Trong kỷ nguyên số, hình ảnh món ăn đã trở thành một phần không thể thiếu, từ việc chia sẻ bữa ăn hàng ngày trên mạng xã hội đến việc quảng bá sản phẩm cho các nhà hàng. Một bức ảnh món ăn đẹp có thể kích thích vị giác và thu hút sự chú ý của hàng ngàn người. Tuy nhiên, bạn không cần phải sở hữu những thiết bị máy ảnh đắt tiền hay trở thành một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp để tạo ra những tác phẩm ấn tượng. Chỉ với chiếc điện thoại thông minh cùng một vài kỹ thuật đơn giản về ánh sáng, bố cục, góc chụp và chỉnh sửa, bạn hoàn toàn có thể biến những bữa ăn thường ngày thành những bức ảnh món ăn đẹp “chuẩn food blogger”. Hãy cùng khám phá những bí quyết này để nâng tầm kỹ năng nhiếp ảnh ẩm thực của bạn ngay hôm nay.
1. Nắm Bắt Ánh Sáng Tự Nhiên – Yếu Tố Quyết Định Thành Công
Trước khi bắt đầu chuẩn bị món ăn, việc đầu tiên tôi làm là kiểm tra ánh sáng ở các khu vực khác nhau trong nhà. Ánh sáng tự nhiên là yếu tố quan trọng nhất, có khả năng quyết định sự thành công hay thất bại của một bức ảnh món ăn. Tôi có nhiều cửa sổ đón ánh sáng tự nhiên, và tôi thường chọn phòng dựa vào thời gian trong ngày và cảm xúc mà tôi muốn truyền tải.
Món mực chiên giòn được chiếu sáng tự nhiên tạo độ tương phản bắt mắt
Bát cơm cá hồi màu sắc tươi tắn dưới ánh sáng ban ngày
Bánh creme brulee với lớp đường cháy vàng óng dưới ánh sáng dịu nhẹ
Ví dụ, cạnh phòng ngủ của tôi có một cái cây, tạo ra ánh sáng dịu nhẹ, rất phù hợp cho những bức ảnh có phong cách trầm lắng, moody. Ngược lại, cửa sổ bếp thường rất sáng vào buổi sáng, lý tưởng cho cảm giác tươi mới, tràn đầy sức sống. Học cách quan sát và tận dụng ánh sáng tự nhiên sẽ là chìa khóa để tạo ra những bức ảnh món ăn đẹp.
Ngoài ra, tôi cũng sử dụng ánh sáng nhân tạo, đặc biệt là khi chụp bằng máy ảnh chuyên nghiệp. Việc học về cách sử dụng ánh sáng studio cũng là một cách tuyệt vời để cải thiện kỹ năng chụp ảnh, đồng thời giúp bạn không bị giới hạn bởi ánh sáng ban ngày, đặc biệt nếu bạn sống ở bán cầu Bắc.
2. Tối Ưu Bố Cục – Tạo Điểm Nhấn Nghệ Thuật Cho Món Ăn
Có một sự khác biệt lớn giữa việc “chụp” một bức ảnh và “tạo ra” một bức ảnh. Nếu bạn tập trung vào bố cục – tức là cách sắp xếp các yếu tố trong khung hình – và chủ động thực hiện cú bấm máy, bức ảnh của bạn sẽ trở nên nổi bật. Vì vậy, hãy tìm hiểu một số quy tắc bố cục cơ bản để cải thiện ảnh món ăn của bạn.
Các kỹ thuật như quy tắc một phần ba (rule of thirds), đường dẫn (leading lines), quy tắc số lẻ (rule of odds) và tỷ lệ vàng (golden ratio) là những điểm khởi đầu tuyệt vời. Tuân thủ những quy tắc này sẽ giúp bạn dẫn dắt ánh mắt người xem đi qua toàn bộ hình ảnh một cách tự nhiên. Ban đầu, bạn sẽ cần luyện tập có chủ đích, nhưng với thời gian, chúng sẽ trở thành phản xạ tự nhiên.
