Trong thế giới công nghệ phát triển không ngừng, các chiến dịch marketing đóng vai trò quan trọng trong việc đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Tuy nhiên, không phải lúc nào những thuật ngữ quảng cáo hào nhoáng cũng phản ánh đúng bản chất sự thật. Là một chuyên gia từ thuthuatmoi.net, chúng tôi nhận thấy nhiều thuật ngữ tiếp thị công nghệ phổ biến thường gây hiểu lầm, thậm chí sai lệch hoàn toàn so với ý nghĩa thực tế. Việc nhận biết và hiểu rõ những chiêu trò marketing này sẽ giúp bạn trở thành một người tiêu dùng thông thái, đưa ra quyết định sáng suốt hơn khi mua sắm các thiết bị và dịch vụ công nghệ. Hãy cùng chúng tôi đi sâu vào phân tích 5 thuật ngữ marketing công nghệ bạn cần đặc biệt lưu ý.
1. “Military-Grade” (Chuẩn Quân Đội)
Thuật ngữ “military-grade protection” thường được các nhà sản xuất ốp lưng điện thoại, vỏ bảo vệ hoặc các thiết bị cứng cáp khác sử dụng để ngụ ý rằng sản phẩm của họ có thể chịu được những điều kiện khắc nghiệt như trong môi trường quân sự. Bạn cũng có thể bắt gặp cụm từ “military-grade encryption” khi các nhà cung cấp VPN hoặc ứng dụng nhắn tin bảo mật muốn nhấn mạnh khả năng bảo vệ dữ liệu tuyệt đối của họ.
Thực tế, cụm từ này hoàn toàn vô nghĩa vì nhiều lý do. Đầu tiên, không có một tiêu chuẩn “chuẩn quân đội” nào được công nhận rộng rãi. Bất kỳ công ty nào cũng có thể tự nhận sản phẩm của mình đạt chuẩn này bởi vì không có bài kiểm tra khách quan nào để chứng minh, tương tự như các bài kiểm tra về khả năng kháng nước của thiết bị.
Thứ hai, quan niệm cho rằng “chuẩn quân đội” đồng nghĩa với chất lượng cao nhất tuyệt đối cũng không chính xác. Quân đội thường không tìm kiếm những sản phẩm tốt nhất với giá đắt đỏ; họ ưu tiên thiết bị phải bền bỉ, dễ sử dụng và có giá thành phải chăng để có thể trang bị số lượng lớn. Nếu hiểu theo cách này, một chiếc ốp lưng “chuẩn quân đội” sẽ có nghĩa là đáng tin cậy nhưng không quá nổi bật – không tệ, nhưng chắc chắn không phải là ý đồ mà các nhà tiếp thị muốn hướng tới.
Khi áp dụng cho bảo mật phần mềm thay vì các vật phẩm vật lý, “military-grade encryption” cũng gây hiểu lầm. Mã hóa mà quân đội sử dụng cho thông tin mật thực chất là các chuẩn mã hóa thông dụng như AES-128 hoặc AES-256. Đây cũng chính là các giao thức mã hóa mà trình duyệt của bạn sử dụng để bảo mật đăng nhập vào các trang web nhạy cảm, hoặc các ứng dụng trò chuyện như WhatsApp dùng cho mã hóa đầu cuối. Chúng là những giao thức mã hóa tiêu chuẩn, không có gì đặc biệt chỉ riêng quân đội mới sử dụng.
2. “Waterproof” (Chống Thấm Nước)
Vì chất lỏng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây hư hỏng thiết bị, việc sở hữu một chiếc điện thoại hay đồng hồ thông minh “chống thấm nước” nghe có vẻ rất lý tưởng. Tuy nhiên, dù thuật ngữ này không hoàn toàn sai, nó vẫn đi kèm với một lưu ý quan trọng: không có gì thực sự “chống thấm nước” tuyệt đối. Trong những điều kiện thích hợp, nước sẽ xâm nhập vào bất kỳ thiết bị nào.
Một thuật ngữ chính xác hơn là “water-resistant” (kháng nước). Có một bài kiểm tra tiêu chuẩn được gọi là IP (International Protection) cho biết mức độ chống bụi và kháng nước của thiết bị. Chữ số thứ hai trong xếp hạng IP cho biết mức độ kháng nước của thiết bị, từ mức thấp nhất là 0 (không kháng) cho đến 9 (kháng nước nóng, áp suất cao).
Hầu hết các điện thoại thông minh hiện nay có xếp hạng IP về nước là 7 hoặc 8. Mức IPX7 có nghĩa là thiết bị có thể sống sót khi ngâm trong nước sâu một mét (3,3 feet) trong 30 phút, trong khi IPX8 phải cao hơn mức này và thường được nhà sản xuất chỉ định cụ thể.
