Chỉ cần sử dụng một thiết bị có kết nối internet, bạn đã có thể trở thành mục tiêu tiềm năng cho các cuộc tấn công mạng. Với tần suất rò rỉ dữ liệu ngày càng phổ biến và các chiêu trò tấn công, lừa đảo ngày càng tinh vi, việc chủ động tăng cường bảo mật trực tuyến cho cuộc sống số của chúng ta là vô cùng cần thiết. Dưới đây là những điều chỉnh đơn giản nhưng hữu ích tôi sẽ thực hiện để nâng cao an toàn kỹ thuật số.
1. Đóng Tất Cả Tài Khoản Trực Tuyến Không Sử Dụng
Nếu bạn giống tôi, có lẽ bạn đã mất dấu các tài khoản dịch vụ mà mình không đăng nhập trong nhiều năm. Điều này nghe có vẻ không quan trọng, nhưng hãy xem xét: các tài khoản không hoạt động làm tăng dấu chân kỹ thuật số của bạn và biến bạn thành mục tiêu dễ bị tấn công hơn.
Tất cả dữ liệu này đều có thể bị những kẻ xấu lợi dụng. Trong trường hợp xấu nhất, nếu ai đó xâm nhập được vào các dịch vụ này, họ có thể sử dụng thông tin của bạn cho những mục đích bất chính như đánh cắp danh tính. Ngay cả khi điều tồi tệ nhất không xảy ra, bạn vẫn đang cung cấp dữ liệu cho một công ty mà họ có thể sử dụng để gửi thư rác cho bạn đến tận cùng thời gian – tuy không tệ như đánh cắp danh tính, nhưng vẫn gây khó chịu.
Thật không may, trí nhớ thường không đáng tin cậy, và khó để nhớ lại những dịch vụ nào tôi đã sử dụng trong năm nay, chứ chưa nói đến vài năm gần đây. Đó là lý do tại sao tôi sẽ sàng lọc hộp thư đến của mình và tìm kiếm các email chào mừng bằng các từ khóa cụ thể như “tài khoản”. Có thể mất vài giờ, nhưng việc giảm thiểu dấu chân kỹ thuật số là xứng đáng.
2. Yêu Cầu Các Dịch Vụ Xóa Dữ Liệu Riêng Tư Của Bạn
Khi bạn đóng tài khoản, rất có thể công ty vẫn đang lưu giữ dữ liệu của bạn. Xin đừng nhầm lẫn, việc xóa dữ liệu là một vấn đề phức tạp và có thể không thực hiện được trong mọi trường hợp, nhưng việc cố gắng không hề gây hại.
Tương tự như GDPR ở EU và Vương quốc Anh, nhiều tiểu bang của Hoa Kỳ đã ban hành luật riêng tư cho phép người tiêu dùng gửi yêu cầu xóa dữ liệu ngay cả khi họ không phải là cư dân của tiểu bang đó.
Vậy, làm thế nào để thực hiện việc này? Đôi khi rất đơn giản, vì một công ty có thể cung cấp biểu mẫu trên trang web của họ để yêu cầu xóa dữ liệu. Những lúc khác, bạn có thể cần phải chủ động hơn. Cư dân California có thể sử dụng biểu mẫu mẫu của Đạo luật Quyền riêng tư của Người tiêu dùng California (CCPA), nhưng bạn có thể tùy chỉnh nó theo nhu cầu của mình. Trải nghiệm của bạn sẽ khác nhau tùy thuộc vào tiểu bang bạn đang sinh sống và tiểu bang nơi công ty đặt trụ sở. Hơn nữa, bạn có thể tăng cường quy trình này bằng các dịch vụ gỡ bỏ dữ liệu tự động, giúp bạn xóa thông tin mà các nhà môi giới dữ liệu đã thu thập được.
3. Bắt Đầu Sử Dụng Bí Danh Gmail (Gmail Aliases)
Hộp thư Gmail hiển thị email rác trên máy tính và điện thoại, minh họa lý do cần sử dụng bí danh email để chống spam.
