Trong kỷ nguyên số, các trợ lý AI đã trở thành công cụ không thể thiếu, giúp tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu suất. Với vai trò là một chuyên gia nội dung tại Thuthuatmoi.net, tôi thường xuyên sử dụng cả ChatGPT và Claude AI trong công việc hằng ngày. Mặc dù mỗi nền tảng đều có những thế mạnh riêng, tôi nhận thấy Claude AI mang lại nhiều lợi thế vượt trội, trở thành lựa chọn chính cho phần lớn các tác vụ của mình. Bài viết này sẽ đi sâu vào những điểm nổi bật giúp Claude AI vượt qua đối thủ để trở thành trợ lý AI được ưu tiên.
1. Cửa Sổ Ngữ Cảnh (Context Window) Lớn Hơn Đáng Kể
Một trong những ưu điểm vượt trội nhất của Claude AI so với ChatGPT chính là cửa sổ ngữ cảnh (context window) ấn tượng. Trong khi ChatGPT Plus, với phiên bản GPT-4o, cung cấp cửa sổ 128K token, thì Claude Sonnet 3.7 tự hào với cửa sổ 200K token. Theo Anthropic, con số này tương đương với khả năng xử lý một tài liệu dài khoảng 500 trang trong một cuộc trò chuyện duy nhất.
Sự khác biệt này mang lại lợi ích đáng kể cho quy trình làm việc của tôi. Khi cần phân tích các bài nghiên cứu chuyên sâu hoặc xem xét các báo cáo dài, tôi không cần phải chia nhỏ tài liệu thành nhiều phần hay lo lắng về việc mất đi sự liền mạch trong cuộc hội thoại. Điều này cho phép Claude xử lý các tài liệu Google Docs khổng lồ một cách hiệu quả, giúp việc phân tích tài liệu trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn rất nhiều.
Lợi thế về ngữ cảnh này càng rõ ràng hơn khi so sánh Claude với mô hình GPT-4.5 của OpenAI, vốn vẫn giữ mức tối đa 128K token như các phiên bản trước. Khả năng ghi nhớ nhiều chi tiết hơn từ các phần trước đó của cuộc trò chuyện cho phép Claude đưa ra các phản hồi mạch lạc và liên quan hơn khi thảo luận về các chủ đề phức tạp. Đối với các chuyên gia thường xuyên làm việc với hợp đồng, tài liệu học thuật hoặc bộ dữ liệu toàn diện, khả năng xử lý ngữ cảnh vượt trội của Claude đủ sức biến nó thành trợ lý AI chính yếu.
2. Tính Năng Artifacts Giúp Tạo Nội Dung Dễ Dàng
Tính năng Artifacts của Claude AI mang lại lợi thế đáng kể so với Canvas của ChatGPT trong việc tạo nội dung, mặc dù cả hai đều có những điểm mạnh riêng biệt. Điểm khác biệt chính là Claude cho phép bạn xem các sản phẩm mình tạo ra hiển thị trực tiếp trong cùng cửa sổ Artifacts khi bạn đang làm việc.
Tôi nhận thấy Claude đặc biệt mạnh mẽ trong các dự án phát triển web. Ví dụ, khi yêu cầu tạo một trang đích với HTML, CSS và JavaScript, Claude sẽ hiển thị trực tiếp trang đó trong cửa sổ Artifacts với các yếu tố chức năng như bộ đếm ngược.
Trong khi đó, Canvas của ChatGPT tạo ra mã nguồn sạch, nhưng tính năng hiển thị trực tiếp (rendering) chưa thực sự tốt.
Lịch sử phiên bản của Claude cũng rất rõ ràng, với các bản sửa đổi được đánh số, giúp dễ dàng theo dõi các thay đổi. ChatGPT cũng có tính năng lịch sử phiên bản nhưng không đánh số các bản sửa đổi.
Về khả năng trực quan hóa, Claude hiển thị các tệp SVG và sơ đồ luồng (flowcharts) ngay trong cửa sổ, và bạn có thể tải xuống loại tệp mà bạn yêu cầu. Ngược lại, Canvas thường cung cấp các lựa chọn thay thế, chẳng hạn như chỉ các tệp PNG. Khả năng hiển thị trực tiếp này giúp tiết kiệm thời gian khi tạo sơ đồ hoặc các yếu tố trình bày trực quan.
Mặc dù có những lợi thế của Claude, ChatGPT Canvas vẫn có những điểm sáng nhất định. Chẳng hạn, chức năng chỉnh sửa văn bản WYSIWYG (What You See Is What You Get) của nó cung cấp các công cụ định dạng tài liệu trực quan hơn so với Claude. Với Canvas, bạn có thể trực tiếp làm nổi bật văn bản và áp dụng các kiểu như in đậm hoặc tiêu đề, giống như cách chúng ta làm với các trình xử lý văn bản thông thường.
