Trong suốt nhiều năm gắn bó với File Explorer, nhiều người dùng đã nhận ra rằng dù đây là một phần cốt lõi của Windows, nó vẫn còn nhiều điểm cần được cải thiện. Mặc dù đã có những bước tiến nhất định, đặc biệt là trong Windows 11, nhưng so với các trình quản lý tệp tin của bên thứ ba, File Explorer vẫn còn thiếu sót. Bài viết này sẽ phân tích và đề xuất những cải tiến cần thiết để File Explorer Windows 11 có thể trở thành một công cụ quản lý tệp vượt trội, đáp ứng mọi nhu cầu của người dùng.
1. Hỗ Trợ Tab Được Cải Thiện
Windows 11 cuối cùng cũng đã giới thiệu tính năng duyệt tab trong File Explorer, một yêu cầu từ lâu cho phép người dùng dễ dàng điều hướng giữa các thư mục mà không cần mở nhiều cửa sổ. Tuy nhiên, việc triển khai hiện tại vẫn còn nhiều hạn chế và chưa hoàn chỉnh. Hiện không có tùy chọn ghim các tab thường dùng, thiếu phím tắt để mở lại các tab đã đóng, và các tab cũng không được khôi phục sau khi hệ thống khởi động lại hoàn toàn.
Mặc dù bản cập nhật tháng 3 năm 2025 của Microsoft đã giải quyết một phần vấn đề bằng cách thêm tùy chọn khôi phục các tab và cửa sổ đang mở sau khi khởi động lại hoặc đăng nhập, nhưng tính năng này chỉ hoạt động sau khi hệ thống khởi động lại toàn bộ. Nếu bạn vô tình đóng File Explorer và mở lại, các tab của bạn vẫn sẽ biến mất.
Microsoft nên xem xét việc bổ sung Tab Groups (nhóm tab), một tính năng rất hữu ích có mặt trong các ứng dụng như Directory Opus. Nhóm tab cho phép bạn lưu một tập hợp các tab đang mở thành một nhóm và mở lại chúng dựa trên quy trình làm việc hiện tại của bạn. Ví dụ, bạn có thể tạo các nhóm tab riêng cho công việc lập trình, viết lách hay chỉnh sửa video, và nhanh chóng chuyển đổi giữa chúng khi cần. Đây là một cải tiến File Explorer Windows 11 đáng giá để tăng hiệu suất.
2. Chế Độ Xem Hai Ngăn (Dual Pane View)
Điều hướng theo chế độ hai ngăn là một thiếu sót lớn khác trong File Explorer. Với hai ngăn hiển thị cạnh nhau, bạn có thể nhanh chóng kéo và thả các tệp hoặc thư mục giữa các thư mục khác nhau mà không cần mở nhiều cửa sổ. Tính năng này cũng giúp dễ dàng so sánh nội dung của hai thư mục để dọn dẹp các tệp trùng lặp và quản lý sao lưu. Chỉ riêng tính năng này đã có thể cải thiện đáng kể năng suất cho người dùng thành thạo.
Giao diện File Pilot với hai ngăn mở trên Windows 11
Các ứng dụng như File Pilot và Directory Opus xử lý đa nhiệm rất hiệu quả. Các tab của bạn được lưu, có cách dễ dàng để ghim các thư mục thường dùng và bạn có thể tạo bao nhiêu ngăn trong một cửa sổ tùy ý. File Explorer có thể học hỏi từ các cách triển khai này để cung cấp trải nghiệm linh hoạt và hiệu quả hơn cho người dùng Windows 11.
3. Nâng Cao Khả Năng Xem Trước và Tùy Chọn Hiển Thị Tệp
Tính năng xem trước tệp trong File Explorer không nhất quán và không thể sánh bằng các trình quản lý tệp của bên thứ ba hay thậm chí là PowerToys Peek. Mặc dù nó hỗ trợ các định dạng phổ biến như hình ảnh, văn bản, PDF, HTML và tệp .reg, nhưng để sử dụng được thường rất phiền phức.
File Explorer gặp khó khăn trong việc hiển thị các loại tệp ít phổ biến hơn và theo kinh nghiệm, thường xuyên không thể xem trước ngay cả tệp văn bản và PDF. Một tùy chọn xem trước đáng tin cậy sẽ là một cách tiện lợi để nhanh chóng duyệt qua các tệp mà không cần mở chúng hoặc sử dụng các ứng dụng bên thứ ba để xem nội dung.
