Kể từ chiếc điện thoại thông minh đầu tiên sở hữu vào đầu những năm 2010, tôi đã trải nghiệm qua nhiều đời máy khác nhau. Khi so sánh những chiếc smartphone từ gần hai thập kỷ trước với các mẫu điện thoại hiện tại, tôi không khỏi nhận ra rằng chúng đã “cải lùi” ở nhiều khía cạnh. May mắn thay, một số vấn đề có thể được khắc phục, nhưng đối với một số khác, bạn sẽ không có lựa chọn nào khác ngoài việc chấp nhận. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết những điểm “cải lùi” đó và đề xuất giải pháp nếu có, giúp độc giả hiểu rõ hơn về những thay đổi trong thế giới smartphone hiện đại.
Hỗ Trợ Chỉ eSIM: Tiện Lợi Hay Bất Tiện?
Một trong những thay đổi gần đây nhất trên smartphone hiện đại là việc hỗ trợ eSIM. Bản thân công nghệ này không hề tệ, vì nó giúp tiết kiệm không gian bên trong máy cho pin lớn hơn hoặc thiết kế mỏng hơn. Hơn nữa, eSIM còn được đánh giá là an toàn hơn so với thẻ SIM vật lý. Tuy nhiên, mặt trái của việc chỉ hỗ trợ eSIM là sự bất tiện trong những tình huống khẩn cấp, đặc biệt là khi cần chuyển đổi nhanh chóng.
Hình ảnh minh họa quá trình chuyển đổi từ SIM vật lý sang eSIM trên điện thoại thông minh
Nếu thiết bị của bạn bị hỏng hoặc hết pin và bạn cần duy trì liên lạc, bạn sẽ gặp khó khăn vì việc chuyển đổi eSIM đòi hỏi phải có quyền truy cập vào điện thoại. Với một thẻ SIM vật lý, bạn chỉ cần tháo thẻ SIM ra, lắp vào một thiết bị khác là xong. Nhưng với eSIM, bạn không thể chuyển số điện thoại của mình nếu điện thoại bị hỏng hoặc hết nguồn. Đây là lý do tại sao, dù iPhone của tôi có cả eSIM và SIM vật lý, tôi chưa bao giờ bận tâm sử dụng eSIM. Tôi luôn mang theo một chiếc điện thoại “cục gạch” đã sạc đầy để phòng trường hợp điện thoại chính của tôi hết pin hoặc bị hỏng, tôi vẫn có thể giữ liên lạc.
Loại Bỏ Khe Cắm Thẻ Nhớ Mở Rộng: Vấn Đề Lưu Trữ
Một điểm “cải lùi” khác của smartphone hiện đại là việc loại bỏ dần khe cắm thẻ nhớ mở rộng. Cách đây vài năm, việc một chiếc smartphone có khe cắm thẻ nhớ microSD chuyên dụng là điều tiêu chuẩn. Nhờ đó, bạn có thể mua một thẻ nhớ microSD giá rẻ và ngay lập tức nhân đôi, nhân ba, hoặc thậm chí nhân bốn dung lượng lưu trữ cho ảnh, video và ứng dụng.
Giao diện quản lý bộ nhớ trên điện thoại Android, minh họa dung lượng lưu trữ hiện tại
Ngày nay, chuẩn mực mới là bạn không còn lựa chọn mở rộng bộ nhớ, dù là qua khe cắm chuyên dụng hay khe SIM lai. Chắc chắn, chúng ta có dung lượng lưu trữ mặc định lớn hơn (hầu hết các điện thoại hiện nay bắt đầu từ 64GB) – nhưng ngày nay, dung lượng đó thường không đủ. Hệ thống và các ứng dụng chiếm nhiều không gian hơn, cộng thêm việc bạn không thể sử dụng hết dung lượng có sẵn mà không lo ngại về vấn đề hiệu suất.