3. Đa Dạng Phong Cách Phản Hồi Cho Mọi Tình Huống
Claude AI cung cấp một tính năng mà ChatGPT không có: các phong cách viết tích hợp sẵn, giúp thay đổi cách nó giao tiếp với người dùng. ChatGPT duy trì một giọng điệu nhất quán bất kể nhiệm vụ của bạn là gì, trừ khi bạn chỉ định rõ ràng trong câu lệnh.
Mặc dù ChatGPT có thể học theo các đặc điểm tính cách, nhưng chúng chỉ áp dụng cho các cuộc trò chuyện mới, không phải các cuộc trò chuyện đang diễn ra. Claude cho phép bạn chuyển đổi giữa các chế độ giao tiếp khác nhau (đã được huấn luyện trước) để thay đổi định dạng và phong cách đầu ra của nó.
Tôi thường xuyên thay đổi các phong cách tùy thuộc vào nhu cầu của mình. Đối với tài liệu kỹ thuật, tôi sử dụng phong cách “Explanatory” với câu lệnh như “Giải thích sự khác biệt giữa GraphQL và REST API” để nhận được các phân tích chi tiết kèm ví dụ. Với ChatGPT, tôi sẽ cần yêu cầu rõ ràng “Vui lòng giải thích chi tiết với các ví dụ” mỗi lần.
Phong cách “Concise” cũng giúp tiết kiệm thời gian. Khi bạn cần câu trả lời nhanh gọn mà không rườm rà, hãy thử hỏi cả hai AI “Tóm tắt các điểm chính của điện toán lượng tử.” Claude ở chế độ “Concise” sẽ chỉ cung cấp cho bạn những sự thật cốt lõi, trong khi ChatGPT có xu hướng đưa ra các giải thích dài dòng trừ khi được hướng dẫn cụ thể.
Điều tôi nghĩ đã làm nên sự khác biệt của Claude là khả năng tạo ra các phong cách tùy chỉnh. Tôi thường sử dụng AI để viết email, vì vậy tôi đã tùy chỉnh phong cách từ các email trước đây của mình để áp dụng giọng văn cá nhân vào tất cả các bản nháp email. Điều này giúp loại bỏ nhu cầu phải liên tục chỉ định các hướng dẫn như khi viết với các mô hình sáng tạo của ChatGPT.
Khi sử dụng phiên bản miễn phí của Claude trong thời gian cao điểm, đôi khi nó sẽ mặc định sang chế độ “Concise”, nhưng bạn có thể dễ dàng chuyển về chế độ “Normal” thông qua bộ chọn phong cách.
4. Phân Tích Ảnh Chụp Màn Hình Trực Tiếp
Khả năng của Claude AI trong việc phân tích ảnh chụp màn hình trực tiếp ngay trong giao diện mang lại một lợi thế đáng kể so với ChatGPT. Chỉ với một cú nhấp vào biểu tượng máy ảnh, bạn có thể ngay lập tức chụp và chia sẻ bất kỳ cửa sổ, tab hoặc toàn bộ màn hình để Claude diễn giải.
Giao diện Claude AI hiển thị cửa sổ chia sẻ màn hình để phân tích trực tiếp
Bạn có thể truy cập tính năng này từ phần đính kèm trong thanh tìm kiếm. Điều này giúp tiết kiệm thời gian khi làm việc với các biểu đồ trực quan hóa dữ liệu. Thay vì phải tự chụp ảnh màn hình bằng Công cụ Snipping của Windows cho một biểu đồ hoặc bảng, bạn có thể chụp trực tiếp bằng công cụ tích hợp và yêu cầu Claude phân tích các xu hướng cũng như trích xuất các số liệu chính.
5. Khả Năng Trực Quan Hóa Dữ Liệu Mạnh Mẽ
Khả năng trực quan hóa dữ liệu của Claude AI vượt trội hơn hẳn so với ChatGPT, đặc biệt khi làm việc với các bộ dữ liệu nâng cao. Sự khác biệt này trở nên rõ ràng khi tôi phân tích một bộ dữ liệu về hiệu suất học sinh từ Kaggle.
Tôi đã sử dụng một tệp CSV chứa thông tin về 5.000 học sinh, bao gồm thông tin nhân khẩu học, điểm học tập (giữa kỳ, cuối kỳ, bài tập), thói quen học tập và các yếu tố lối sống như giờ ngủ và mức độ căng thẳng. Với dữ liệu này, tôi muốn phân tích các mối tương quan mà rất khó để xác định thủ công.
Tôi đã cung cấp cho cả hai trợ lý AI câu lệnh sau cùng với tệp CSV đính kèm: “Phân tích bộ dữ liệu điểm học sinh này mà tôi lấy từ Kaggle và tạo một biểu đồ trực quan tương tác cho thấy mối tương quan giữa số giờ học, tỷ lệ chuyên cần và điểm cuối kỳ. Thêm thông tin chi tiết về các yếu tố nào dự đoán mạnh mẽ nhất sự thành công của học sinh.”