Khi tôi kiểm tra email của mình để hình dung về khối lượng công việc dọn dẹp cần làm, tôi nhận ra mình đã bất cẩn trong nhiều năm mà không hề hay biết. Hộp thư chính của tôi không chỉ lộn xộn vì tôi đã đăng ký quá nhiều thứ, mà 50% số email vô ích là kết quả của các dịch vụ tôi chỉ sử dụng một lần hoặc muốn thử nghiệm.
Tôi có thể đã giảm đáng kể tất cả những điều này nếu tôi sử dụng bí danh Gmail cho các lần đăng ký mới. Làm như vậy sẽ vừa giúp dọn dẹp hộp thư đến vừa che chắn địa chỉ email thật của tôi khỏi các trang web và dịch vụ đáng ngờ. Một lý do tốt khác để sử dụng bí danh email là nếu một dịch vụ mà tôi đã đăng ký bằng bí danh bị xâm nhập, tôi có thể chỉ cần đóng một tài khoản đó, và email thật cùng danh tính của tôi vẫn an toàn 100%. Đây cũng là một mẹo hay để loại bỏ các công ty bán dữ liệu của bạn. Ví dụ, nếu một trong các tài khoản email bí danh của bạn bị tấn công bởi thư rác, bạn có thể dễ dàng xác định ai là người phải chịu trách nhiệm.
4. Thiết Lập Xác Thực Hai Yếu Tố (2FA) và Chuyển Sang Khóa Bảo Mật (Passkeys) hoặc Sinh Trắc Học
Trong khi phá vỡ những lầm tưởng phổ biến nhất về bảo mật mật khẩu, tôi nhận ra một sự thật: chỉ cần có thời gian, tin tặc có thể xâm nhập ngay cả những mật khẩu mạnh nhất. Điều này nghe có vẻ đáng sợ, nhưng bạn có thể giảm thiểu thiệt hại bằng cách thiết lập xác thực hai yếu tố (2FA) trên các dịch vụ cho phép.
Bằng cách đó, ngay cả khi bạn bị hack hoặc dữ liệu của bạn bị rò rỉ, bạn vẫn có thêm một lớp phòng thủ giữa bạn và kẻ tấn công. Cách tốt nhất để giữ an toàn trực tuyến là tránh sử dụng mật khẩu hoàn toàn và chuyển sang sử dụng khóa bảo mật (passkeys). Mặc dù chưa hoàn hảo, khóa bảo mật giúp giảm thiểu khả năng trở thành nạn nhân của một cuộc tấn công lừa đảo (phishing), vì bạn sẽ không cần phải nhập mật khẩu của mình. Hãy coi khóa bảo mật như một hình thức tự chăm sóc bản thân vì bạn sẽ ít phải lo lắng hơn về các cuộc tấn công lừa đảo (vốn ngày càng đáng sợ).
5. Cập Nhật Firmware Bộ Định Tuyến (Router)
Hình ảnh bộ định tuyến Wi-Fi đặt trên bàn, tượng trưng cho việc cần cập nhật firmware router để tăng cường bảo mật mạng.
Nói thẳng ra, tội phạm mạng rất thích các phần mềm và phần cứng lỗi thời vì chúng dễ bị xâm nhập hơn. Đúng vậy, việc cập nhật phần mềm ngày nay hầu hết là tự động, nhưng tôi muốn hỏi bạn điều này: lần cuối cùng bạn cập nhật firmware cho bộ định tuyến (router) của mình là khi nào?
Thao tác nhỏ này sẽ giúp thiết bị phần cứng quan trọng này luôn được cập nhật, tăng cường bảo mật và bảo vệ bạn khỏi những kẻ xâm nhập. Hơn nữa, nó cũng có thể cải thiện hiệu suất của router.
Bạn không bao giờ có thể quá thận trọng trong kỷ nguyên số, và việc liên tục cải thiện quyền riêng tư và bảo mật trực tuyến là điều vô cùng cần thiết. Tốt nhất là bắt đầu một năm mới với “bản sạch” kỹ thuật số, điều này không chỉ giới hạn ở mục tiêu sức khỏe mà còn cả dấu chân kỹ thuật số của bạn nữa.
Hãy chia sẻ những mẹo bảo mật trực tuyến nào bạn đang áp dụng để bảo vệ bản thân và dữ liệu cá nhân trong thế giới số ngày nay!