Giờ đây, bạn buộc phải mua các mẫu có dung lượng cao hơn, đắt tiền hơn ngay từ đầu hoặc phải trả tiền cho các dịch vụ lưu trữ đám mây. Ví dụ, iPhone 16 Pro bắt đầu với giá 999 USD cho mẫu 128GB cơ bản, nhưng bạn phải trả thêm 100 USD cho mỗi 128GB tăng thêm. Samsung tính phí khoảng 60 USD cho mỗi 128GB trên các mẫu điện thoại flagship của họ. Cả hai đều đắt đỏ, nếu xét đến việc bạn có thể mua một thẻ nhớ microSD 512GB với giá chưa đến 50 USD, như Samsung PRO Plus microSD hoặc Lexar 512GB Professional Silver Plus microSD card.
Tuy nhiên, bạn không cần khe cắm thẻ nhớ microSD để mở rộng bộ nhớ. Nếu điện thoại của bạn hỗ trợ USB On-The-Go (OTG), bạn có thể mua một bộ chuyển đổi hoặc cáp OTG tương thích để kết nối các ổ USB hoặc ổ đĩa flash ngoài nhằm có thêm dung lượng lưu trữ. Nếu bạn có iPhone, bạn có thể mua đầu đọc thẻ SD USB-C của Apple. Bạn cũng có thể tận dụng một trong những dịch vụ lưu trữ đám mây tốt nhất để lưu trữ tập tin của mình – một số dịch vụ còn cung cấp không gian lưu trữ đáng kể miễn phí.
Không Kèm Củ Sạc: Gánh Nặng Môi Trường Hay Chi Phí Phát Sinh?
Một xu hướng đáng thất vọng khác là cách các nhà sản xuất hiện nay chỉ bán thiết bị kèm cáp sạc – mà không có củ sạc tường – trong hộp. Lý do chính thức được đưa ra là vì mục đích môi trường, vì không có củ sạc đồng nghĩa với ít rác thải điện tử hơn, bao bì nhỏ hơn và giảm khí thải vận chuyển. Đây được coi là một bước tiến hướng tới sự bền vững, với giả định rằng mọi người đều đã có sẵn một bộ sạc.
Tuy nhiên, trong thực tế, điều này lại gây bất tiện và phát sinh thêm chi phí. Điều mà các nhà sản xuất không đề cập là các thiết bị mới của họ hỗ trợ các tiêu chuẩn sạc nhanh mà củ sạc cũ kỹ từ nhiều năm trước không thể đáp ứng. Vì vậy, ngay cả khi bạn có đầy một ngăn kéo củ sạc, chúng có thể không cung cấp đủ điện áp hoặc công suất mà điện thoại mới của bạn cần để đạt tốc độ sạc tối đa.
Hộp đựng và phụ kiện bên trong của iPhone 14 Plus, không bao gồm củ sạc
Trong một số trường hợp, củ sạc cũ của bạn sẽ không hoạt động. Điều đó đã xảy ra với tôi khi tôi mua một chiếc Google Pixel 6a; may mắn thay, tôi có một chiếc MacBook, vì vậy tôi đã sử dụng bộ sạc của nó thay thế. Nếu bạn không may mắn như tôi, bạn buộc phải mua một củ sạc tương thích riêng, thường là với giá cao, từ cùng nhà sản xuất. Đối với những người mua lần đầu, đây là một xu hướng khó chịu vì bạn sẽ mở hộp thiết bị mới và nhận ra rằng bạn không thể cắm nó vào ổ điện trừ khi bạn chi thêm tiền.
Kích Thước Điện Thoại Quá Lớn: Khó Cầm Nắm, Giảm Tính Di Động
Điện thoại hiện đại ngày càng lớn hơn theo thời gian, thường trở nên quá khổ để cầm nắm thoải mái. Điều này có thể không rõ ràng nếu bạn mới sở hữu thiết bị đầu tiên gần đây, nhưng đối với bất kỳ ai đã sử dụng smartphone hơn một thập kỷ, có một sự khác biệt rõ rệt.
