Trong cộng đồng nhiếp ảnh, một lời khuyên thường xuyên được nhắc đến là “bạn cần phải chụp ảnh ở định dạng RAW để có chất lượng tốt nhất”. Tuy nhiên, đối với đa số người dùng, đặc biệt là những người mới bắt đầu hoặc nhiếp ảnh gia không chuyên, việc chụp ảnh RAW có thể trở thành một gánh nặng tốn không gian lưu trữ và đòi hỏi thêm nhiều công sức xử lý hậu kỳ mà không mang lại quá nhiều lợi ích rõ rệt. Vậy, liệu JPEG có phải là lựa chọn thực tế và hiệu quả hơn trong nhiều trường hợp? Hãy cùng Thủ Thuật Mới phân tích sâu hơn về vấn đề này.
JPEG Hạn Chế Tình Trạng Chỉnh Sửa Quá Đà (Over-Editing)
Việc file RAW cung cấp vô số tùy chọn chỉnh sửa là một con dao hai lưỡi. Nếu không cẩn thận, bạn sẽ dễ dàng rơi vào tình trạng chỉnh sửa quá đà (over-editing), đặc biệt là khi bạn là người mới. Nhìn lại những bức ảnh tôi đã chỉnh sửa khi mới bắt đầu, chúng thường trông giống như một bức vẽ hơn là một bức ảnh thực tế.
Bạn vẫn có thể chỉnh sửa quá đà các file JPEG, nhưng điều này khó hơn nhiều so với RAW. Khi mới làm quen với việc chỉnh sửa ảnh, đôi khi bạn có cảm giác muốn sử dụng tất cả các thanh trượt điều chỉnh. Với JPEG, ít nhất bạn sẽ không có quá nhiều sự linh hoạt, điều này lại là một lợi thế cho người mới.
Giao diện chỉnh sửa ảnh JPEG trong phần mềm Adobe Lightroom
Nếu sau này bạn muốn theo đuổi nhiếp ảnh một cách nghiêm túc hơn, bạn hoàn toàn có thể chuyển sang chụp file RAW. Tuy nhiên, hãy dành thời gian để học các kiến thức cơ bản về chỉnh sửa trước. Bạn sẽ tìm thấy rất nhiều kênh hướng dẫn chỉnh sửa ảnh trên YouTube để bắt đầu.
Bạn Vẫn Có Thể Thực Hiện Hầu Hết Các Chỉnh Sửa Mong Muốn Với File JPEG
Khi mở phần mềm chỉnh sửa ảnh, bạn sẽ nhận thấy rất nhiều tính năng chỉnh sửa vẫn khả dụng ngay cả khi bạn làm việc với file JPEG. Ví dụ, bạn vẫn có thể thực hiện cân chỉnh màu sắc (color-grade) và điều chỉnh phơi sáng (exposure) trong Lightroom. Hơn nữa, bạn có thể truy cập công cụ Tone Curve và tùy chọn chỉnh sửa độ bão hòa/sắc độ/độ sáng (saturation/hue/luminance) cho từng hình ảnh.
Nếu bạn đang thực hiện công việc nhiếp ảnh chuyên nghiệp, bạn có thể cần chỉnh sửa trên file RAW. Tuy nhiên, đối với các nhiếp ảnh gia nghiệp dư, hầu hết các chỉnh sửa cần thiết đều có thể thực hiện được với file JPEG. Bản thân tôi đã chụp ảnh hơn hai năm trước khi cảm thấy mình cần phải chỉnh sửa file RAW. Nếu bạn vẫn cần thêm một chút “không gian” để điều chỉnh, bạn luôn có thể thay đổi cài đặt máy ảnh để chụp RAW sau này.
