Trong thời đại số hóa ngày nay, eSIM đang dần trở thành một tiêu chuẩn mới cho điện thoại thông minh và các thiết bị di động khác nhờ sự tiện lợi và linh hoạt vượt trội so với SIM vật lý truyền thống. Tuy nhiên, dù sở hữu nhiều ưu điểm và được cho là an toàn hơn, eSIM không phải là bất khả xâm phạm. Giống như bất kỳ công nghệ nào khác, eSIM vẫn tiềm ẩn những lỗ hổng bảo mật mà kẻ xấu có thể lợi dụng để thực hiện các cuộc tấn công mạng, gây nguy hiểm cho dữ liệu cá nhân và tài khoản trực tuyến của người dùng. Để tự bảo vệ mình khỏi những rủi ro này và đảm bảo an toàn tuyệt đối cho chiếc eSIM trên thiết bị của bạn, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa là vô cùng cần thiết. Bài viết này sẽ chia sẻ những kinh nghiệm thực tế và các bước cụ thể mà tôi đã áp dụng để tăng cường bảo mật cho eSIM của mình, giúp bạn tránh xa mọi mối đe dọa từ tin tặc.
eSIM Có Thể Bị Tấn Công Như Thế Nào?
Mặc dù eSIM mang lại nhiều lợi thế về bảo mật hơn so với thẻ SIM vật lý ở một số khía cạnh, chúng vẫn không nằm ngoài tầm ngắm của tội phạm mạng. Hiểu rõ các phương thức tấn công phổ biến sẽ giúp chúng ta chủ động hơn trong việc phòng ngừa.
1. Tấn công Hoán đổi SIM (SIM Swapping):
Đây là một trong những mối đe dọa lớn nhất mà tôi luôn lo ngại. Kẻ tấn công có thể giả mạo bạn để liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ di động và yêu cầu cấp một eSIM hoặc thẻ SIM vật lý mới. Nếu thành công, chúng sẽ có thể kích hoạt số điện thoại của bạn trên thiết bị của chúng. Mối nguy hiểm không chỉ dừng lại ở việc kẻ xấu có thể sử dụng số điện thoại của bạn. Nguy hiểm hơn, chúng có thể nhận được các mã xác thực hai yếu tố (2FA) được gửi đến số điện thoại của bạn, từ đó chiếm quyền truy cập vào các tài khoản trực tuyến quan trọng như ngân hàng, email, mạng xã hội và ví điện tử.
2. Tấn công Phần mềm độc hại (Malware):
Phần mềm độc hại là một cách khác mà tin tặc có thể sử dụng để xâm nhập vào eSIM của bạn hoặc thiết bị chứa eSIM. Kẻ gian có thể lừa bạn tải xuống các ứng dụng hoặc tệp tin độc hại thông qua nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như gửi các liên kết đáng ngờ qua SMS (smishing) hoặc email (phishing). Khi phần mềm độc hại được cài đặt thành công, chúng có thể thu thập thông tin cá nhân, theo dõi hoạt động của bạn hoặc thậm chí chiếm quyền kiểm soát thiết bị, từ đó tạo điều kiện cho các cuộc tấn công vào eSIM và các tài khoản liên quan. Vì lý do này, việc nhận diện và tránh các tin nhắn hay liên kết lừa đảo là vô cùng quan trọng.
Các Biện Pháp Hiệu Quả Để Bảo Vệ eSIM Của Bạn
Để tự bảo vệ mình khỏi các mối đe dọa từ tin tặc, tôi đã thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, từ việc điều chỉnh cài đặt trên điện thoại đến việc duy trì thói quen sử dụng internet an toàn.
1. Luôn Bật VPN Khi Sử Dụng Internet
Tôi luôn cố gắng giữ VPN (Mạng riêng ảo) được bật khi sử dụng internet trên thiết bị của mình. Bằng cách này, tôi che giấu địa chỉ IP thực của mình, khiến tin tặc khó khăn hơn trong việc theo dõi hoạt động trực tuyến. Tôi cũng áp dụng phương pháp này cho các máy tính bảng có kết nối di động và lắp đặt VPN trên các thiết bị không phải máy tính khác trong nhà.
Menu chính ExpressVPN hiển thị danh sách vị trí máy chủ để kết nối, giúp bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến.
Việc bật VPN đặc biệt quan trọng trong những trường hợp hiếm hoi tôi sử dụng Wi-Fi công cộng. Vì các mạng này thường không được bảo mật, sẽ rất dễ dàng cho những kẻ có ý đồ xấu theo dõi hoạt động của tôi nếu không có VPN.
Mặc dù tôi đang sử dụng ExpressVPN, có rất nhiều lựa chọn VPN tuyệt vời khác trên thị trường. Chẳng hạn, tôi rất ưa thích NordVPN và Proton VPN. Trước khi chọn một dịch vụ, tôi đã tìm hiểu kỹ về sự khác biệt giữa một VPN tốt và một VPN kém chất lượng để đưa ra lựa chọn đúng đắn.