Một trong những tính năng hữu ích nhất trong ứng dụng Files là chế độ xem cột (Column view), cho phép bạn duyệt các thư mục theo cấu trúc cây. Bạn có thể sử dụng bàn phím để duyệt qua các thư mục mà không cần phải quay lại. Đây là một tính năng mà người dùng mong muốn File Explorer sẽ áp dụng để dễ dàng nắm bắt vị trí của mình một cách nhanh chóng. Việc tối ưu khả năng xem trước là một phần quan trọng để nâng cấp File Explorer Windows 11.
4. Tăng Tốc Độ Tìm Kiếm
File Explorer hoạt động tương đối chậm so với các lựa chọn thay thế từ bên thứ ba như File Pilot. Chức năng tìm kiếm của nó hoạt động với tốc độ “rùa bò” và mất rất nhiều thời gian để hiển thị kết quả, đặc biệt khi quét các thư mục lớn hoặc ổ đĩa ngoài. Nhiều yếu tố góp phần vào tốc độ tìm kiếm chậm này, bao gồm việc thiếu lập chỉ mục toàn hệ thống trừ khi được bật thủ công cho các thư mục cụ thể.
Tất nhiên, bạn có thể xây dựng lại toàn bộ chỉ mục tìm kiếm để cải thiện tốc độ tìm kiếm của Windows, thêm thủ công các thư mục và loại tệp vào tùy chọn lập chỉ mục, và điều chỉnh các vị trí không được lập chỉ mục để tắt tìm kiếm siêu dữ liệu nhằm tìm tệp nhanh hơn. Tuy nhiên, hầu hết người dùng sẽ không bao giờ đi sâu vào các cài đặt này và phải chịu đựng các vấn đề tìm kiếm chậm, điều này khiến việc Microsoft triển khai một giải pháp mạnh mẽ hơn ngay từ đầu là điều cần thiết.
Các tiện ích tìm kiếm của bên thứ ba như Everything quét toàn bộ hệ thống tệp NTFS và ReFS và xây dựng chỉ mục riêng của chúng để cung cấp kết quả tìm kiếm tức thì, ngay cả khi chúng phải đẩy mức sử dụng CPU lên một chút. Một chức năng tìm kiếm nhanh hơn và phản hồi tốt hơn sẽ tiết kiệm thời gian và giảm bực bội, đặc biệt đối với những người có bộ sưu tập tệp lớn. Đây là một trong những cải tiến File Explorer Windows 11 được mong đợi nhất.
5. Hỗ Trợ Lọc, Sắp Xếp và Metadata Nâng Cao
File Explorer cho phép bạn tìm kiếm tệp nhanh hơn bằng cách sử dụng các bộ lọc như ngày, tên, kích thước và loại tệp. Tuy nhiên, nó kém trực quan hơn, và hầu hết mọi người chưa bao giờ sử dụng các bộ lọc này vì chúng bị ẩn sâu trong cài đặt. Microsoft có thể cải thiện điều này bằng cách thêm các bộ lọc đa tiêu chí nâng cao kết hợp nhiều bộ lọc, khả năng lưu các bộ lọc và lọc trực tiếp tức thì để chỉ hiển thị một loại tệp cụ thể.
Tùy chọn chỉnh sửa thẻ metadata trong File Explorer Windows 11
File Explorer cũng cần các công cụ tổ chức tệp được nâng cấp. Nó thiếu các thư mục mã màu, thẻ (tag) và nhãn tùy chỉnh để dễ dàng phân biệt các tệp ngay từ cái nhìn đầu tiên. Nó cũng thiếu khả năng nhóm các tệp dựa trên siêu dữ liệu (metadata) như tác giả, loại dự án và danh mục tệp. Chức năng đổi tên hàng loạt tích hợp sẵn trong File Explorer cũng khá cơ bản, vì không có cách nào để thêm tiền tố một cách linh hoạt, thay thế văn bản cụ thể trong tên tệp, thay đổi phần mở rộng tệp hàng loạt hoặc thêm siêu dữ liệu vào tên tệp. Việc bổ sung các tính năng này sẽ giúp người dùng tối ưu File Explorer Windows 11 một cách đáng kể.