Bạn luôn cần tìm kiếm xếp hạng IP, vì thuật ngữ “chống thấm nước” không có một định nghĩa tiêu chuẩn. Bạn cũng nên cẩn thận với những tuyên bố chung chung như “bơi lội được” (swim-proof), đặc biệt trên các thiết bị giá rẻ. Nếu công ty không nêu rõ một xếp hạng IP cụ thể, bạn nên cho rằng thiết bị đó sẽ không chịu được nước.
3. “Lifetime” Licenses (Giấy Phép Trọn Đời)
Việc mua một giấy phép trả tiền một lần cho một ứng dụng nghe có vẻ tuyệt vời, đặc biệt trong thời đại mà các gói đăng ký định kỳ đang tràn lan. Tuy nhiên, mọi công ty đều mong muốn có doanh thu liên tục để hỗ trợ phát triển, vì vậy nếu mỗi khách hàng chỉ trả tiền một lần duy nhất cho cả đời sản phẩm, công ty đó sẽ nhanh chóng phá sản. Đây là lý do bạn thường thấy các ưu đãi “trọn đời” đến từ các công ty mới, những người chưa nhận ra giá trị thấp của hình thức này đối với họ.
Do đó, không nên tin tưởng tuyệt đối vào các gói đăng ký “trọn đời”. Yếu tố quan trọng nhất cần lưu ý là “trọn đời” ở đây thường là “trọn đời” của phần mềm, chứ không phải của bạn. Chủ sở hữu có thể quyết định ngừng hoạt động ứng dụng bất cứ lúc nào, khiến giấy phép của bạn trở nên vô giá trị. Một số gói đăng ký “trọn đời” khác lại ghi rõ trong các điều khoản nhỏ rằng chúng chỉ có hiệu lực trong một khoảng thời gian nhất định, hoặc bạn phải gia hạn chúng sau một vài năm.
Ngay cả khi ứng dụng vẫn hoạt động, công ty đứng sau nó có thể thực hiện đủ loại thủ thuật để thoái thác trách nhiệm. Sau khi VPNSecure được mua lại bởi một chủ sở hữu mới, những người có giấy phép “trọn đời” đã được thông báo rằng các giấy phép này sẽ không còn được công nhận, và họ phải đăng ký một gói mới. Vào năm 2019, tôi đã mua một giấy phép “trọn đời” cho ứng dụng email Mailbird, nhưng khi công ty phát hành Mailbird 3.0, tôi được thông báo rằng phiên bản này không nằm trong giấy phép của tôi. Tôi sẽ phải trả tiền cho một gói đăng ký mới nếu muốn sử dụng tất cả các tính năng của nó (nhiều tính năng trong số đó miễn phí ở phiên bản trước).
Là một ví dụ hiện đại, tôi đã tìm kiếm các VPN “trọn đời” và tìm thấy một dịch vụ có tên FastestVPN, mà tôi chưa từng nghe nói đến trước đây. Một dấu hiệu đáng ngờ ngay lập tức là đồng hồ đếm ngược giả trên trang chủ cho “ưu đãi” mới nhất của họ: một “Ưu đãi độc quyền mừng Năm Mới” (vào tháng 5, thời điểm tôi truy cập). Tôi đã kiểm tra các điều khoản dịch vụ và không thấy đề cập gì đến gói “trọn đời”, vì vậy không có gì đảm bảo thời gian gói này sẽ kéo dài.
FastestVPN quảng cáo ưu đãi "trọn đời" với đồng hồ đếm ngược ảo trên trang chủ
Tôi đã mua một giấy phép trọn đời cho Malwarebytes cách đây khoảng 10 năm và nó vẫn được công nhận cho đến nay. Tuy nhiên, đây là trường hợp ngoại lệ và không phải điều bạn nên mong đợi. Bạn nên sử dụng bản dùng thử miễn phí hoặc đăng ký một tháng để xem liệu bạn có thích dịch vụ đó không, sau đó trả tiền theo năm để nhận được ưu đãi giảm giá tốt hơn.
4. “Unlimited” Plans (Gói Cước “Không Giới Hạn”)
Các gói cước “không giới hạn” tương tự như trường hợp trên: việc có dữ liệu di động hoặc dung lượng lưu trữ đám mây “không giới hạn” nghe có vẻ tuyệt vời, nhưng hầu như luôn có một giới hạn được ghi trong các điều khoản nhỏ.
Hầu hết các gói điện thoại “không giới hạn” đều cung cấp cho bạn một lượng dữ liệu 5G tốc độ cao nhất định, sau đó giảm đáng kể tốc độ khi bạn vượt qua ngưỡng này. Ví dụ, những người dùng gói Unlimited thấp nhất của T-Mobile (Essentials) “có thể nhận thấy tốc độ thấp hơn các khách hàng khác và giảm thêm” khi họ đã sử dụng hơn 50GB dữ liệu trong một tháng.