2. Tuyệt Đối Bỏ Qua Email Và Tin Nhắn Lừa Đảo (Phishing/Smishing)
Email và tin nhắn văn bản lừa đảo (phishing và smishing) là một trong những cách phổ biến nhất mà tin tặc có thể gây hại cho eSIM của tôi. May mắn thay, việc ngăn chặn những tin nhắn độc hại này dẫn đến việc bị tấn công SIM là rất đơn giản.
Tôi hiện tại luôn bỏ qua các email và tin nhắn SMS lừa đảo. Việc này khá dễ dàng vì tôi đã nắm rõ các dấu hiệu nhận biết phổ biến nhất của hình thức lừa đảo này. Ví dụ, chúng thường chứa lỗi chính tả và ngữ pháp, cùng với khả năng phản hồi tin nhắn – một điều mà dịch vụ bưu chính của tôi không bao giờ cho phép, nhưng tin nhắn lừa đảo thì luôn có (và đến từ một số không xác định).
Bằng cách hiểu rõ những dấu hiệu lớn nhất, tôi thậm chí còn có thể phát hiện các cuộc tấn công lừa đảo sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI phishing) và ngăn chặn chúng gây thiệt hại. Hơn nữa, tôi đã tìm hiểu về các loại tấn công lừa đảo phổ biến nhất để luôn cảnh giác.
3. Cẩn Trọng Khi Tải Ứng Dụng
Vì tôi đang ở khu vực EU, tôi có tùy chọn tải xuống các ứng dụng của bên thứ ba trên iPhone của mình. Tuy nhiên, dù có lựa chọn này, tôi vẫn kiềm chế không làm như vậy. Rủi ro không xứng đáng với lợi ích, vì có rất nhiều nguy hiểm từ các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba. Tôi hầu như không tìm thấy bất kỳ chương trình nào đáng để sử dụng, điều này giúp tôi dễ dàng tránh được chúng.
Giao diện trang tải xuống chatbot AI DeepSeek trên Apple App Store.
Mặc dù App Store thường khá tốt trong việc không cho phép các ứng dụng độc hại, nhưng nó không hoàn hảo. Do đó, tôi luôn thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung để đảm bảo rằng mình chỉ tải xuống các ứng dụng an toàn. Trước hết, tôi luôn kiểm tra các đánh giá cho những công cụ mà tôi không biết rõ. Đối với người dùng Android cũng tương tự: bạn phải cực kỳ cẩn thận khi sideloading (tải ứng dụng từ nguồn không chính thức).
Quan trọng hơn, tôi cố gắng hạn chế số lượng ứng dụng không rõ nguồn gốc mà tôi tải xuống. Hầu hết thời gian, tôi chỉ sử dụng các công cụ mà tôi đã quen thuộc (ví dụ: Spotify và Asana). Ngoài việc giảm nguy cơ bị tấn công eSIM, việc này còn giúp tôi dọn dẹp không gian lưu trữ trên thiết bị của mình.
4. Bật Tính Năng “Mã PIN SIM” Trên Điện Thoại
Ngoài việc thực hành vệ sinh kỹ thuật số tốt, tôi còn tận dụng tối đa các tính năng bảo vệ có sẵn trên điện thoại của mình. Bật tính năng Mã PIN SIM là cách đơn giản nhất để thêm một lớp bảo vệ bổ sung cho eSIM của tôi.
Để bật công cụ này, tôi đã vào ứng dụng Cài đặt (Settings) trên iPhone của mình:
- Truy cập Cài đặt (Settings) > Di động (Cellular).
- Chọn Mã PIN SIM (SIM PIN).
- Bật Mã PIN SIM (SIM PIN) và nhập mã PIN vào cửa sổ tiếp theo.
Hướng dẫn người dùng truy cập phần SIM PIN trong ứng dụng Cài đặt trên iPhone để bật tính năng bảo mật.
Tương tự, các thiết bị Android cũng có tính năng khóa SIM mang lại mức độ bảo mật tương tự.
Mặc dù eSIM an toàn hơn thẻ SIM vật lý trong nhiều trường hợp, việc bật tính năng này mang lại cho tôi sự an tâm hơn rất nhiều.
5. Bảo Vệ Tài Khoản Với Nhà Cung Cấp Dịch Vụ Mạng
Đặt mã PIN cho eSIM giúp thiết bị của tôi an toàn khỏi việc sử dụng trái phép, nhưng tôi không dừng lại ở đó. Một trong những cách tốt nhất để giữ mọi thứ trong tầm kiểm soát ngoài thiết bị của mình là bảo vệ tài khoản với nhà cung cấp dịch vụ mạng.
Tôi đã thực hiện nhiều bước để bảo mật tài khoản nhà cung cấp dịch vụ mạng của mình. Đầu tiên, tôi sử dụng xác thực hai yếu tố (2FA). Ngay cả khi ai đó đoán đúng mật khẩu của tôi, họ vẫn không thể truy cập vào tài khoản.