6. Cung Cấp Tính Năng Tùy Biến Nâng Cao
Dù thiết kế của File Explorer đã được cải thiện, nhưng nó vẫn cung cấp khả năng tùy chỉnh hạn chế cho thanh công cụ và menu của mình. Bạn không thể thêm, xóa hoặc sắp xếp lại các biểu tượng trên thanh công cụ, cũng như không thể cá nhân hóa menu ngữ cảnh để phù hợp với quy trình làm việc của bạn. Muốn ẩn một phần nào đó? Có, nhưng chỉ tạm thời, vì nó sẽ xuất hiện trở lại vào lần tiếp theo bạn mở cửa sổ. Trong khi đó, các ứng dụng của bên thứ ba như Files cho phép bạn ẩn bất kỳ phần nào bạn muốn và quan trọng hơn là ghi nhớ các lựa chọn của bạn.
Microsoft có thể học hỏi từ File Pilot và cho phép bạn ghim các hành động thường dùng nhất (như đổi tên, thuộc tính, và Mở bằng) lên đầu menu. Tương tự, các thanh công cụ có thể tùy chỉnh theo kiểu Directory Opus, các nhãn và thẻ tùy chỉnh có thể giúp tăng tốc các tác vụ lặp đi lặp lại bằng cách đặt các lệnh thường dùng ngay trong tầm tay bạn.
Các trình quản lý tệp nâng cao như Directory Opus cho phép tùy chỉnh giao diện hoàn toàn – bạn có thể sắp xếp lại các thanh công cụ và quyết định chính xác các nút bấm sẽ đặt ở đâu. Chúng cũng cung cấp các tính năng hữu ích như nhật ký tệp, ghi lại mọi hành động bạn thực hiện, chẳng hạn như xóa một tệp. Bằng cách này, bạn có thể dễ dàng xem lại các bước của mình và tránh phải đoán xem điều gì có thể đã xảy ra sai. Khả năng cá nhân hóa File Explorer mạnh mẽ hơn sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.
7. Tốc Độ Truyền Tệp Nhanh Hơn và Xử Lý Lỗi Tốt Hơn
File Explorer có thể cảm thấy chậm chạp, đặc biệt khi di chuyển một lượng lớn tệp và truyền giữa các ổ đĩa. Nó cũng gặp vấn đề với việc quản lý hàng đợi truyền kém, với nhiều lần truyền diễn ra đồng thời làm chậm mọi thứ, dẫn đến sự khó chịu trong các bản sao lưu lớn hoặc dự án.
Nếu một lỗi xảy ra, thao tác sẽ chỉ đơn giản là tạm dừng hoặc hủy thay vì có thể thử lại, tiếp tục hoặc bỏ qua các tệp có vấn đề. Các ứng dụng như Directory Opus cung cấp khả năng truyền nhanh hơn với nhiều luồng và khả năng điều chỉnh thủ công kích thước bộ đệm để làm việc với các tệp lớn.
Hộp thoại truyền tệp trong Directory Opus trên Windows 11
Việc thêm nhiều tính năng hữu ích hơn vào File Explorer không phải là để tạo ra trình quản lý tệp tốt nhất cho Windows; các tiện ích quản lý tệp của bên thứ ba sẽ luôn làm tốt hơn. Mục tiêu là cung cấp một tùy chọn tích hợp sẵn vững chắc cho những người đã quen thuộc với giao diện và bố cục và không cần phải học lại mọi thứ với một tiện ích mới. Microsoft có cơ hội cải thiện đáng kể trải nghiệm cho hàng triệu người dùng với những cập nhật chu đáo.
Thế nhưng, nhiều người – bao gồm cả người viết bài này – vẫn tìm đến các giải pháp thay thế để có trải nghiệm tinh tế hơn. File Pilot đã trở thành lựa chọn hàng đầu của nhiều người cho trình quản lý tệp trong Windows 11, bởi sự đơn giản, nhanh chóng và có tất cả các tính năng cần thiết để sắp xếp tệp. Tuy nhiên, nếu File Explorer thực hiện những thay đổi đã đề xuất, nó hoàn toàn có thể trở thành trình quản lý tệp duy nhất mà hầu hết chúng ta cần.
Bạn nghĩ sao về các đề xuất cải tiến File Explorer này? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới!
