Sự quyến rũ đặc biệt từ những bức ảnh cũ, với màu sắc phai nhạt, hạt ảnh mềm mại và các khuyết điểm độc đáo, thường mang lại cảm giác ấm áp và hoài niệm mà ảnh kỹ thuật số hiện đại khó lòng sánh được. Tin tốt là bạn hoàn toàn có thể tái tạo phong cách thẩm mỹ cổ điển này chỉ với chiếc điện thoại thông minh của mình, thông qua một vài tinh chỉnh đơn giản. “Thủ Thuật Mới” sẽ hướng dẫn bạn cách biến hóa những bức ảnh của mình trở nên mang đậm dấu ấn thời gian một cách chuyên nghiệp.
1. Thử Nghiệm Với Chế Độ Flash Cứng
Trong thời đại của máy ảnh film, với các loại film phổ biến có ISO 200 và không thể thay đổi ISO giữa chừng cuộn film, người dùng thường phải phụ thuộc vào đèn flash để chụp ảnh vào ban đêm hoặc trong điều kiện thiếu sáng. Điều này tạo ra hiệu ứng ánh sáng gay gắt và bóng đổ rõ nét, những đặc điểm thường thấy trong các bức ảnh cũ.
Nếu bạn muốn tạo ra vẻ ngoài bị phơi sáng quá mức đặc trưng đó, hãy thử sử dụng đèn flash của điện thoại trong môi trường thiếu sáng. Đặt chủ thể gần camera để tạo hiệu ứng tương phản mạnh mẽ, nổi bật.
Ảnh chụp chân dung với đèn flash điện thoại cường độ cao tạo hiệu ứng retro tương phản.
Để làm dịu bớt độ gắt của đèn flash, bạn có thể thử che đèn flash của điện thoại bằng một mảnh giấy lụa mỏng để làm khuếch tán ánh sáng. Kỹ thuật này sẽ tạo ra ánh sáng gắt hơn trên chủ thể nhưng vẫn giữ cho hậu cảnh tối hơn, tương tự như phong cách ảnh chụp nhanh bằng film của những năm 90.
2. Chụp Tỷ Lệ 4:3 và Thêm Viền Kiểu Polaroid
Tỷ lệ khung hình 4:3 là một tỷ lệ mang tính biểu tượng, thường được sử dụng trong các máy ảnh chụp lấy liền như Polaroid. Thay vì chụp ở chế độ màn hình rộng (widescreen), hãy chuyển cài đặt camera điện thoại của bạn sang tỷ lệ 4:3. Sau đó, bạn có thể sử dụng các ứng dụng chỉnh sửa ảnh như Snapseed để thêm các viền trắng, tạo cảm giác ảnh Polaroid cổ điển.
Ảnh đã cắt theo tỷ lệ 4:3 và thêm viền trắng, mô phỏng ảnh Polaroid cổ điển.
Nếu bạn muốn nâng tầm trải nghiệm ảnh film tức thì, hãy thử in ảnh của mình lên giấy bóng cũ đã được cắt tỉa. Bạn cũng có thể nâng cấp lên máy in ảnh tức thì như Fujifilm Instax hoặc Polaroid Lab để việc in ấn trở nên tiện lợi hơn. Điều này mang lại cảm giác retro chân thực mà màn hình kỹ thuật số không thể tái tạo. Aesthetics ảnh vintage thường xuất phát từ nhiếp ảnh film nghiệp dư – ánh sáng gắt hơn, tỷ lệ khung hình vuông vắn, rò rỉ sáng, tông màu ấm, lấy nét mềm, hạt ảnh và hiệu ứng làm tối viền (vignetting) nặng.
3. Điều Chỉnh Cân Bằng Trắng và Độ Bão Hòa
Các loại film khác nhau được sử dụng trong máy ảnh film cũ thường mang lại các tông màu khác nhau – một số có tông màu ấm, hơi vàng, trong khi số khác lại nghiêng về tông màu lạnh hơn với sắc xanh lam. Bạn có thể tái tạo điều này bằng cách điều chỉnh cân bằng trắng (white balance) và độ bão hòa (saturation) trong cài đặt camera của điện thoại.
Nếu bạn đang hướng đến một bức ảnh film với tông màu phai mờ, hãy giảm nhẹ độ bão hòa và độ tương phản. Điều chỉnh nhẹ sắc độ (tint) và nhiệt độ màu (temperature) cũng có thể giúp phù hợp với các phong cách film khác nhau. Tông màu lạnh hơn cho vẻ đẹp mơ màng, điện ảnh và tông màu ấm hơn cho cảm giác “golden-hour” (giờ vàng).
Giao diện điều chỉnh cân bằng trắng và độ bão hòa để tạo hiệu ứng màu film cũ trên ảnh.
Để vượt xa việc điều chỉnh màu sắc cơ bản, hãy cân nhắc sử dụng các preset giả lập film. Các ứng dụng như RNI Films mô phỏng các cấu hình màu của các loại film cổ điển. Bạn có thể thử nghiệm với Kodak Gold để có tông màu ấm áp, hoài niệm hoặc Portra 400 cho các sắc thái dịu nhẹ, trầm lắng hơn.
4. Mô Phỏng Ảnh Chụp Full-Frame 35mm
Ống kính 35mm thường làm cho chủ thể trông “kéo dài” hơn một chút, khiến hậu cảnh dường như xa hơn và không tạo ra hiệu ứng xóa phông (bokeh). Máy ảnh film cũ thường chụp ở tiêu cự 35mm một cách tự nhiên, tạo ra những bức ảnh gần với trường nhìn của mắt người (43mm).
