Trong giai đoạn đầu khi mới bắt đầu chụp ảnh, việc lấy nét và bấm máy mà không quá chú trọng đến bố cục có thể vẫn mang lại những bức hình tạm ổn. Tuy nhiên, nếu bạn bỏ qua yếu tố bố cục, bạn đang bỏ lỡ cơ hội tạo ra những tác phẩm nhiếp ảnh vượt trội. Hiểu rõ các quy tắc bố cục và cách áp dụng chúng là chìa khóa để nâng tầm kỹ năng chụp ảnh của bạn.
1. Đường Dẫn (Leading Lines)
Đường dẫn là một trong những kỹ thuật bố cục ảnh đầu tiên mà các nhiếp ảnh gia học, và điều này hoàn toàn có lý do. Đây là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để hướng mắt người xem đến một điểm thú vị trong khung hình. Các con đường, dòng sông hay thung lũng đều là những lựa chọn tuyệt vời để tận dụng đường dẫn.
Kỹ thuật đường dẫn đặc biệt xuất sắc cho thể loại nhiếp ảnh phong cảnh, nhất là khi bạn đang ở một vùng núi non hùng vĩ. Tuy nhiên, chúng cũng hoạt động rất tốt trong môi trường đô thị. Những thành phố lớn như New York là ví dụ điển hình, bởi vì luôn có một điểm hấp dẫn ở cuối mỗi con phố để bạn tập trung.
Đường ray xe lửa tạo hiệu ứng đường dẫn thị giác trong nhiếp ảnh
Điểm tập trung mà bạn chọn để kết thúc đường dẫn hoàn toàn tùy thuộc vào ý đồ sáng tạo của bạn. Mặt trời mọc hoặc lặn có thể là một lựa chọn, nhưng bạn cũng có thể chọn đưa con người vào làm tâm điểm.
2. Đối Xứng (Symmetry)
Đối xứng là một trong nhiều cách để biến những ngày mưa trở thành cơ hội vàng cho nhiếp ảnh smartphone. Điều kiện thời tiết này rất lý tưởng để chụp những hình ảnh phản chiếu trong vũng nước, tạo nên bố cục cân bằng và ấn tượng.
Bề mặt hồ phản chiếu hình ảnh tạo bố cục đối xứng ấn tượng
Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải chờ một ngày mưa để chụp những bức ảnh đối xứng xuất sắc. Một số công trình kiến trúc được thiết kế với tính đối xứng cao, đặc biệt là những tòa nhà có hình tam giác, sẽ giúp bạn dễ dàng áp dụng kỹ thuật này. Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng hình ảnh phản chiếu trên mặt hồ và các thủy vực khác.
Để bố cục ảnh chính xác, hãy bật lưới trên camera của bạn. Đảm bảo rằng hai bên của bức ảnh chiếm một lượng không gian tương đương nhau để tạo hiệu ứng đối xứng hoàn hảo.
3. Tập Trung Vào Một Chủ Thể Duy Nhất
Tính chủ đích là một trong những yếu tố quan trọng nhất để tạo nên một bức ảnh thú vị, và cách tốt nhất để đạt được điều này là tập trung vào một chủ thể duy nhất. Hãy sử dụng phần còn lại của khung cảnh làm nền để kể câu chuyện của bạn một cách hiệu quả hơn, nhưng luôn giữ sự tập trung vào một yếu tố cốt lõi.
Chủ thể chính của bạn có thể là bất cứ điều gì. Ảnh chân dung người luôn hoạt động hiệu quả, và nếu bạn đang chụp ảnh đường phố bằng smartphone, bạn có thể chọn những vật thể như chiếc ô hoặc chiếc xe đạp làm điểm nhấn.
Lên kế hoạch cho buổi chụp ảnh sẽ giúp bạn xác định rõ chủ thể chính nên là gì. Tuy nhiên, bạn cũng có thể dành thời gian quan sát xung quanh trước khi chọn một điểm thú vị để tập trung.
4. Sử Dụng Người và Vật Thể để Thể Hiện Tỷ Lệ (Scale)
Khi chụp ảnh phong cảnh hoặc các địa điểm hoành tráng khác, hãy cân nhắc cách thể hiện sự hùng vĩ của những nơi này bằng cách sử dụng tỷ lệ. Ví dụ, bạn có thể đưa một người vào khung cảnh khi chụp ảnh núi. Thay vì chụp chân dung, hãy làm cho họ trông nhỏ hơn bằng cách thu nhỏ hoặc đứng xa hơn. Điều này sẽ nhấn mạnh quy mô rộng lớn của khung cảnh.
Con người trên cầu thang tạo tỷ lệ tương phản với ngọn núi hùng vĩ
Động vật cũng có thể là một cách tuyệt vời để thể hiện tỷ lệ của một khung cảnh. Thay vì sử dụng Chế độ Chân dung (Portrait Mode), bạn nên sử dụng cài đặt chụp ảnh chính của smartphone. Làm như vậy sẽ giúp bạn lấy nét được nhiều chi tiết hơn trong khung cảnh, làm nổi bật hơn nữa quy mô của hình ảnh.
5. Quy Tắc Một Phần Ba (Rule of Thirds)
Quy tắc một phần ba là một kỹ thuật bố cục nhiếp ảnh kinh điển khác. Đúng như tên gọi, bạn chia hình ảnh của mình thành ba phần bằng nhau theo chiều ngang và chiều dọc, tạo ra chín ô vuông. Các điểm giao nhau của các đường này là những vị trí lý tưởng để đặt các yếu tố quan trọng của bức ảnh.
