Những cảnh báo virus giả mạo ngày càng trở nên tinh vi, lợi dụng tâm lý lo sợ và sự khẩn cấp của người dùng để dẫn dụ họ vào bẫy lừa đảo. Trong thế giới kỹ thuật số đầy rẫy hiểm nguy, việc trang bị kiến thức để nhận diện các chiêu trò này là vô cùng cần thiết. Là chuyên gia của Thủ Thuật Mới, chúng tôi sẽ chỉ ra những dấu hiệu rõ ràng nhất giúp bạn giữ vững sự bình tĩnh, bảo vệ dữ liệu và tránh trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo trực tuyến. Đừng để nỗi sợ hãi che mờ lý trí, hãy cùng tìm hiểu cách phát hiện các cảnh báo virus không đáng tin cậy.
1. Cảnh Báo Từ Phần Mềm Diệt Virus Mà Bạn Không Sở Hữu
Khi đang lướt web, bỗng nhiên một cửa sổ pop-up khẩn cấp xuất hiện, báo rằng máy tính của bạn đang bị nhiễm virus nghiêm trọng. Điều đáng chú ý là cảnh báo này có vẻ ngoài rất chuyên nghiệp, thậm chí còn mạo danh các phần mềm diệt virus nổi tiếng như Norton AntiVirus Plus hay Bitdefender. Đây chính là một cái bẫy tinh vi, tương tự như chiêu trò lừa đảo qua pop-up McAfee.
Người dùng duyệt web trên laptop với biểu tượng cảnh báo phần mềm độc hại
Bạn không nên tin vào những cảnh báo như vậy, ngay cả khi nó giả mạo phần mềm mà bạn biết chắc mình đang sở hữu. Lý do là các phần mềm diệt virus chính hãng không bao giờ hiển thị cảnh báo theo kiểu “đột ngột” như vậy trên trình duyệt. Thay vào đó, chúng sẽ thông báo qua các hệ thống thông báo chính thức của hệ điều hành, ví dụ như ở khay hệ thống (system tray) của Windows. Với các thiết bị iOS, bạn thậm chí còn không nhận được bất kỳ thông báo virus nào từ hệ thống. Nếu bạn không cài đặt phần mềm diệt virus bên thứ ba (Windows 11 đã có bảo vệ tích hợp sẵn với Windows Defender), tốt nhất hãy bỏ qua các pop-up kiểu này và rời khỏi trang web đó ngay lập tức.
2. Cảnh Báo Virus Yêu Cầu Bạn Phải Hành Động Ngay Lập Tức
Một trong những chiến thuật phổ biến của các cảnh báo virus giả mạo là tạo ra cảm giác cấp bách tột độ. Chúng thường nhấp nháy những biển báo lớn màu đỏ, sử dụng các cụm từ giật gân như “NGUY HIỂM NGHIÊM TRỌNG!” hay “Máy tính của bạn đã bị nhiễm virus nguy hiểm!” và liên tục thúc giục bạn hành động “NGAY LẬP TỨC” vì dữ liệu đang gặp rủi ro. Tất cả những điều này đều là dối trá.
Mục đích của những virus được ngụy trang khéo léo này là đánh vào tâm lý sợ hãi, khiến bạn mất bình tĩnh và đưa ra quyết định vội vàng. Một dấu hiệu nhận biết khác thường là lỗi chính tả nghiêm trọng trong các thông báo này, cho thấy kẻ lừa đảo không hề quan tâm đến sự chuyên nghiệp. Điều phi lý hơn nữa là chúng tuyên bố đã phát hiện virus chỉ trong vài giây, trong khi phần mềm diệt virus thực sự của máy tính cần vài phút để quét. Nếu có bất kỳ điều gì thực sự cảnh báo bạn về virus, đó sẽ là phần mềm diệt virus chính hãng của máy tính, chứ không phải một trang web ngẫu nhiên.
3. Yêu Cầu Trả Tiền Để Gỡ Virus
Nếu bạn nhận được cảnh báo yêu cầu trả tiền để gỡ virus, đó gần như chắc chắn là một dấu hiệu của lừa đảo. Có một vài lý do giải thích điều này. Thứ nhất, phần mềm diệt virus thông thường không hoạt động theo cách “đòi tiền chuộc” như vậy. Hầu hết các phần mềm diệt virus phổ biến đều cung cấp bản dùng thử miễn phí hoặc phiên bản miễn phí cơ bản.