Là một lớp bảo vệ khác, tôi cũng đã bật tính năng đăng nhập thông qua công cụ ID kỹ thuật số. Tôi sử dụng công cụ này để truy cập nhiều dịch vụ công cộng ở quốc gia của mình, và nó rất tuyệt vời để bảo vệ tài khoản của tôi. Tôi cần phải quét mã QR hoặc xác minh thông qua một ứng dụng bổ sung trước khi truy cập tài khoản.
6. Tránh Sử Dụng SMS Cho Xác Thực Hai Yếu Tố (2FA)
Tôi không khuyến nghị sử dụng SMS cho xác thực hai yếu tố (2FA) vì nhiều lý do. Trong quá khứ, tôi đã gặp vấn đề không nhận được mã, nhưng thành thật mà nói, đó là điều ít đáng lo ngại nhất. Nếu tôi sử dụng SMS 2FA với eSIM, và một kẻ tấn công thành công hoán đổi SIM của tôi, tôi sẽ tự đưa mình vào thế dễ bị tấn công hơn nữa.
Giao diện trang thiết lập Google Authenticator, một ứng dụng xác thực hai yếu tố phổ biến.
Hiện tại, tôi thường sử dụng một ứng dụng xác thực cho xác thực đa yếu tố (MFA). Google Authenticator là lựa chọn yêu thích của tôi vì dễ thiết lập, nhưng Microsoft Authenticator cũng là một lựa chọn tốt.
7. Hạn Chế Sử Dụng Wi-Fi Công Cộng
Theo nguyên tắc chung, tôi cố gắng tránh sử dụng Wi-Fi công cộng trừ khi thực sự cần thiết. Những rủi ro không xứng đáng với lợi ích, và hầu hết thời gian, tôi không cần truy cập internet khi các mạng này khả dụng. Đó là một thói quen hơn bất cứ điều gì khác.
Tôi chỉ cho phép bản thân sử dụng Wi-Fi công cộng nếu tôi đang ở nước ngoài và cần tìm đường. Vì hiện tại tôi đã có gói dữ liệu cho phép tôi truy cập internet ở hơn 50 quốc gia, nên điều này không còn cần thiết đối với tôi trong hầu hết các chuyến đi.
Việc không sử dụng Wi-Fi công cộng không an toàn giúp tin tặc không thể xem dữ liệu trực tuyến của tôi, điều này giúp giữ eSIM của tôi an toàn khỏi các cuộc tấn công. Nếu thực sự cần Wi-Fi công cộng, tốt hơn hết là hỏi nhân viên và xem liệu họ có thể cho phép tôi sử dụng mạng được bảo mật trước không.
8. Hạn Chế Chia Sẻ Số Điện Thoại Trực Tuyến
Tôi cố gắng tránh sử dụng số điện thoại của mình trực tuyến bất cứ khi nào có thể. Tôi chưa bao giờ cung cấp số điện thoại cho những người tôi làm việc cùng, vì thành thật mà nói, tôi không cần phải có mặt mọi lúc (và cũng không muốn như vậy). Tuy nhiên, ngay cả khi thiết lập các tài khoản trực tuyến, tôi cũng tránh sử dụng số điện thoại di động của mình bất cứ khi nào có thể.
Tôi sử dụng số điện thoại của mình để khôi phục tài khoản; điều đó giúp ích nếu tôi có thể truy cập lại tài khoản của mình khi tôi quên địa chỉ email hoặc mật khẩu. Ngoài ra, tôi sử dụng số điện thoại của mình để theo dõi các đơn hàng trực tuyến. Tuy nhiên, tôi sẽ không bao giờ thêm nó vào một hồ sơ chỉ vì mục đích chung.
Vì số điện thoại của tôi không dễ dàng truy cập, tin tặc sẽ khó khăn hơn trong việc cố gắng hoán đổi eSIM của tôi hoặc sử dụng chi tiết liên lạc của tôi cho các mục đích độc hại.
Để bảo vệ eSIM khỏi các mối đe dọa trực tuyến, việc áp dụng các biện pháp an ninh nghiêm ngặt là điều không thể thiếu. Từ việc luôn kích hoạt VPN, cẩn trọng với các tin nhắn và ứng dụng độc hại, đến việc tối ưu hóa cài đặt bảo mật trên thiết bị và tài khoản nhà mạng, mỗi bước đều đóng góp vào một hệ thống phòng thủ vững chắc. Điều quan trọng nhất là nâng cao ý thức cảnh giác cá nhân, không ngừng tìm hiểu về các mối đe dọa mới và luôn chủ động trong việc bảo vệ thông tin của mình. Hãy biến những thủ thuật này thành thói quen để đảm bảo trải nghiệm sử dụng eSIM an toàn và bảo mật nhất. Chia sẻ những kinh nghiệm này với bạn bè và người thân để cùng nhau xây dựng một cộng đồng người dùng công nghệ an toàn hơn!
