một thiết bị có nhiều khả năng bị nhiễm mã độc được thiết kế để theo dõi và đánh cắp dữ liệu, với mục tiêu cuối cùng là truy cập thông tin eSIM. Việc cài đặt mã độc thực sự lên chính thẻ SIM hoặc eSIM cũng gần như chưa từng xảy ra ở cấp độ tấn công của hầu hết các đối tượng. Đây là những hoạt động thường chỉ do các tổ chức cấp nhà nước thực hiện; bạn có nhiều khả năng nhấp vào một liên kết độc hại hơn là trở thành nạn nhân đầu tiên của một cuộc tấn công mã độc trực tiếp vào eSIM.
Để bảo vệ thiết bị của bạn, chỉ cài đặt ứng dụng từ các cửa hàng ứng dụng uy tín và luôn xem xét kỹ lưỡng các quyền truy cập trước khi cấp. Thường xuyên kiểm tra điện thoại để tìm các ứng dụng lạ hoặc đáng ngờ, gỡ bỏ phần mềm không sử dụng hoặc không cần thiết ngay lập tức, và sử dụng phần mềm diệt virus hoặc bảo mật đáng tin cậy để xác định và loại bỏ các mối đe dọa tiềm ẩn.
4. Lỗ hổng hệ điều hành iOS và Android
Mối đe dọa này có liên quan trực tiếp đến mã độc và phần mềm gián điệp, khi kẻ tấn công cố gắng khai thác các vấn đề đã biết trong hai hệ điều hành di động lớn nhất (iOS và Android) để tìm kẽ hở tấn công eSIM của bạn. Thật không may, kẻ tấn công liên tục khám phá các lỗ hổng trong Android và iOS có thể bị khai thác để giành quyền truy cập vào thiết bị của bạn.
Hầu hết thời gian, bạn có thể giảm thiểu những vấn đề này bằng cách giữ cho thiết bị của mình luôn được cập nhật phiên bản mới nhất và tránh cài đặt ứng dụng từ các nguồn bên thứ ba. Đối với thiết bị Android, điều này có nghĩa là tránh cài đặt ứng dụng từ các nguồn không chính thức (sideloading), vì các cửa hàng ứng dụng không chính thống có thể chứa mã độc có thể lây nhiễm thiết bị của bạn. Đã có nhiều ví dụ về mã độc truy cập vào thiết bị thông qua sideloading, chẳng hạn như cuộc tấn công ToxicPanda làm cạn kiệt tài khoản ngân hàng vào năm 2024.
Các cuộc tấn công vào eSIM chưa phổ biến bằng các cuộc tấn công vào thẻ SIM vật lý thông thường. Mặc dù công nghệ eSIM bắt đầu thu hút sự chú ý với iPhone XR, XS và XS Max, nhưng ngày càng nhiều điện thoại thông minh hiện nay hỗ trợ eSIM, điều này đồng nghĩa với việc bề mặt tấn công của nó đang tăng lên. Do đó, sẽ có nhiều kẻ tấn công hơn bắt đầu tập trung vào cách khai thác eSIM, vì vậy việc nắm rõ những gì cần chú ý là rất quan trọng.
Lời kết
eSIM mang lại sự tiện lợi đáng kinh ngạc, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro bảo mật tiềm ẩn mà người dùng cần nhận thức rõ. Bằng cách hiểu các hình thức tấn công phổ biến như lừa đảo mã QR, tấn công phishing, mã độc và khai thác lỗ hổng hệ điều hành, bạn có thể chủ động bảo vệ thiết bị và dữ liệu cá nhân của mình. Hãy luôn cảnh giác, chỉ tương tác với các nguồn thông tin và ứng dụng đáng tin cậy để đảm bảo trải nghiệm sử dụng eSIM an toàn và hiệu quả nhất.
Bạn có kinh nghiệm nào về bảo mật eSIM hoặc những mối quan tâm nào khác không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới hoặc tìm hiểu thêm các bài viết cùng chủ đề trên thuthuatmoi.net!