Bạn cũng thường bị giới hạn truyền phát video ở chất lượng 480p trong hầu hết các trường hợp, vì vậy bạn thậm chí không được tự do lựa chọn cách sử dụng dữ liệu “không giới hạn” của mình. Các gói “không giới hạn” của Verizon không bao gồm dữ liệu hotspot không giới hạn trừ khi bạn trả tiền cho gói cao cấp nhất – điều này có nghĩa là bạn sẽ cần phân bổ hợp lý việc sử dụng hotspot của mình.
Các gói cước di động "không giới hạn" của Verizon với nhiều điều kiện và giới hạn tiềm ẩn
Chỉ một tỷ lệ nhỏ người dùng sử dụng 50GB dữ liệu di động trong một tháng, vì vậy những giới hạn này có thể không làm phiền bạn. Nhưng như chúng ta đã thấy, bạn không thực sự nhận được chính xác những gì các khẩu hiệu hấp dẫn tuyên bố.
Điều này không chỉ giới hạn ở dữ liệu di động. OneDrive từng cung cấp dung lượng lưu trữ không giới hạn cho người đăng ký Office 365, nhưng đã thay đổi chính sách này vào năm 2015. Lý do được đưa ra là “một số lượng nhỏ người dùng” đã sao lưu toàn bộ các bộ sưu tập phim lên OneDrive, chiếm hàng chục terabyte. Chỉ cần một vài người dùng sử dụng quá mức đã đủ để chứng minh rằng gói cước đó không hề “không giới hạn” sau tất cả.
5. Free “On Us” Devices (Thiết Bị “Miễn Phí” Từ Nhà Mạng)
Các nhà mạng lớn như Verizon liên tục quảng cáo rằng nếu bạn đăng ký một trong các gói cước của họ, họ sẽ tặng bạn một chiếc điện thoại “miễn phí”. Và mặc dù về mặt kỹ thuật, bạn thực sự nhận được một thiết bị mà không phải trả tiền, nhưng các chi phí liên quan đồng nghĩa với việc bạn phải trả tổng thể nhiều hơn (và bị ràng buộc vào dịch vụ của họ).
Các ưu đãi “miễn phí” này thường hoàn lại chi phí của điện thoại dưới dạng tín dụng hóa đơn trong khoảng thời gian 24 hoặc 36 tháng. Mỗi tháng, bạn sẽ thấy một khoản phí cho điện thoại và một khoản hoàn trả tương đương trên hóa đơn của mình, khiến chiếc điện thoại không tốn phí miễn là bạn duy trì dịch vụ trong suốt thời gian cam kết.
Tuy nhiên, điều không rõ ràng là bạn cần đăng ký một trong những gói cước đắt tiền nhất để nhận được một chiếc điện thoại “miễn phí”. Trang chủ của Verizon, ví dụ, quảng cáo “iPhone 16 Pro miễn phí”, nhưng trong các điều khoản nhỏ đã làm rõ rằng điều này chỉ áp dụng cho mẫu 128GB, bạn phải đăng ký gói Unlimited Ultimate cao cấp nhất (có giá ít nhất 90 đô la/tháng trước thuế và phí), và phải đổi một chiếc điện thoại từ một số nhà sản xuất nhất định.
Chương trình "iPhone 16 Pro miễn phí" của Verizon yêu cầu đăng ký gói cước cao cấp và đổi máy cũ
Ngoài ra, công ty có quyền tăng phí hoặc giá dịch vụ trong suốt thời gian cam kết, vì vậy bạn sẽ bị ràng buộc trong nhiều năm nếu họ muốn bạn trả thêm tiền. Và nếu bạn quyết định chuyển sang nhà mạng khác, bạn phải thanh toán toàn bộ chi phí còn lại của điện thoại và mất bất kỳ khoản tín dụng còn lại nào từ thiết bị “miễn phí” đó.
Thông thường, bạn sẽ tiết kiệm tiền và có nhiều sự linh hoạt hơn bằng cách mua điện thoại trực tiếp từ Apple hoặc một nhà sản xuất khác (trả thẳng hoặc trả góp), sau đó sử dụng một nhà mạng MVNO (Mobile Virtual Network Operator) với gói cước rẻ hơn như Mint Mobile.
Các nhà tiếp thị sử dụng đủ loại thuật ngữ gây khó hiểu để khiến bạn chi tiêu nhiều tiền hơn dự định, không hiểu chính xác mình đang trả tiền cho cái gì, hoặc bị ràng buộc vào các giao dịch mua hàng trong tương lai. Nhiều thuật ngữ bạn thấy trong quảng cáo sản phẩm công nghệ và trên các trang mua hàng đều không có ý nghĩa rõ ràng hoặc hoàn toàn gây hiểu lầm. Luôn đọc kỹ các điều khoản nhỏ để biết chi tiết cụ thể hơn, bởi vì họ mong đợi hầu hết mọi người sẽ đưa ra quyết định nhanh chóng chỉ dựa trên tên sản phẩm hoặc mặt trước của hộp. Hãy là một người tiêu dùng thông thái và đừng ngần ngại tìm hiểu sâu hơn trước khi đưa ra bất kỳ quyết định mua sắm nào.