Bánh pizza pepperoni với bố cục đối xứng và hấp dẫn
Việc nghiên cứu các tác phẩm nghệ thuật là một cách nhanh chóng và dễ dàng để cải thiện bố cục. Có một bảng mood board với đầy đủ ảnh món ăn là rất tốt, nhưng bạn cũng có thể học hỏi rất nhiều từ các bảo tàng và phòng trưng bày nghệ thuật. Luyện tập một thể loại nhiếp ảnh khác cũng sẽ rất có lợi. Cá nhân tôi thường lấy cảm hứng từ những bức ảnh phong cảnh của mình khi lựa chọn màu sắc hoặc đạo cụ cho ảnh món ăn.
3. Kể Chuyện Qua Ống Kính – Đánh Thức Cảm Xúc Người Xem
Đây là điểm mà nhiều nhiếp ảnh gia mới bắt đầu thường gặp khó khăn. Bạn có thể đã làm chủ bố cục, nỗ lực tìm kiếm màu sắc hài hòa nhưng vẫn cảm thấy thiếu một điều gì đó. Nguyên nhân có thể là bạn chưa có một câu chuyện đủ mạnh mẽ. Những hình ảnh mạnh mẽ nhất mà bạn thấy hàng ngày đều có một điểm chung: chúng đều khơi gợi cảm xúc mãnh liệt.
Bàn tay đang làm bánh pizza, tạo cảm giác chân thực và ấm cúng
Thêm một câu chuyện là yếu tố then chốt để thu hút sự chú ý của người xem và tạo kết nối với họ. Cách đơn giản nhất để thêm một câu chuyện là lựa chọn đạo cụ một cách cẩn thận. Bạn muốn tạo cảm giác ấm cúng và gần gũi như ở nhà? Hãy thêm các vật liệu gỗ mộc, dao dĩa cổ điển và khăn ăn màu tối vào khung hình. Để có một cảm giác hiện đại, trang trọng, hãy sử dụng nền gỗ bóng loáng hoặc đá cẩm thạch, dao dĩa sáng bóng và khăn ăn màu trơn.
Bạn cũng có thể thêm yếu tố con người vào ảnh để khơi gợi phản ứng cảm xúc. Việc đưa người mẫu hoặc chỉ đơn giản là đôi bàn tay vào khung hình có thể tăng cường câu chuyện.
Tôi thường tạo một storyboard về những gì mình muốn chụp. Bằng cách này, tôi đảm bảo mình suy nghĩ nhiều hơn về câu chuyện và thêm tất cả các chi tiết, đạo cụ liên quan vào cảnh. Tôi vẽ storyboard trong Adobe Fresco bằng Apple Pencil trên iPad. Bạn không cần thiết phải có thiết lập tương tự; chỉ cần một cây bút và tờ giấy là đủ. Điều quan trọng là hình dung cảnh.
4. Thay Đổi Góc Nhìn – Làm Nổi Bật Vẻ Đẹp Của Món Ăn
Trong nhiếp ảnh món ăn, chìa khóa là làm cho món ăn trông thật phong phú và hấp dẫn. Bạn có thể đạt được điều này bằng cách điều chỉnh góc nhìn. Sử dụng đĩa nhỏ hơn và chụp cận cảnh cũng sẽ giúp ích. Nhưng đôi khi, bạn cần chụp một góc rộng hơn để bao quát cả câu chuyện. Điều quan trọng là biết khi nào nên sử dụng từng góc.
Chồng bánh pancake với siro chảy xuống, chụp từ góc 45 độ tôn lên độ cao và lớp bánh
Một bức ảnh chụp từ trên xuống (top-down) của các món ăn khác nhau trên bàn ăn gia đình có thể thể hiện sự quây quần, gắn kết. Ngược lại, một chiếc burger chụp ngang tầm mắt sẽ thú vị hơn nhiều so với góc nhìn từ trên xuống. Góc 45 độ hoạt động tốt cho các món súp và salad, giúp thể hiện các lớp và chiều sâu của món ăn.