Bạn có thể áp dụng quy tắc một phần ba trong nhiều tình huống khác nhau, như chụp ảnh phong cảnh, chân dung và ảnh đường phố. Nó hoạt động tốt không kém trong nhiếp ảnh đen trắng cũng như ảnh màu. Việc chia hình ảnh từ trái sang phải hay từ trên xuống dưới hoàn toàn tùy thuộc vào sự lựa chọn của bạn.
Quy tắc một phần ba được áp dụng hiệu quả trên khung cảnh đường phố
Hãy bật lưới camera trên điện thoại của bạn để bố cục ảnh chính xác hơn. Mặc dù đơn giản để thực hiện, bạn có thể cần luyện tập trước khi thực sự có thể đặt các chủ thể thú vị vào đúng vị trí trong ảnh.
6. Bóng Đổ và Nền Tương Phản Cao
Mặc dù rất dễ lạm dụng độ tương phản trong ảnh, nhưng việc sử dụng bóng đổ và nền có độ tương phản cao có thể mang lại hiệu quả tuyệt vời nếu bạn khéo léo. Bạn có thể kiểm soát độ tương phản thông qua ánh sáng bên ngoài hoặc bằng phần mềm hậu kỳ.
Nếu bạn định chụp ảnh theo phong cách này, tốt nhất bạn nên ra ngoài vào khoảng bình minh hoặc hoàng hôn. Ngoài ra, bạn cũng có thể chụp ảnh vào giữa ngày. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải biết cách tận dụng ánh sáng mạnh để nó phục vụ cho bức ảnh của bạn chứ không phải chống lại nó.
Ảnh chụp thành phố và kênh nước với tương phản cao ấn tượng từ smartphone
Bạn có thể làm nổi bật độ tương phản bằng cách điều chỉnh thanh trượt Shadows và Contrast sau này. Bất kỳ ứng dụng chỉnh sửa ảnh nào, bao gồm cả ứng dụng mặc định trên smartphone của bạn, đều hoạt động tốt.
7. Đặt Chủ Thể Ở Giữa Bức Ảnh
Nhiều người cho rằng bạn không nên đặt chủ thể vào giữa bức ảnh, nhưng quan điểm này có thể không hoàn toàn đúng trong mọi trường hợp. Trong nhiều tình huống, việc làm này thực sự có thể làm cho bức ảnh của bạn trông thú vị hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng là đảm bảo rằng chủ thể đó phù hợp với khung cảnh chứ không phải lạc lõng.
Thuyền bè ở cảng là chủ thể chính đặt giữa khung hình ảnh
Việc đặt chủ thể chính vào giữa bức ảnh có thể hoạt động tốt như một phần của quy tắc một phần ba. Đây cũng là một cách dễ dàng để tạo ra một điểm nhấn. Hãy đảm bảo rằng người xem có thể dễ dàng nhận ra điều gì đang diễn ra; ví dụ, bạn có thể cần giữ máy ảnh cao hơn một chút.
8. Chụp Từ Trên Cao
Thông thường, việc chụp toàn cảnh thành phố và các khung cảnh khác từ trên cao sẽ tốt hơn với máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, nhưng bạn vẫn có thể đạt được kết quả tuyệt vời với smartphone. Bạn chỉ cần hiểu rõ những hạn chế của smartphone. Mặc dù không tốt cho việc zoom cận cảnh, nhưng bạn có thể có được những bức ảnh góc rộng đẹp mắt.
Ảnh toàn cảnh đường chân trời thành phố chụp từ trên cao bằng smartphone
Khung cảnh cũng cần phải thú vị, và bạn nên chọn một điểm để tập trung. Ví dụ, một tòa nhà cụ thể có thể nổi bật trong toàn cảnh.
Chụp từ trên cao cũng có thể bao gồm việc hướng máy ảnh xuống một vật thể trên đường phố hoặc dưới tầm hông. Ví dụ, nếu bạn là một nhiếp ảnh gia, bạn có thể cầm máy ảnh trong tay và chụp ảnh bằng smartphone.
9. Đường Chéo (Diagonal Lines)
Các đường chéo như cầu thang thường được chụp ít hơn so với đường dẫn. Tuy nhiên, chúng vẫn rất đáng để cân nhắc. Khi kết hợp với ánh sáng, bạn có thể đạt được những kết quả tuyệt vời.
Các đường chéo mạnh mẽ tạo chiều sâu và động trong bức ảnh
Đường chéo có thể làm cho bức ảnh của bạn trông đa chiều hơn so với đường dẫn. Thực hiện đúng kỹ thuật này khó hơn đáng kể so với các loại bố cục khác, và bạn sẽ cần luyện tập nhiều hơn.
Ngoài cầu thang, hãy tìm kiếm các đường chéo trong đường sá, các tòa nhà, và thậm chí cả các họa tiết trên cỏ.
Việc học cách bố cục hình ảnh smartphone là yếu tố then chốt để trở thành một nhiếp ảnh gia giỏi hơn. Theo thời gian, bạn sẽ nâng tầm những bức ảnh của mình từ “ổn” lên “tuyệt vời” và khám phá ra điều gì thực sự khiến bạn hứng thú nhất. Hơn nữa, những kỹ năng này có thể áp dụng linh hoạt cho cả video và các lĩnh vực thị giác khác.