Ví dụ về thông báo đòi tiền chuộc ransomware năm 2024
Thứ hai, nếu bạn chưa thanh toán phí thuê bao, phần mềm diệt virus chính hãng có thể ngừng một số tính năng, nhưng chúng sẽ không tạo ra cảnh báo giả để yêu cầu tiền. Thứ ba, các “kết quả” mà những chương trình lừa đảo này đưa ra hoàn toàn là giả mạo. Nếu bạn cung cấp thông tin thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng của bạn có thể bị rút sạch, và máy tính của bạn sau đó sẽ thực sự bị cài cắm đầy mã độc và virus. Phần mềm diệt virus hợp pháp sẽ không bao giờ “tống tiền” để cung cấp sự bảo vệ. Cùng lắm, chúng chỉ đề nghị nâng cấp lên gói cao cấp hơn để có các tính năng bảo vệ nâng cao, nếu bản miễn phí đã có sẵn.
4. Đừng Bị Lừa Bởi Chiêu Trò Làm Đơ Máy Tính
Việc nhận diện các virus mạo danh phần mềm không thuộc sở hữu của bạn hoặc có lỗi chính tả có thể dễ dàng, nhưng những loại virus gây phiền toái bằng cách làm gián đoạn hoạt động của máy tính thì khó hơn. Ví dụ, chúng có thể tự động mở một cửa sổ trình duyệt thứ hai và ngăn bạn đóng nó. Hoặc tệ hơn, chúng chặn bạn thực hiện bất kỳ thao tác nào khác. Đó là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy một virus đang cố gắng lừa bạn.
Trong tình huống này, máy tính của bạn chưa bị nhiễm virus thực sự. Nếu bạn không thể thoát khỏi màn hình lừa đảo, hãy thử sử dụng tổ hợp phím CTRL + ALT + DELETE. Nếu vẫn không hiệu quả, bạn có thể khởi động lại máy tính, nhưng hãy đảm bảo bạn khởi động vào Chế độ An toàn (Safe Mode). Từ đó, bạn có thể chạy một phần mềm diệt virus một cách an toàn để đảm bảo máy tính không bị “cảm lạnh”. Nếu bạn không muốn chi tiền, có rất nhiều phần mềm quét virus trực tuyến miễn phí đáng tin cậy!
5. Yêu Cầu Bạn Gọi Điện Thoại
Một số chiêu trò lừa đảo qua virus sẽ cố gắng liên hệ với bạn qua điện thoại, yêu cầu bạn thanh toán hoặc đe dọa. Một số khác sẽ hiển thị một số điện thoại miễn phí, thúc giục bạn gọi ngay lập tức (kèm theo vô số dấu chấm than và lỗi chính tả). Bất kỳ yêu cầu nào liên quan đến việc cần liên hệ hỗ trợ kỹ thuật đều là một dấu hiệu nguy hiểm, và đây cũng là một dấu hiệu nhận biết lớn của các vụ lừa đảo phishing.
Mục tiêu chính của chúng là khiến bạn gọi điện để khai thác thông tin cá nhân. Tôi đã từng suýt trở thành nạn nhân của chiêu trò này. Một người gọi điện nói về modem của tôi, rằng nó cần được cài đặt lại do một vụ vi phạm. Khi tôi hỏi liệu thông tin này có hiển thị trên tài khoản của tôi không, họ đã cúp máy ngay lập tức.
Virus và các chiêu trò lừa đảo có thể rất tinh vi, nhưng việc nắm rõ các dấu hiệu nhận biết sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân. Ngay cả khi đã biết các mẹo này, bạn vẫn nên sử dụng phần mềm diệt virus chính hãng, đặc biệt là khi có rất nhiều lựa chọn miễn phí đáng tin cậy như Malwarebytes, vốn cũng có tùy chọn trả phí cao cấp hơn. Hãy luôn cảnh giác và bảo vệ an toàn cho các thiết bị công nghệ của mình.