5. Khai Thác Sức Mạnh Của Ứng Dụng Nhiếp Ảnh Di Động
Nếu bạn muốn kiểm soát nhiều hơn đối với ảnh của mình và muốn mô phỏng việc sử dụng máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, bạn có thể tải các ứng dụng camera trên điện thoại thông minh. Các ứng dụng này cho phép bạn kiểm soát ba thông số của tam giác phơi sáng: khẩu độ (aperture), tốc độ màn trập (shutter speed) và ISO.
Cá nhân tôi sử dụng ứng dụng camera của Lightroom. Tôi thích chụp ảnh ở định dạng RAW để có nhiều quyền kiểm soát hơn trong quá trình chỉnh sửa. Vì tôi chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng tự nhiên, tôi thích sự linh hoạt khi điều chỉnh cân bằng trắng. Có rất nhiều ứng dụng camera miễn phí và trả phí có sẵn cho cả Android và iOS.
6. Đầu Tư Ống Kính Ngoài (External Lenses) – Nâng Tầm Chuyên Nghiệp
Giống như các ứng dụng, ống kính ngoài có thể rất hữu ích để làm cho hình ảnh của bạn trông chuyên nghiệp hơn. Tôi khuyên bạn nên mua một ống kính macro để chụp kết cấu món ăn tốt hơn. Có một lý do chính đáng khiến tất cả các nhiếp ảnh gia ẩm thực đều yêu thích ống kính macro 100mm. Ngay cả khi máy ảnh của bạn có ống kính macro tích hợp, chất lượng từ một ống kính rời vẫn tốt hơn, đặc biệt là để tạo hiệu ứng bokeh đẹp ở hậu cảnh.
Ống kính macro kẹp điện thoại giúp chụp cận cảnh món ăn với chi tiết sắc nét
Các góc nhìn khác nhau từ ống kính cũng có thể giúp bạn kể chuyện và thể hiện sự phong phú.
Hãy tránh sử dụng các ống kính có hiệu ứng đặc biệt như siêu rộng (extra-wide) hoặc mắt cá (fish-eye). Bạn muốn ảnh món ăn của mình trông càng tự nhiên càng tốt.
7. Chỉnh Sửa Ảnh – Hoàn Thiện Tác Phẩm Nghệ Thuật Ẩm Thực
Dù bạn chụp ảnh bằng máy ảnh mirrorless hiện đại hay chiếc điện thoại khiêm tốn của mình, việc chỉnh sửa là yếu tố then chốt để làm cho hình ảnh món ăn của bạn trở nên nổi bật. Bạn có thể sử dụng ứng dụng chỉnh sửa mặc định trên điện thoại, nhưng các phần mềm chỉnh sửa chuyên dụng có thể cung cấp cho bạn nhiều tùy chọn hơn.
Các điều chỉnh cơ bản như độ sáng (brightness), vùng sáng (highlights), vùng tối (shadows) và độ tương phản (contrast) là đủ để cải thiện ảnh của bạn. Thêm độ rung (vibrance) hoặc độ bão hòa (saturation) cũng có thể làm cho hình ảnh trở nên sống động hơn.
Giao diện chỉnh sửa màu sắc trong ứng dụng Lightroom Mobile cho ảnh món ăn
Tôi thường chỉnh sửa ảnh của mình bằng Lightroom Mobile. Ngoài các điều chỉnh phơi sáng và màu sắc thông thường, tôi còn thích loại bỏ mọi khuyết điểm trong ảnh bằng Lightroom. Tùy chọn mặt nạ (masking) là tính năng yêu thích của tôi, vì tôi có thể chỉnh sửa chọn lọc các khu vực cụ thể của hình ảnh mà không ảnh hưởng đến các phần khác.
Đúng như câu nói, quan trọng không phải là công cụ mà là kỹ năng của bạn. Bạn không cần một chiếc máy ảnh mirrorless hàng đầu để chụp những bức ảnh món ăn tuyệt vời. Chiếc điện thoại thông minh của bạn hoàn toàn có thể làm được điều đó. Hãy chú ý đến ánh sáng, bố cục và câu chuyện bạn muốn kể. Nếu cần, hãy sử dụng các ứng dụng và chỉnh sửa ảnh của bạn. Hãy bắt đầu thực hành ngay hôm nay và chia sẻ những tác phẩm ẩm thực độc đáo của riêng bạn!