Chẳng hạn, vào năm 2011, màn hình 5,3 inch của Samsung Galaxy Note là lớn nhất có sẵn. Nó được gọi là “phablet” vì kích thước màn hình gần bằng máy tính bảng.
Điện thoại Samsung Galaxy S25 Ultra với màn hình lớn trong tay người dùng, minh họa kích thước khó cầm nắm
Chỉ một thập kỷ sau, Samsung ra mắt một thiết bị màn hình lớn khác, Galaxy S21 Ultra, với màn hình 6,8 inch lớn hơn nhiều. Vào năm 2025, Galaxy S25 Ultra có màn hình 6,9 inch, kích thước từng được coi là của máy tính bảng. Và không chỉ Samsung. Nhiều điện thoại hiện nay có màn hình ít nhất 6,6 inch.
Mặc dù không gian màn hình rộng hơn rất tuyệt vời để xem video và chơi game, nhưng nó lại không mấy thuận tiện cho việc cầm nắm. Những thiết bị khổng lồ này cũng ảnh hưởng đến tính di động, vì chúng hầu như không vừa túi quần. Mặc dù vẫn có một số điện thoại nhỏ gọn tồn tại, nhưng chúng ngày càng hiếm và thường đi kèm với những đánh đổi, như pin nhỏ hơn và chip kém mạnh hơn.
Chi Phí Sửa Chữa Đắt Đỏ: Khi Hỏng Hóc Là Nỗi Lo Lớn
Không chỉ giá điện thoại dường như tăng lên mỗi ngày; những thiết bị này cũng trở nên đắt đỏ hơn khi sửa chữa. Điện thoại hiện đại được đóng kín với mặt lưng kính và các linh kiện được sắp xếp chặt chẽ, khiến ngay cả những sửa chữa thông thường cũng trở nên tốn kém.
Lấy ví dụ màn hình nứt vỡ, một vấn đề phổ biến. Đối với sự cố này, theo công cụ ước tính chi phí sửa chữa của Apple, bạn sẽ phải trả 329 USD cho việc thay màn hình iPhone 16 Pro. Đối với iPhone 16 Pro Max, chi phí ước tính là 379 USD.
Bảng ước tính chi phí sửa chữa iPhone 16 trên trang hỗ trợ của Apple, cho thấy giá sửa màn hình và mặt lưng
Để thay màn hình và mặt lưng kính, bạn sẽ phải trả 429 USD và 499 USD tương ứng trên iPhone 16 Pro và 16 Pro Max. Đối với dòng Samsung Galaxy S25, chi phí thay màn hình lần lượt là 174 USD, 199 USD và 259 USD cho S25, S25+ và S25 Ultra, theo trang sửa chữa màn hình nứt của Samsung. Thật khó tin rằng bạn phải trả từ 20% đến 33% giá bán lẻ của điện thoại chỉ để sửa màn hình.
Tuy nhiên, bạn có thể tự cứu mình khỏi những sửa chữa tốn kém bằng cách đăng ký một gói bảo hiểm thiết bị hoặc bảo hành mở rộng từ nhà sản xuất, chẳng hạn như AppleCare+, Samsung Care+, hoặc một tùy chọn của bên thứ ba. Ví dụ, nếu bạn trả tiền cho AppleCare+, bạn sẽ chỉ phải trả 29 USD cho việc sửa màn hình hoặc hư hỏng mặt lưng kính trên bất kỳ chiếc iPhone đời mới nào.
Bloatware Quá Nhiều: Gánh Nặng Cho Người Dùng
Bloatware không phải là điều mới lạ, nhưng smartphone hiện đại đã lạm dụng nó quá mức. Đối với những ai chưa biết, bloatware là tất cả các ứng dụng được cài đặt sẵn trên điện thoại của bạn, một số trong đó bạn sẽ không bao giờ sử dụng.