Nhiều Ảnh JPEG Cho Chất Lượng Tuyệt Vời Ngay Từ Máy Ảnh
Nhiều máy ảnh hiện đại ngày nay, dù là smartphone hay máy ảnh DSLR/mirrorless, đều vô cùng tiên tiến. Nhờ đó, hình ảnh thường trông rất tuyệt vời mà không cần nhiều (hoặc thậm chí không cần) chỉnh sửa. Các thương hiệu như Nikon và Fujifilm đặc biệt nổi trội với chất lượng ảnh JPEG của họ.
iPhone cũng có chất lượng hình ảnh tuyệt vời; sự khác biệt về chất lượng khi tôi nâng cấp từ iPhone 8 Plus lên 13 thực sự đáng kinh ngạc. Thậm chí, bạn còn có thể chụp được những bức ảnh thiếu sáng đẹp bằng smartphone.
Bức ảnh phong cảnh đường phố về đêm với ánh sáng nhân tạo, minh họa chất lượng ảnh JPEG
Bạn thường có thể tùy chỉnh cách ảnh JPEG trông như thế nào ngay trong máy ảnh. Nhiều máy ảnh DSLR có các cấu hình màu (camera profiles) và tùy chọn điều chỉnh ánh sáng, độ bão hòa. Trên smartphone, bạn có thể thêm các bộ lọc (filters).
Preset và Profile Thường Đủ Cho Nhu Cầu Cơ Bản
Việc đi sâu hơn vào chỉnh sửa là cần thiết nếu bạn là nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp chụp cho khách hàng. Tuy nhiên, điều đó không cần thiết nếu bạn chỉ chụp ảnh thông thường. Các preset (bộ lọc cài đặt sẵn) sẽ thực hiện hầu hết các chỉnh sửa bạn cần; Lightroom và VSCO là những lựa chọn tuyệt vời. Bạn cũng sẽ tìm thấy rất nhiều ứng dụng khác để có các bộ lọc kiểu Instagram trên smartphone. Các bộ lọc tích hợp sẵn trong ứng dụng Instagram cũng lý tưởng cho nhiều nhiếp ảnh gia.
Một số người có thể lập luận rằng bạn không thể sử dụng các cấu hình máy ảnh (camera profiles) trong các ứng dụng chỉnh sửa với file JPEG, điều này đúng với Lightroom. Tuy nhiên, bạn có thể thêm các preset này ngay trong máy ảnh và sau đó tải hình ảnh về điện thoại thông minh. Một số nhà sản xuất, như Fujifilm, thậm chí còn cho phép bạn tạo công thức màu (recipes) riêng.
Hầu Hết Mọi Người Sẽ Không Nhận Thấy Sự Khác Biệt
Việc chỉnh sửa file RAW thay vì JPEG dễ dàng mang lại cho một người cảm giác chuyên nghiệp hoặc đẳng cấp. Nhưng nói thật (và với tư cách là người từng có suy nghĩ này), hầu hết mọi người sẽ không nhận thấy sự khác biệt.
Khi một người bị lay động bởi một bức ảnh, họ không quan tâm đến các yếu tố kỹ thuật. Điều quan trọng là bức ảnh đó chạm đến cảm xúc của họ. Ngay cả với hàng tấn kinh nghiệm chỉnh sửa, bạn vẫn sẽ không nhận ra khi ai đó chỉnh sửa bằng JPEG trừ khi họ nói rõ điều đó.
Kết luận
Qua những phân tích trên, rõ ràng rằng mặc dù RAW mang lại khả năng kiểm soát tối đa, JPEG vẫn là một định dạng vô cùng mạnh mẽ và tiện lợi cho phần lớn người dùng. Đặc biệt với những người mới bắt đầu hoặc chỉ đơn thuần muốn ghi lại khoảnh khắc mà không cần quá nhiều công đoạn hậu kỳ phức tạp, JPEG chính là lựa chọn tối ưu, giúp bạn tập trung vào bố cục, ánh sáng và khoảnh khắc thay vì lo lắng về định dạng file.
Vậy bạn đã sẵn sàng bắt đầu hành trình nhiếp ảnh của mình với JPEG chưa? Hãy chia sẻ những bức ảnh đầu tiên của bạn và đừng quên tìm hiểu thêm các thủ thuật nhiếp ảnh khác trên thuthuatmoi.net!