Claude đã tạo ra một biểu đồ tương tác đầy đủ chức năng trong cửa sổ Artifacts của nó, với các điểm dữ liệu được mã hóa màu và chú thích hiển thị khi di chuột. Nó thậm chí còn lọc dữ liệu theo phòng ban. Trong khi đó, ChatGPT chỉ cung cấp phân tích cơ bản, chủ yếu là các đoạn mã và ma trận nhầm lẫn (confusion matrix).
Điều làm tôi ấn tượng nhất là khả năng của Claude trong việc xử lý dữ liệu lộn xộn, không có cấu trúc. Khi bạn tải lên các tệp CSV thô với định dạng không nhất quán, Claude sẽ tự động làm sạch dữ liệu trước khi trực quan hóa, giúp tiết kiệm thời gian xử lý trước. Nó xác định các mẫu mà tôi không nghĩ tới, chẳng hạn như mối quan hệ giữa giờ ngủ và hiệu suất học tập giữa các khoa khác nhau.
Để có trải nghiệm phân tích dữ liệu tốt nhất với Claude, hãy đảm bảo bật “Analysis Tool” từ “Feature Preview” trong thanh tìm kiếm. Tính năng này cho phép Claude tạo các biểu đồ trực quan tương tác, xử lý các bộ dữ liệu phức tạp và cung cấp thông tin thống kê sâu hơn từ các tệp CSV của bạn, tất cả đều trong cửa sổ Artifacts.
Công cụ phân tích dữ liệu của Claude AI được bật trong phần xem trước tính năng
Các biểu đồ trực quan không chỉ có chức năng mà còn sẵn sàng để trình bày. Bạn có thể tải chúng xuống dưới dạng tệp SVG hoặc sao chép mã để nhúng vào các dự án của riêng mình. Đối với bất kỳ tác vụ phân tích dữ liệu nào yêu cầu biểu diễn trực quan, Claude đã trở thành công cụ tôi ưu tiên, vượt trội hơn các trợ lý AI khác về cả khả năng và tính dễ sử dụng.
6. Trải Nghiệm Trò Chuyện Tự Nhiên
Điều tinh tế nhưng thuyết phục nhất khiến tôi ưu tiên Claude là luồng hội thoại của nó tự nhiên hơn đáng kể. Cả hai AI đều ấn tượng, nhưng phản hồi của Claude ít mang tính robot hơn và giống như trò chuyện với một người thật có suy nghĩ hơn là một chatbot.
Thử làm một bài kiểm tra đơn giản: Hỏi cả hai AI, “Bạn nghĩ gì về làm việc từ xa?” ChatGPT thường phản hồi bằng ngôn ngữ công thức, chứa đầy các từ ngữ thời thượng. Các thuật ngữ như “yếu tố thay đổi cuộc chơi,” “tận dụng,” và “giải pháp sáng tạo” là lý do tại sao các công cụ kiểm tra AI có thể gắn cờ bài viết của bạn. Phản hồi của Claude đọc giống như điều mà một người thật sẽ viết, với ít từ sáo rỗng hơn và nhiều góc nhìn tinh tế hơn.
Robot đang viết nhật ký trên nền màu sắc rực rỡ, tượng trưng cho khả năng sáng tạo nội dung của AI
Chất lượng tự nhiên này càng rõ ràng hơn trong các cuộc trao đổi dài. ChatGPT có xu hướng áp dụng một khuôn mẫu dễ đoán – điểm khởi đầu, ba ví dụ, sau đó là “tóm lại” – trong khi Claude thay đổi cấu trúc của nó dựa trên ngữ cảnh cuộc trò chuyện. Khi tôi chạy nội dung qua các công cụ phát hiện AI, đầu ra của ChatGPT thường bị gắn cờ nhiều hơn so với Claude.
Sự khác biệt này đáng chú ý nếu bạn cần nội dung thực sự mang tính con người. Nhìn chung, phản hồi của Claude yêu cầu ít chỉnh sửa hơn nhiều để nghe tự nhiên, tiết kiệm thời gian và duy trì một giọng văn cá nhân.
Lời kết
Tôi thực sự khuyên bạn nên thử Claude AI, đặc biệt nếu bạn chưa khám phá nó kể từ các bản cập nhật mới nhất. Tuy nhiên, ChatGPT vẫn xứng đáng có một vị trí trong bộ công cụ của tôi cho một số tác vụ nhất định. Bạn nên thử tính năng chỉnh sửa WYSIWYG và các tính năng tốt nhất khác của ChatGPT có thể hữu ích trong các tình huống cụ thể. Cách tiếp cận lý tưởng có thể là sử dụng cả hai công cụ một cách chiến lược, phát huy thế mạnh của từng cái để tối ưu hóa hiệu quả công việc của bạn. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về trải nghiệm với Claude AI và ChatGPT dưới phần bình luận nhé!