Bloatware của nhà sản xuất chủ yếu bao gồm các ứng dụng của họ cho nhắn tin, mua sắm, tin tức, xem phim/nhạc, gọi điện, cộng với các ứng dụng tiện ích như dọn dẹp bộ nhớ và tối ưu hóa. Và nếu bạn mua thiết bị từ một nhà mạng di động, bạn sẽ nhận được nhiều bloatware hơn nữa. Tệ hơn, trên một số thiết bị Android, bạn sẽ thấy một công ty cài đặt sẵn các ứng dụng của họ ngoài các phiên bản của Google, cung cấp cho bạn hai ứng dụng được cài đặt sẵn với cùng chức năng.
Thư mục chứa các ứng dụng Samsung được cài đặt sẵn (bloatware) trên điện thoại, minh họa sự trùng lặp chức năng
Tôi sẽ bỏ qua một số bloatware của nhà sản xuất, vì việc cung cấp các ứng dụng cho một số chức năng ngay từ đầu là hợp lý, giúp người mới bắt đầu dễ dàng sử dụng. Tuy nhiên, không có lý do gì để cài đặt sẵn nhiều ứng dụng thực hiện cùng một chức năng. May mắn thay, nếu bạn cảm thấy mệt mỏi với bloatware, bạn có thể thử gỡ cài đặt các ứng dụng này trên Android. Đối với các ứng dụng được cài đặt sẵn không thể gỡ bỏ, hãy vô hiệu hóa chúng.
Biến Mất Jack Tai Nghe 3.5mm: Hy Sinh Chất Lượng Âm Thanh?
Một trong những mất mát đáng tiếc nhất của smartphone là hầu hết chúng không còn bao gồm jack tai nghe. Một thập kỷ trước, đây là một tính năng tiêu chuẩn và việc tìm một chiếc smartphone không có jack tai nghe khó hơn nhiều so với việc tìm một chiếc có nó. Giờ đây, hầu hết các thiết bị đã loại bỏ hoàn toàn jack 3.5mm, và cách duy nhất để nghe nhạc hoặc podcast mà không gặp rắc rối là sử dụng tai nghe hoặc tai nghe không dây.
Cổng USB-C trên iPhone 16 Plus, minh họa việc loại bỏ jack tai nghe 3.5mm truyền thống
Tất nhiên, điều đó đã dẫn đến những thiết kế nhỏ gọn và đẹp hơn, nhưng đó là một điều đáng thất vọng cho bất kỳ ai muốn chất lượng âm thanh cao nhất. Chắc chắn, Bluetooth có thể mang lại âm thanh chất lượng cao, nhưng nó khá phức tạp: một mặt, nó phụ thuộc nhiều vào codec được sử dụng bởi cả nguồn và tai nghe.
Sử dụng Bluetooth cũng gây thêm bất tiện vì bạn cần sạc tai nghe hoặc tai nghe không dây để sử dụng chúng, không giống như tai nghe có dây. Nếu bạn thực sự nhớ việc sử dụng tai nghe có dây với điện thoại của mình, bạn có thể mua một bộ chuyển đổi. Nếu bạn có iPhone cũ hơn, bạn có thể mua bộ chuyển đổi Lightning sang 3.5 mm Headphone Jack của Seulliya. Đối với các mẫu iPhone mới hơn và điện thoại Android sử dụng USB-C, bộ chuyển đổi USB-C sang 3.5mm Headphone Jack của Apple hoặc bộ chuyển đổi USB-C sang 3.5mm của JSAUX là lý tưởng.
Mặc dù điện thoại thông minh đã trở nên mỏng hơn, nhanh hơn và mạnh mẽ hơn, nhưng thật khó để bỏ qua việc chúng cũng đã có những bước thụt lùi. Tuy nhiên, không phải tất cả đều là bi quan. Một số vấn đề này có giải pháp, nhưng sẽ tốt hơn nhiều nếu các công ty chính thức giải quyết chúng ngay từ đầu. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những điểm “cải lùi” này và cách bạn khắc phục chúng trong phần bình luận bên dưới!