Ngày nay, điện thoại thông minh thường chụp với tiêu cự 24-28mm (thậm chí ít hơn ở chế độ selfie và siêu rộng). Khi so sánh, các chủ thể trong ảnh chụp bằng smartphone trông bị “kéo dài” và có hậu cảnh sắc nét hơn, có vẻ xa hơn nhiều.
So sánh hiệu ứng ảnh chụp góc rộng của smartphone và ảnh mô phỏng tiêu cự 35mm.
Để mô phỏng một bức ảnh 35mm, hãy đặt chế độ zoom của điện thoại thông minh ở mức x1.5 hoặc thậm chí x2, sau đó lùi lại cho đến khi bạn có được khung hình mong muốn. Sau đó, bạn có thể vào trình chỉnh sửa ảnh và thêm một chút hiệu ứng làm mờ nhẹ vào hậu cảnh để mô phỏng hiệu ứng bokeh từ trường nhìn 35mm gốc.
5. Chụp Trong Điều Kiện Thiếu Sáng Hoặc Thêm Hạt Ảnh (Grain)
Những chiếc máy ảnh cũ thường gặp khó khăn trong điều kiện ánh sáng yếu, dẫn đến những bức ảnh bị hạt. Bạn có thể tái tạo điều này bằng cách chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng mờ mà không sử dụng nguồn sáng nhân tạo. Sau đó, bạn có thể tăng ISO để có được hiệu ứng hạt tự nhiên. Nơi càng tối, bạn càng có thể đặt ISO của camera điện thoại cao hơn, và hạt ảnh sẽ càng rõ.
Ảnh chụp trong điều kiện thiếu sáng với hiệu ứng hạt (grain) và mờ nhẹ, giống ảnh film cũ.
Để có hiệu ứng ấn tượng hơn, hãy thử chụp dưới ánh đèn neon hoặc ánh nến. Những điều kiện ánh sáng này làm nổi bật hạt ảnh và tạo ra những thay đổi màu sắc thú vị, rất giống với những bức ảnh từ thập niên 80 và 90. Nếu điện thoại của bạn cho phép điều khiển thủ công, việc giảm nhẹ tốc độ màn trập có thể thêm một chút hiệu ứng mờ chuyển động (motion blur), giúp tăng cường cảm giác retro.
6. Tạo Hiệu Ứng Rò Rỉ Sáng (Light Leak) và Vignette
Máy ảnh film đôi khi gặp hiện tượng rò rỉ sáng, tạo ra những vệt sáng ngẫu nhiên, ấm áp trên ảnh. Rò rỉ sáng thường xảy ra khi các máy ảnh film cũ có những khe hở nhỏ ở các điểm nối, cho phép ánh sáng phụ lọt vào film. Những vệt sáng này thường xuất hiện dưới dạng các tia sáng màu đỏ hoặc vàng dọc theo các cạnh của bức ảnh.
Ảnh smartphone với hiệu ứng rò rỉ sáng (light leak) màu đỏ và vignette ở các góc.
Bạn có thể tái tạo hiệu ứng này bằng các ứng dụng như Afterlight, cho phép bạn phủ lên các vệt rò rỉ sáng tinh tế. Hiệu ứng vignette – nơi các cạnh của bức ảnh hơi tối đi – cũng góp phần tạo nên cảm giác retro, giúp tập trung sự chú ý vào trung tâm bức ảnh của bạn. Việc thêm các hiệu ứng này vào ảnh chụp bằng smartphone có thể tăng cường ảo giác về nhiếp ảnh film. Một số ứng dụng thậm chí còn cho phép bạn điều chỉnh cường độ và vị trí của các vệt sáng này, giúp việc tinh chỉnh vẻ ngoài trở nên dễ dàng.
7. Mẹo Để Chụp Ảnh Retro Dễ Dàng Hơn
Nếu bạn muốn mọi thứ đơn giản hơn nữa, hãy cân nhắc sử dụng các bộ lọc lấy cảm hứng từ phong cách vintage. Các ứng dụng chụp ảnh retro như VSCO, Huji Cam và RNI Films cung cấp các preset mô phỏng tông màu của film cũ.
In ảnh của bạn lên film tức thì, như với Fujifilm Instax Mini, cũng có thể thêm một nét hoài niệm đặc biệt. Nếu bạn thực sự muốn sáng tạo, hãy thử nghiệm với các ống kính gắn ngoài dạng kẹp, ví dụ như bộ lọc làm mềm nét (soft-focus filters), để tái tạo những nét đặc trưng của máy ảnh cũ.
Một mẹo khác để có được cảm giác retro chân thực hơn là sử dụng các điện thoại thông minh đời cũ. Một số camera của điện thoại cũ tự nhiên tạo ra những hình ảnh mềm mại, không hoàn hảo hơn so với các mẫu flagship hiện đại. Nếu bạn có một chiếc iPhone hoặc Android cũ không dùng đến, hãy thử chụp ảnh bằng nó để xem liệu nó có tự nhiên tạo ra cảm giác vintage hay không.
Bằng cách kết hợp các kỹ thuật này, bạn có thể mang lại cho những bức ảnh của mình một cảm giác vượt thời gian mà không cần đến một chiếc máy ảnh film thực sự. Chìa khóa để tạo ra vẻ ngoài retro là chấp nhận những khuyết điểm – lấy nét mềm, hạt ảnh, sự dịch chuyển màu sắc và các hiệu ứng ánh sáng bất ngờ đều góp phần tạo nên nét quyến rũ của nhiếp ảnh vintage. Hãy bắt tay vào thử nghiệm và khám phá phong cách retro của riêng bạn ngay hôm nay!
